Bedelli Askerler Kıdem Tazminatı Alabilecek mi?
Bedelli Askerler Kıdem Tazminatı Alabilecek mi?

Bedelli Askerler Kıdem Tazminatı Alabilecek mi?

Bedelli Askerliğin 7146 sayılı Kanun ile 03.08.2018 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmesiyle 21 günlük temel askerlik eğitimi süreci de kesinleşmiş oldu. 15 bin Türk Lirası ödeyerek 21 günlük askerlik eğitimini tamamlayanlar askerlik hizmetini yerine getirmiş sayılacaklar. Peki, mevcutta çalışanlar askerlik eğitimi süresince izinli mi sayılacak? Bedelli Askerler Kıdem Tazminatı Alabilecek mi? işverenlerin cevaplanmamış birçok sorusu bulunmaktadır.

Muvazzaf Askerlik Nedeniyle Fesih

İş mevzuatında 4857 sayılı kanuna tabi çalışanlar askerlik nedeniyle işten ayrıldıklarında kıdem tazminatını da hak ederler. 1475 sayılı eski İş Kanunu’muzun yürürlükte kalan ve kıdem tazminatını hakkını düzenleyen 14. maddesinde düzenlenmiştir.

“Madde 14 – (Değişik birinci fıkra: 29/7/1983 -2869/3 md.) Bu Kanuna tabi işçilerin hizmet akitlerinin:

… 3. Muvazzaf askerlik hizmeti dolayısıyla,

… son bulması hallerinde işçinin işe başladığı tarihten itibaren hizmet akdinin devamı süresince her geçen tam yıl için işverence işçiye 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir. Bir yıldan artan süreler için de aynı oran üzerinden ödeme yapılır.”

Muvazzaf askerlik hizmetini yerine getirmek için işten ayrılacak personelin en az 1 yıl çalışmış olmak kaydıyla kıdem tazminatı hakkı söz konusudur.

Bedelli Askerlik Nedeniyle Fesih

Muvazzaf askerlik ve bedelli askerlik birbirinden farklı değerlendirilmektedir. Bedelli askerlik, 21 günlük temel askeri eğitimi içeren bir düzenlemedir.

Bedelli askerlik düzenlemesi ile 1111 sayılı Kanuna eklenen Geçici Madde 55’in 4. fıkrasında açıkça belirtilmiştir ki, bedelli askerler bu hizmetin yerine getirildiği süre boyunca çalıştıkları işyerlerinde ücretsiz izinli sayılacaklardır.

Geçici Madde 55: ….

Bu madde hükümlerinden yararlananlar temel askerlik eğitimi süresince çalıştıkları işyeri, kurum ve kuruluşlar tarafından aylıksız ve ücretsiz izinli sayılırlar.”

Buradan da anlaşılacağı üzere bedelli askerlerin kıdem tazminatı hak etmesi gibi bir durum söz konusu değildir. Bedelli askerlik nedeniyle işten ayrılan işçi istifa etmiş sayılacaktır. Muvazzaf askerlik hizmetinde olduğu gibi bir iş akdi feshi ve akabinde kıdem tazminatı hakkı olmayacaktır.

Bedelli askerler, 21 günlük eğitimleri boyunca iş sözleşmeleri askıya alınacak, geri döndüklerinde işlerine kaldıkları yerden devam edeceklerdir.

İşverenin iş sözleşmesini işçinin bedelli askerlik hizmeti nedeniyle feshetmesi de mümkün değildir.

Bedelli Askerlik Süresi Kıdem Süresinden Sayılacak mı?

Ücretsiz İzinli olunan sürelerde iş sözleşmesi askıda kalmaktadır. Kıdem süresi yıllık izin gibi haklar bu sürede işlemeyecektir. İşçinin yıllık izin süresi hesaplanırken ücretsiz izinde olduğu süreler kıdem süresi hesabına katılmayacaktır.

Bedelli Askerlik Yıllık İzinden Mahsup Edilebilir mi?

Bedelli askerlik boyunca işçilerin ücretsiz izinde olduğu açıkça belirtildiğinden, çalışanın sigortalı kalması da uygun görülmemektedir. Yıllık ücretli izinli sayılan işçinin askerlik hizmetini gerçekleştiriyor olması yıllık iznin anlamını yitirmesine neden olmaktadır.

Yıllık ücretli izin işçiye dinlenmesi amacıyla verilmektedir. Ayrıca 5510 sayılı kanuna göre askerlik hizmeti boyunca çalışmanın yasak olması kuralı ile ters düşülmektedir.

Hakkında Datassist Mevzuat Kulübü

Göz atın

Askerlikten Doğan İşe Başlatmama Tazminatı

Askerlikten Doğan İşe Başlatmama Tazminatı

Askerden dönen işçinin eski işine geri dönmesi yasal bir hak. Buna uygun davranmayan işveren ise işçiye tazminat ödemek zorunda kalabilir. İşte detayları...

44 yorum

  1. Merhaba 5 gun babalik izni kullandim ve bu 5 gun 2 haftaya bolundu haftalik iznimin 1 gununu aldim ama diger hafta iznimi arada kaynatmaya calistilar iznimi vermediler bunun icin sikayette bulunsam tazminatimi alabilirmiyim

  2. Siz haberleride izlemiyorsunuz sanırım bedelli askerlik kanun teklifini hazirlayan akparti milletvekili mehmet mus calisanlar kiden tazminatini isterlerse talep edebilecek, burada bir degisiklik yok diyor, sizde burde isveren lobisinin işine gelecek haberler yapiyorsunuz. Yazık..

    • aynen işveren Avukatlığı yapıyor ve yanlış bilgilendirme yapıyor http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/noyan-dogan/calisanlar-icin-10-soruda-bedelli-askerlik-40914384 İş kanununda, kıdem tazminatı alabilmenin gerekçelerinden biri de muvazzaf askerlik nedeniyle iş sözleşmesinin sonlandırılabilecek olması. Bu da şu anlama geliyor ki, 21 gün fiili askerlik hizmeti yapılacak olması nedeniyle çalışan; eğer o işyerinden bir yıl ve daha fazla sürede çalışıyorsa işverene başvurup, kıdem tazminatını isteyebilir. İşveren de ödemek durumundadır. Nitekim 2011 yılındaki bedelli askerlik uygulamasında da çalışanlar kıdem tazminatı alabilmişlerdi. Eğer, geçmişte olduğu gibi askerlik eğitimi almadan sadece bedel ödenerek, askerlik yapılmış olsaydı, kıdem tazminatı hakkı da oluşmazdı. Burada önemli olan, çalışanın, muvazzaf askerlik nedeniyle işten ayrılacak olmasıdır. Daha açık bir anlatımla, askerlik celp kağıdının işverene takdim edilmesi gerekir.

      • yalnız o dediğiniz de bunu kapsamıyor. Geçici madde 55’i düzgün okuyun. ayrıca bedelli askerlik muvazzaf askerlik değildir. muvazzaf asker 6 ay ve 1 yıl askerlik yapan kimseleri kapsamaktadırç

        • askere 1 gun bıle gitsen muvazzaf askerliktir .

          • muvazzaf askerlik 6-12 ay askere giden ya da sözleşme usulüyle çalışana denir. kanunda açıkça “bedelli askerlik” olarak belirtiyor. ezberden konuşuyorsunuz.

        • İş kanunun 14 üncü maddesinde filen 1 gün bile silah altına girse kıdem tazminatına hak kazanır demektedir
          Ayrıca geçici 55 inci madde de ücretsiz izinli sayılır demekte fakat bu işçiyi işveren işten çıkarmasın diye
          Eğer bu madde Kıdem tazminatına engel olsaydı kanun koyucu geçici 55 inci maddeden yararlanan lar iş kanunun 14 maddesini. Şu fıkrasını devreden çıkarır derdi kanun koyucu o kadar aptal değil yani cebini düşünen iş veren yada iş verenin avukatlığını yapmayalım işçi 21 gün ücretsiz izinden faydalanmadıysa sevk belgesi ekli noter tasdikli işverene iletilmiş çıkış bildirgesi varsa iş veren istediği kadar vermiyorum desin çayır çayır alır

  3. https://youtu.be/yUODIqNhi2g ak parti grup baskan vekili Mehmet Muş acıklama yaptı 30 Temmuzda isci sendikaları neden halen bu konuda kıdem tazminatı alamayacagını dile getiriyor bu paylasmis oldugunuz yasa 3 agustosta zaten resmi gazetede yayinlandi ve Mehmet Muş un acıklamasinda paylasmis oldugunuz yasayi iscinin 21 gunlukte olsa muvazzaf sayildigi icin isyerinden kidem tazminati alma hakki vardir bunun yaninda gecici olarak getirilen bir yasa yani isyerinden ayrilmak istemeyen kisiler icin alinmis bir gecici yasadır.( Maassiz ve ucretsiz izinli sayilacaklar) genel yasalarda bir degisiklik söz konusu degildir hukuki os kanunu madde yasalarindanda inceleyebilirsiniz (1475 sayılı is kanunu)

  4. Yargıtayın geçmiş yıllarda 1 gün bile askerlik yapmasa dahi bedelli askerlikten yararlanan kişilerin askerlik nedeniyle işten ayrılması halinde kıdem tazminatına hak kazanacağı yönünde kararları mevcut. Bu yazının doğruluğundan emin misiniz? Muvazzaf askerlik ile bedelli askerlik farklı mı? Yazının yazarı kimdir?

  5. Özel sektörde çalışan kişi Kasım celp döneminde normal askere gidecektir 15 Ekim de Sülüs belgesi ni Şirkete veririp Kıdem tazminatı almak için istifa ederse daha sonra kişi bir iki hafta sonra normal askere gitmekten vazgeçip bedelli askerliğe çevirirse kıdem tazminatını almama gibi bir durum olur mu ya da özel şirketin kişinin askerliğinin bedelliye çevir diğinden haberdar olup tazminatını iptal etme gibi bir durum söz konusu olur mu ???

  6. tazminat konusuna bir açıklık getirmek şart , iş yeri asla vermem tazminat ücretsize gönderirim diyor , yasa da eksiklik var lütfen bunu düzenleyin tekrar herkes belirsizlik içerisinde

  7. Merhaba. Oğlum bedelli askerlik yapacak bunun için kredi çekmek istemiyor çünkü krediyi ödemekte zorlanacak. Kdem tazminatı ni alıp o nun la ödemeyi düşünüyor. Dönüşte tekrar o ise girme hakkı varmı kanunen.

  8. iyi günler devlet hastanesinde çalışıyorum bedeli askerlik yapacağım ücretsiz izin dilekçemi verdim geri dönüşte nasıl işlemlerle karşılaşacam bilgisi olan cvp yazabilrmi rica etsem?

  9. Bedelli askerlik yapıcam . 1.5 yıldır özel perekende sektörde çalışıyorum . Kıdem tazminatı alabiliyormuyum? Alsam geri döndüğümde işyerinde devam edebiliyormuyum biri net kesin bişey söyleyebilirmi

  10. merhaba arkadaşlar bedelli askerlikte kıdem tazminatı ile alakalı gitmediğim yer kalmadı ama cevap alamadım alo 170 i arıyorum bana işkura git diyor onlar iyi bilir diyor bizim bilgimiz yok diyor. işkura gidiyorum işkur bu konu hakkında bizim bilgimiz olmaz bilgimiz yok diyor sgk ya git diyor sgk ya gidiyorum biz sgk yız bizim bu konuda bilgimiz olmaz arabulucuya git diyor arabulucuları arıyorum adliyedeki onlarda biz bilmeyiz isterseniz form doldurun siz diyor en iyi bilgiyi avukatlardan alırsınız diyor avukatları arıyorum bazısı alırsın bazısı alamassın diyor aralarında tartısıyorlar yani sonuç olarak herkez hiç birsey bilmiyor cevabını veremiyor peki bunun cevabını nerden alıcaz yalvarıyorum artık sunun cevabını verin 2 haftadır çok yoruldum gitmediğim yer aramadığım devlet dairesi kalmadı ya herkez birbirinin üzerine atıyor anlamadım lütfen ama

    • Hakan vladimirovic

      Abi cok haklısın. Senin şu yaşadığın olayi bende yaşadım. Kimsenin bilgisi yok. İşkur SGK ya sgk arabulucuya arabulucu iskura gönderiyor. Gitmedik yer kalmadı ama yoruldum. Doğru düzgün açıklama yapan da yok

  11. Sizce yargıya tasinsa olay 21 günlük maaş kayıbı ortada çekilen bedelli kredileri orta isciyi korumak adına çıkarılan madde kanun gibi gösterilemez kanunda değişiklik yapılmamış yasa çıkarılıp geçici madde eklenmiş benim hiç bir tercihim hakkım olmaması tuhaf ben 21 gün askerde iken bir ohal çatışma olsa yada askeriyenin himayesinde bana bişey olsa bedelliydi bu nasıl olsa herseyini kendisi karşılar kendi isteğiyle geldi biz zorlamadikmi denilecek çok saçma iş yerim dava ac diyor ikilemde bırakılan işçi

  12. Bedelli konusunda iskurun çalışma ve sosyal politikalar Bakanlığı’nın mahkemenin ve arabuluculuk hizmetinin hiç bir fikri yokken bizim iş verenlerimiz gayet herşey e vakıf her madde de kendini haklı buluyor ben 15 bin TL ile 21 günlük maaşım ile devlete destek oluyorum 5 Ekim’de maaş alicam 6 Ekim’de askere gidicem 26 sında gelip 29 da iş başı yapıp 4 günlük maas alicam koca bir ay idare edicem ve kıdem hakkım olmayacak 550 bin kişi madur olacak bir yasa isverenler neden daha karlı bu yasa bana çıktı

  13. Burada bedelli askerlik süresince izinli sayılacaktır deniliyor.Kişi askerlik yaparken başına bir kaza geldiğinde yaralanma yada şehit olma durumunda kanun nasıl işleyecek bu sorumluluk kimde olacak bana kalırsa kişiye tazminatı verilip iş akdi askerlik olarak işten çıkışı yapılsın askerlik bittikden sonra yeniden kişi orada çalışmak isterse yada işveren çalıştırırsa işe girişi yapılsın

  14. 21 GÜNLÜK ASKERE GİDENLER KIDEM TAZMİNATI ALABİLİRMİ
    https://ceotudent.com/21-gun-bedelli-askerlikte-ozel-ve-kamu-calisanlarinin-durumu Bedelli Askerlikten Faydalananlar Kıdem Tazminatı Alabilir mi?
    İş Kanununa göre eğer iş sözleşmesi askerlik sebebiyle sona eriyorsa ve çalışan 1 yıl ve üzeri aynı işyerinde çalışıyorsa işverene başvurup kıdem tazminatını alabilir. Bu durumda 21 günlük Temel Askerlik Eğitimi alacak olan 1 yıl ve üzeri aynı işyerinde çalışanlarda askerlik celp kağıtlarını işverene beyan ederek kıdem tazminatlarını isteyebilirler.
    Eğer işveren, kanundaki, ‘ücretsiz izinli sayılır’ maddesini gerekçe göstererek, kıdem tazminatı ödemezse; çalışanın, önce arabuluculuk sistemine, sonrasında da mahkemeye başvurma hakkı var.

  15. kusura bakmayın ama siz şirketlere danışmanlık verdiğiniz için işveren gözünden bakmışsınız.
    iş kanununun amacı nedir? “işçilerin çalışma şartları ve çalışma ortamına ilişkin hak ve sorumluluklarını düzenlemektir.” başka bir yerdeki madde açıkca bu hükümlerin ortadan kalktığını belirtmedikçe diğer madde bahane ederek işçinin haklarının tanımlanmış olduğu iş kanunu maddeleri kapsam dışına itilemez.
    bedelli askerlikte ki madde tamamen 21 gün askere giden kişilerin hangi statü kapsamında değerlendireceğiyle ilgilidir. Yani bedelliye giden her işçinin sözleşmesinin feshedilip edilmeyeceği, hangi statü kapsamında değerlendireceğiyle ilgilidir.

  16. İnsanları yanlış yönlendirmeyin. Sizin söylediğiniz bu durum sadece işvereni koruyor. İşçi hakları nerede ?
    Bu yasayı meclise getiren sayın vekilimiz konuyu gayet güzel açıklamış.

    https://www.youtube.com/watch?v=yUODIqNhi2g

    • O kadar guzel aciklamis!!! ama gozlemledigim kadariyla tum sirketler tazminat vermeyecegini soyluyor. ugrasmak istemeyen calisanlar da duruma gore ucretli veya ucretsiz izinli olarak (sirketin sundugu duruma gore) 21 gununu geciriyor. Acaba o kadar netken sayin vekil, nasil oluyorda butun sirketler tazminat vermeyeceklerini soyleyerek calisanlarini magdur ediyor? Bu ulkedeki kurallar ve kurallari denetleyenler nerede?

  17. Su konuya aciklik getirilsin artik insanlarin aklini bulansirmayinym yokmh cikis yapip tazminat alan

  18. “…21 gün temel askerlik eğitimini yerine getirmeleri şartıyla askerlik hizmetini yerine getirmiş sayılırlar.” İfadesi ile bedelli askerlik ve muvazzaf askerlik arasında bir fark olmadığının kanıtıdır. Kimse işçilerin alehine yorumlar yaparak gözümüzün önünde olan kanunlarda çarpıtma yapmasın. Sizin yüzünüzden iş yerleri tazminat vermiyor insanları zor duruma sokuyorlar.

  19. Osmanlıtorunu

    kendi kafana göre geçici maddeyi yorumlamışsın işveren avukatı olduğun tescilli.. bedelli askerleri küçümsemeyin ülkesine , şehit ailelerine yardımlarını yaptılar 21 gün askerlik eğitimini aldılar vatanına olan borcunu hükümetin hazırlardığı şekilde ödediler . Bu adamların %80 i bankalara borçlu durumda . Çocuklarına , kardeşlerine alacak süt paralarını senmi karşılayacaksın..? İşverenler bu işçilerin askere gideceğini bilmiyorlarmıydı ? İşçi isterse 21 günlük iznini ister geldiğinde sevdiği işine işverenine geri döner bu 21 günlük sürede bedelli askerlerin yerine alınan işçiler, yeri değiştirilip sevmediği bölüme iş alanına verilenlerin hesabını senmi vereceksin ?

  20. Bu kinu nie kapandi nie kimse bisey yazmiyor

  21. Hala kıdem tazminatı alabileceğini düşünen var ancak bu konuda hüküm açık. Kısaca kıdem tazminatı alamaz.

  22. Muvazzaf askerlik hizmeti nedeniyle işçinin, kıdem tazminatına hak kazanarak iş sözleşmesini feshedebileceği,
    Bu nedenle fesihte işçiye kıdem tazminatının ödeneceği,
    Fesih iradesi ve kıdem tazminatı için bir yıllık hizmet süresi koşulu dışında örneğin, muvazzaf askerlik süresinin kısa olup olmaması, bedelli olup olmaması, ücretsiz izinli olup olmaması gibi koşulların bulunmadığı, anlaşılıyor.
    Ayrıca, 7146 sayılı Kanunda, İş Kanunu’ndaki kıdem tazminatı maddesinde değişiklik yapan bir düzenleme de bulunmuyor.

    Diğer taraftan, 7146 sayılı yasayla Askerlik Kanunu’nda yapılan ve bedelli askerlikle ilgili olarak, 21 günlük askeri temel eğitim döneminde işçinin işyerinden ücretsiz izinli sayılacağına dair değişikliğin benzeri, 1983 yılında 2338 sayılı yasayla 1072 sayılı Yedeksubay ve Yedek Askeri Memurlar Kanunu’nda yapılmış. Buna göre, kamu kesimindeki yedeksubay adayları için getirilen dört aylık kısa dönem askerlik düzenlemesinde, yedeksubay adayının “temel askerlik eğitimi süresince maaşsız veya ücretsiz veya yevmiyesiz izinli sayılırlar” ifadesine yer verilmiş. Ücretsiz izinli sayılırlar ifadesi, o zaman da tartışmaya yol açmış ancak yüksek mahkeme, kıdem tazminatının ödenmesine karar vermişti (1).

    Buradan çıkarılacak sonuç, muvazzaf askerlik hizmetinin bedelli olması, hizmet süresinin kısa olması, bu sürede işçinin ücretsiz izinli sayılacak olması gibi nedenlerle, İş Kanunu’ndaki muvazzaf askerlik ve kıdem tazminatı hükmünün uygulanması önlenemeyecektir. Bu tür düzenlemeler, bedelli askerliğin, “muvazzaf askerlik” niteliğini değiştirmiyor.

    Bu nedenle, sözleşmenin devamlılığının korunması için sözleşmenin işveren tarafından sona erdirilmesinin istenmediği bir an için düşünülse bile, işçinin iş sözleşmesini feshedemeyeceği ileri sürülemez. Kaldı ki, yasaya göre işçi, ücretsiz izinli sayılsa bile, askerlik temel eğitimi için 21 gün işyerinden ayrılmak zorunda.

    Yine, dipnot(2) de belirtilen yargı kararından ve karşı oy yazısından, dava konusu bedelli askerlikle ilgili bir başka yasal düzenlemede, bu sefer olduğu gibi, askerlik temel eğitimi yapılması istenmediği için işçinin, eğitim amacıyla işyerinden ayrılması gerekmese de, muvazzaf askerlik nedeniyle istifa ederek kıdem tazminatına hak kazandığı anlaşılıyor (2).

    Bu durumda, 7146 sayılı Bedelli Askerlik Kanunu ile 21 gün sürecek askerlik temel eğitimi için ücretsiz izinli sayılmasından dolayı işçinin istifa etme hakkının bulunmadığı, dolayısıyla istifa edemeyeceği söylenemez. Muvazzaf askerlik ödevi için 21 gün sürecek temel eğitim süresinde ücretsiz izinli de sayılsa işçi, “muvazzaf askerlik” ödevi nedeniyle, İş Kanunun yürürlükteki 14. maddesinin 3. bendine dayanarak istifa ederse, kıdem tazminatına hak kazanacaktır. (DK/HK)

  23. Endişe etmeyin patronların ve yalaka ik çalışanlarının psikolojik baskılarına oyunlarına gelmeyin buyrun size 1983 yılından aynı duruma örnek dava

    bedelli askerlikle ilgili kıdem tazminatı alınabilir mi alınamaz mı sorusunun cevabına ilişkin ayrıntılı bir makale sunuyorum..

    Bedelli Askerlik Kıdem Tazminatına Hak Kazandırmaz mı?

    Kıdem tazminatı, iş sözleşmesinin İş Kanunu’nda belirtilen nedenlerle sona ermesi veya erdirilmesi halinde işçiye çalıştığı süre üzerinden ödenecek bir tazminattır. Kıdem tazminatını hak ettiren nedenlerden biri de, muvazzaf askerlik nedeniyle işçinin istifa etmesi halinde, bir yıl ve daha fazla hizmeti olan işçiye kıdem tazminatının ödenecek olmasıdır. (m.14-3)
    Ancak, daha önce olduğu gibi 7146 sayılı Kanunla birlikte gündeme gelen “bedelli askerlik” uygulaması, işçinin iş sözleşmesini, tazminat almak üzere feshedip feshedemeyeceği tartışmasını yeniden başlattı.
    Mevzuat ne diyor?
    4857 sayılı İş Kanunu ile devam ettirilen mülga 1475 sayılı İş Kanununun “Kıdem tazminatı” başlıklı 14. maddesinde, kıdem tazminatı almayı hak ettiren nedenlerden birinin, “3- Muvazzaf askerlik hizmeti dolayısıyle, (…) iş sözleşmesinin son bulması…” olduğu görülüyor.
    Buna göre, iş sözleşmesi muvazzaf askerlik nedeniyle sona erdirilirse, işçiye kıdem tazminatının ödenmesi gerekiyor. Buradaki “muvazzaf askerlik hizmeti” ifadesi önemli. Çünkü, İş Kanunu’nda muvazzaf askerlik ödevi dışında kalan diğer askerlik ödevleri nedeniyle iş sözleşmesinin askıya alındığı ve sona erdiği durumlar da bulunuyor.
    Örneğin, 4857 sayılı İş Kanununun, “Askerlik ve kanundan doğan çalışma”başlıklı 31. maddesinde, “Muvazzaf askerlik ödevi dışında manevra veya herhangi bir sebeple silah altına alınan veyahut herhangi bir kanundan doğan çalışma ödevi yüzünden işinden ayrılan işçinin iş sözleşmesi işinden ayrıldığı günden başlayarak iki ay sonra işverence feshedilmiş sayılır” deniliyor.
    Görüldüğü üzere,muvazzaf askerlik dışındaki askerlik ve kanundan doğan yükümlülükler nedeniyle çalışılamadığında, hizmet süresine göre en fazla doksan güne kadar bekleniyor ve süre sonunda işveren tarafından sözleşme feshedilebiliyor. Bu düzenlemede, sözleşmenin korunması esas alınıyor. Fesih yapabilme hakkı işverene tanınıyor. Halbuki, kıdem tazminatını düzenleyen maddede yer alan ifadeye göre, muvazzaf askerlik nedeniyle iş sözleşmesini işçi de sona erdirebiliyor. Bu durumda vurgulamak gerekirse, muvazzaf askerlik nedeni, işçiye iş sözleşmesini kıdem tazminatını alarak feshetme hakkını veriyor.
    Bedelli askerlik uygulamayı değiştirir mi?
    Bu yıl 7146 sayılı Kanun ile yapılan düzenlemeye göre, ödenecek bedel yanında 21 gün askeri temel eğitim yapılarak muvazzaf askerlik ödevi yerine getirilmiş olacak. Aynı yasayla Askerlik Kanunu’na eklenen geçici madde uyarınca da, bedelli askerlikten yararlananlar, 21 günlük temel askerlik eğitimi süresince çalıştıkları işyeri, kurum ve kuruluşları tarafından aylıksız veya ücretsiz izinli sayılacaklar (1111 sk. geçici madde 55).
    Önceki yıllarda da bedelli askerlikle ilgili düzenlemelerin yapıldığını biliyoruz. Ancak bunlarda, muvazzaf askerlik temel eğitimine yer verilmediği için işyerinden ayrılması gerekmediğinden, işçinin eğitim sırasında aylıksız veya ücretsiz izinli sayılacaklarına dair yükümlülük de getirilmemiş. Bu nedenle, 7146 sayılı Kanunla Askerlik Kanunu’na eklenen geçici madde ile yapılan düzenlemede yer alan, 21 günlük askerlik temel eğitimi sırasında işçinin ücretsiz izinli sayılacağına dair hüküm, işçinin kıdem tazminatı alarak istifa edip edemeyeceği tartışmasını başlattı.
    Yasada yer alan, “bedelli askerlik nedeniyle işçinin, kamuda aylıksız, özel kesimde ücretsiz izinli sayılır” düzenlemesine, sanki iş sözleşmesinin feshi önlenmek isteniyormuş gibi bir anlam yüklenmek isteniyor.
    Halbuki kıdem tazminatı ile ilgili yasal düzenlemede,
    o Muvazzaf askerlik hizmeti nedeniyle işçinin, kıdem tazminatına hak kazanarak iş sözleşmesini feshedebileceği,
    o Bu nedenle fesihte işçiye kıdem tazminatının ödeneceği,
    o Fesih iradesi ve kıdem tazminatı için bir yıllık hizmet süresi koşulu dışında örneğin, muvazzaf askerlik süresinin kısa olup olmaması, bedelli olup olmaması, ücretsiz izinli olup olmaması gibi koşulların bulunmadığı, anlaşılıyor.
    Ayrıca, 7146 sayılı Kanunda, İş Kanunu’ndaki kıdem tazminatı maddesinde değişiklik yapan bir düzenleme de bulunmuyor.
    Diğer taraftan, 7146 sayılı yasayla Askerlik Kanunu’nda yapılan ve bedelli askerlikle ilgili olarak, 21 günlük askeri temel eğitim döneminde işçinin işyerinden ücretsiz izinli sayılacağına dair değişikliğin benzeri, 1983 yılında 2338 sayılı yasayla 1072 sayılı Yedeksubay ve Yedek Askeri Memurlar Kanunu’nda yapılmış. Buna göre, kamu kesimindeki yedeksubay adayları için getirilen dört aylık kısa dönem askerlik düzenlemesinde, yedeksubay adayının “temel askerlik eğitimi süresince maaşsız veya ücretsiz veya yevmiyesiz izinli sayılırlar” ifadesine yer verilmiş. Ücretsiz izinli sayılırlar ifadesi, o zaman da tartışmaya yol açmış ancak yüksek mahkeme, kıdem tazminatının ödenmesine karar vermişti (1).
    Buradan çıkarılacak sonuç, muvazzaf askerlik hizmetinin bedelli olması, hizmet süresinin kısa olması, bu sürede işçinin ücretsiz izinli sayılacak olması gibi nedenlerle, İş Kanunu’ndaki muvazzaf askerlik ve kıdem tazminatı hükmünün uygulanması önlenemeyecektir. Bu tür düzenlemeler, bedelli askerliğin, “muvazzaf askerlik” niteliğini değiştirmiyor.
    Bu nedenle, sözleşmenin devamlılığının korunması için sözleşmenin işveren tarafından sona erdirilmesinin istenmediği bir an için düşünülse bile, işçinin iş sözleşmesini feshedemeyeceği ileri sürülemez. Kaldı ki, yasaya göre işçi, ücretsiz izinli sayılsa bile, askerlik temel eğitimi için 21 gün işyerinden ayrılmak zorunda.
    Yine, dipnot(2) de belirtilen yargı kararından ve karşı oy yazısından, dava konusu bedelli askerlikle ilgili bir başka yasal düzenlemede, bu sefer olduğu gibi, askerlik temel eğitimi yapılması istenmediği için işçinin, eğitim amacıyla işyerinden ayrılması gerekmese de, muvazzaf askerlik nedeniyle istifa ederek kıdem tazminatına hak kazandığı anlaşılıyor (2).
    Bu durumda, 7146 sayılı Bedelli Askerlik Kanunu ile 21 gün sürecek askerlik temel eğitimi için ücretsiz izinli sayılmasından dolayı işçinin istifa etme hakkının bulunmadığı, dolayısıyla istifa edemeyeceği söylenemez. Muvazzaf askerlik ödevi için 21 gün sürecek temel eğitim süresinde ücretsiz izinli de sayılsa işçi, “muvazzaf askerlik” ödevi nedeniyle, İş Kanunun yürürlükteki 14. maddesinin 3. bendine dayanarak istifa ederse, kıdem tazminatına hak kazanacaktır. (DK/HK)

    ——————–
    (1) Yargıtay 9.Hukuk Dairesinin 09.06.1983 tarihli kararında, “….2338 sayılı Yasanın geçici6/5.maddesinde temel askerlik eğitimi süresince maaşsız ve ücretsiz izinli sayılacağı kuralı getirilmişse de bu kuralın çalışanın işini güvence altında tutmak amacına yönelik bulunduğu kuşkusuzdur (not: 2338 sayılı Kanunla, 1076 sayılı Yedek subay ve Yedek Askeri Memurlar Kanununa eklenen geçici madde 6/5 de, ‘… genel ve katma bütçeli idarelerle belediye ve özel idarelerde ve kamu iktisadi teşebbüsleri, teşekkülleri ve müesseselerinde maaşlı veya sözleşmeli veya yevmiyeli veya ücretli olarak görevli bulunanlar ile bu görevlerde aday olarak bulunanlar temel askerlik eğitimi süresince maaşsız veya ücretsiz veya yevmiyesiz izinli sayılırlar’ denilerek kısa dönem askerlik düzenlenmektedir ). Öbür yandan İş Yasasının değişik 14. maddesinde muvazzaf askerlik hizmeti sebebiyle ayrılanlara kıdem tazminatı verileceği öngörülmüştür. Davacı bu koşulun gerçekleşmesine bağlı istekte bulunduğuna göre, isteğin esasının incelenerek hak ettiği kıdem tazminatın hükmedilmesi yasaya aykırılık teşkil etmez..”
    (2) Yargıtay 9.Hukuk Dairesinin 05.11.2015 tarih ve 2014/15064, K.2015/31360 sayılı kararında,
    “Sonuç: Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, yerinde bulunmayan bütün temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine, 05/11/2015 gününde oyçokluğu ile karar verildi.

  24. Merhaba

    3 yıldır bir şirkette yazılım uzmanı olarak çalışıyorum. Bedelli başvurusu yaptım. 26.10.2019 da askere gideceğim. Şuanda istifa dilekçemi askerlikten dolayı yazıp 2 ay içinde kendinize başka eleman bulun deyip şirkete versem tazminat alabilir miyim? Çünkü daha askere gitmeme 10 ay var. Yada tazminatı alabilmek için kaçıncı aya kadar beklemem gerekiyor? Cevaplar için şimdiden teşekkürler.

  25. Ya bu kadar sacmalik olmaz bedelli askerlik icin başvuru yapan 2015 yılında muvazzaf hizmet yapmadan kidem tazminati ni alan ve bununla ilgili Yargıtay kararı bile var. Hala işveren lehine algı olusturuyorsunuz. TAZMİNAT HAKKIMIZ ALAMAYAN ARKADAŞLAR OLURSA AV MASRAFLARİ BENDEN

  26. Merhabalar,
    Ücretsiz izin konusunda da bir zorunluluk yok bildiğim kadarı ile. Bir çalışanımız radyasyon çalışanlarının sahip olduğu şua izni hakkını bedelli askerlik süresinde kullanıp kullanamayacağını sordu. Alo 170’e danıştım kesin olarak şua, yıllık izin gibi ücretli izin haklarının personelin talebi ile veya işverenin ücretli izin verme durumununda bedelli askerlik süresince ücretli izinli sayılmalarında ve SGK primlerinin ödenmesinde herhangi bir sakınca olmadığını ilettiler. Herkese iyi günler dilerim.

  27. insanları yanlış bilgilendirmeyin , bedelli askerliğe giden arakadaşlarımız silah altına 1 gün dahi girseler tazminat alabiliyorlar , parasını verip hç gitmeyenler tazminatalrını alamıyorlar. Arkadaşlarımız aldılar tek taraflı noter eşliğinde sözleşmelerini fes edip tazminat talebinde bulundular ve ilk mahkemede haklarını aldılar.

    • Tam detaylı anlatırmısın eğer mahkeme kararı ile aldılarsa bu emsal bir karar olur.Benim avukatım henüz sonuçlanmış bir dava yok dedi bedelli ile ilgili bu olay ne zaman gerçekleşti.

    • Arkadaşlarının iletişim bilgilerini alabilir miyim kendilerini emsal göstermek için? Çünkü benim 9 ay oldu dava sürecim hala tazminatımı alamadım

  28. Kıdem tazminatını alan var mı bedelli askerlik yapıp , yasal yollara başvurarak ? Emsal teşkil eden bir durum olması adına resmî belge elinde olan varsa atarsa çok minnettar olurum , işyerine gösterip direkt almak adına aksi halde yıllarca mahkeme beklemem gerekecek , zekerya234@gmail.com

  29. Mustafa Resul can

    Bedelli askerlik 21 gün işten çıkış almak istesem tqzminat ödemesi olmayacakmış.

  30. Rica etsek,İşkanunu.com bu konuyla ilgili güncel bir yazı yayınlayabilir mi? Alınabiliyor mu?

Nevin atas için bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir