Emzirme İzninin Toplu Kullandırılması Yasal Mıdır?

İlgili Makaleler

İş Hukukunda Fazla Çalışmanın İspat Yükü

2 hafta önce

İhbar Süresinde Kısmi Uygulama Mümkün Mü?

3 hafta önce

Malulen Emeklilik Koşulları Nelerdir?

4 hafta önce

Emzirme izni, doğum yapan kadın işçinin hayatta olan bebeğinin, anne sütü gereksinimini karşılayabilmek için ve yasalarla güvence altına alınmış bir hakkıdır. Bebeğin anne sütü gereksinimi esas aldığı için anneye verilmiş bir hak olarak değerlendirilmesi yanlıştır. Bu nedenle Emzirme İzninin Toplu Kullandırılması konusu da bu bakış açısı altında değerlendirilmelidir.

Kadın işçi emzirme iznini nasıl kullanabilir?

Emziren anneler çocukları 1 yaşına gelene kadar çalıştıkları her iş günü için 1,5 saat izin haklarını kullanabilirler. Bu 1,5 saatin günün hangi saatlerinde nasıl kullanılacağına işçi karar verir. İzin kullanım saatlerini bildiren bir yazıyı işverenle paylaşıp işverenden iznin uygunluğuna dair bir yazı alması gerekmektedir.

İşçi isterse 1,5 saatlik emzirme iznini gün içinde bölerek kullanabilir. Gün içinde herhangi bir saatte kullanabileceği gibi işe geç gelip veyahut işten geç çıkarak da kullanabilmektedir. İlgili kanun maddesinde iznin hangi saatte kullanılacağının işçi tarafından belirleneceği açıkça belirtilmiştir.

Emzirme izni toplu kullandırılabilir mi?

Emzirme izninin amacı, bebeğin günlük anne sütü ihtiyacını karşılamasını sağlamaktır. İznin günlük 1,5 saat olarak verilmesi bu nedenledir. Emzirme iznini düzenleyen 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 74. Maddesinde iznin toplu kullandırılamayacağına dair bir ibare bulunmamasına karşılık kullandırılabileceğine dair de her hangi bir ifade bulunmamaktadır. Fakat emzirme izninin verilme amacı işçinin değil bebeğin haklarını korumak olduğundan iznin yasada belirtildiği şekilde günde 1,5 saat şeklide verilmesi çok daha doğru bir uygulama olacaktır.

Birçok işyerinde bu izinlerin yasada belirtildiği şekilde kullandırılması işçiye ve işverene bazı zorluklar yaratabilmektedir. İşyerlerinin konumu dolayısıyla işçinin bebeğe ulaşımının zor olabilir. İşçinin işyeri servisini kullanamadan işyerine ya da evine ulaşmasının çok zor olması emzirme iznini amacından uzaklaştırıyor ve ne işçiye ne de bebeğe bir yarar sağlamıyor olabilir. Bu gibi durumlarda işveren izinlerin toplu kullanılmasına müsaade edebilmektedir. Emzirme izninin amacından çok uzaklaşmadan bebeğin ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak bebeğin ve işçinin lehine olacak bu uygulamalar her ne kadar yasaya uygun olmasa da kabul edilebilir olmaktadır.

Emzirme izni toplu olarak nasıl hesaplanır?

Emzirme izni, işçinin fiilen işe başladığı gün itibariyle başlar ve çocuk bir yaşına gelene kadar hak edilir. Doğum raporundan sonra işbaşı yapan işçi veya ücretsiz izin kullandıktan sonra fiili olarak işinin başına dönen işçi için emzirme izni hakkı başlamış olur.

Hesaplamada yalnızca fiili çalışılan günler esas alındığı için hafta tatilleri, resmi tatiller, izin kullanılan günler veya raporlu olunan günler için emzirme iznine hak kazanılmaz. Bu nedenle ileriye dönük toplu kullanım hesabı yapmak doğru bir sonuca ulaştırmayabilir.

Emzirme izinleri tüm bunlara rağmen toplu olarak kullandırmayı kabul etmiş işverenler için hesaplama aşağıdaki gibi olmaktadır:

Bu hesaplamada öncelikli yapmamız gereken işçinin fiilen işe başladığı tarih ve bebeğin 1 yaşına geldiği tarih arasında kalan süredeki işgünlerini bulmaktır. Her işgünü için 1,5 saat emzirme izni saatleri toplamını günlük yasal çalışma süresi olan 7,5 saate (haftalık 45 saat çalışılan bir işyeri için)  bölündüğünde o işçinin emzirme izinleri toplamının kaç gün çalışmasına isabet ettiğini bulmuş oluruz.