Maluliyet Tazminatı Nedir?

Maluliyet, kelime anlamı olarak sakatlık, engelli olma durumu anlamına gelirken, İş kanunu kapsamındaki anlamı ise İşçinin hastalık, yahut kaza gibi sebeplerden dolayı ‘’iş göremez’’ ya da meslekte kazanma gücü kaybı yaşaması durumuna gelmesi anlamını taşır.

İşçi maluliyet durumuna düştüğünde ve işten uzaklaşmak durumunda kaldığında birtakım haklar kazanır. Bunlardan birisi de maluliyet durumu sona erdiğinde işçinin aynı iş yerine başvurması durumunda derhal işe geri alınmasıdır. Şayet işçi işe alınmazsa işveren işçiye tazminat ödemekle yükümlüdür. Bu tazminata Maluliyet Tazminatı denir.

Maluliyet Tazminatı Nasıl Hesaplanır?

İşverenin, işçinin maluliyet hali sona erdiği ve işe dönmek için başvuru yaptığı halde işe geri almaması durumunda işçiye ödemesi gereken Maluliyet Tazminatı tutarı, işçinin iş yerinden ayrılmadan önceki son brüt ücretinin 6 ile çarpılması şeklinde hesaplanırken, damga vergisi dışında hiçbir yasal kesintiye tabii değildir.

Maluliyet Tazminatı ve İş Gücü Kaybı Tazminatı Arasındaki Fark Nedir?

1-Maluliyet Tazminatı işçinin yaptığı işten ayrılmasına sebep olan durum ortadan kalktığında yine işe dönme hakkını korumaya yönelik iken, İş Gücü Kaybı Tazminatı kaza veya hastalık sebebi ile malul duruma düşen işçinin meslekte kazanma gücünde meydana gelen kayıplardan dolayı gelecekte karşılaşabileceği maddi zararları tazmin etmeye yöneliktir. Ayrıca işçinin tedavi masrafları da bu maddi zararın içinde talep edilebilir. (818 sayılı Borçlar Yasası 46.md)

2-Maluliyet Tazminatı İşçi-İşveren özelinde düzenlenen bir tazminat iken, İş Gücü Kaybı Tazminatı çalışan-çalışmayan bedensel zarara uğrayan herkes için düzenlen bir tazminattır.

3-Maluliyet Tazminatında ödenecek tutar kişinin son brüt ücretinin 6 ile çarpılması şeklinde hesaplandığı için hesaplanma şekli herkes için sabittir. Ancak İş Gücü Kaybı Tazminatında maluliyet oranı, tedavi masrafları veya kazazedenin hata oranı gibi farklı değişkenler olduğu için sabit bir fiyat hesaplaması vermek pek mümkün değil.

4-Maluliyet Tazminatında kişinin neden veya nerede malul duruma düştüğü önemli değildir fakat İş Gücü Kaybı Tazminatında çalışan-çalışmayan herkesi kapsamasına rağmen duruma sebep olan neden ve kazazedenin hata oranı önemlidir.

Maluliyet Tazminatı ve İş Gücü Kaybı Tazminatı Bir Arada Olabilir Mi?

Evet olabilir. İşçinin iş yerinde yahut işverene bağlı olarak çalıştığı zamanlarda (Servis aracı ile işe gittiği süreler yahut işi gereği işyerinin dışında bir yerde çalışırken vs..) geçirdiği bir iş kazası şayet işçide hem meslekte kazanma gücünü etkileyecek hem de işten ayrılmasını gerektirecek bir maluliyete sebep olduysa ve bu maluliyet durumu ortadan kalktığında işveren, işçi başvuru yaptığı halde işçiyi işe geri almıyor ise burada her iki tazminat türünden de söz etmek mümkündür. İş Gücü Kaybı tazminatı ve Maluliyet Tazminatını bir arada almak için yasal olarak bir engel bulunmamaktadır.

Maluliyet Tazminatı İçin Gereken Şartlar Nelerdir?

Kişinin Maluliyet Tazminatı hakkı elde etmesi için, ayrıldığı işinde çalışmasına engel olan maluliyet durumunun ortadan kalkması ve tekrar işe girmek için başvuru yapması gerek. Bu başvurudan sonra maluliyet sebebiyle ayrılmak zorunda kalan işçi işe alımda daima önceliklidir ve işveren işçiyi derhal işe almak zorundadır.

Şayet çalışanın ayrıldığı işyerindeki pozisyonunda bir ihtiyaç yoksa benzer bir pozisyona verilmek zorunda veya aynı pozisyonda bir işe alım durumu söz konusuysa eski çalışan birincil tercih olmak zorundadır. İşyerinde hiçbir şekilde maluliyet sebebiyle ayrılmak zorunda kalan eski çalışana ihtiyaç olmasa bile, aynı veya benzer pozisyonda işçi arandığında ilk olarak bu işçinin alınması zorunludur.

Şayet bu durumlardan en az birisi bile oluşmasına rağmen işveren eski işçisini işe geri almıyorsa işçiye Maluliyet Tazminatı hakkı doğar.

Maluliyet Süresince İşçiye Ödenek Bağlanır Mı?

Şayet işçi işten ayrılmadan önce iş görmezlik raporu alırsa, SGK işçiye işten ayrıldıktan sonra ki 9 gün için geçici iş görmezlik parası ödemektedir. Bunun sebebi ise geçici iş görmezlik ödeneğinin 100 güne kadar sürebiliyor olmasına rağmen işçi işten ayrıldığında sigortalılığının sonraki 10 gün boyunca devam ediyor olması.