iskanunu.com 
İlgili Makaleler
Turizmde çalışan işçilerin fazla mesai denkleştirme süresi yeni yapılacak düzenleme ile uzatılıyor. Bu yıl zor günlerin beklediği turizm sektörüyle ilgili çeşitli destek paketleri açıklanırken, ek bir destek oluşturması amacıyla İş Kanunu’nda belli bir süre içinde yapılan fazla çalışmaların fazla mesai ücreti ödenmeksizin izinle telafi edilmesi olarak adlandırılan “denkleştirme prensibi” konusunda da değişiklik gündeme gelmiştir.
DENKLEŞTİRME SÜRESİ NEDİR?
4857 Sayılı İş Kanunu 63. Maddesine göre; genel bakımdan çalışma süresi haftada en çok kırk beş saattir.Tarafların anlaşması ile haftalık normal çalışma süresi, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine, günde on bir saati aşmamak koşulu ile farklı şekilde dağıtılabilir. Bu halde, iki aylık süre içinde işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık çalışma süresini aşamaz. Denkleştirme süresi toplu iş sözleşmeleri ile dört aya kadar artırılabilir.
Aynı Kanunun 41. Maddesi ise; 63 üncü madde hükmüne göre denkleştirme esasının uygulandığı hallerde, işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık iş süresini aşmamak koşulu ile, bazı haftalarda toplam kırk beş saati aşsa dahi bu çalışmalar fazla çalışma sayılmaz.
Daha açık bir ifadeyle, karşılıklı anlaşma olması durumunda, işveren bir işçisine (haftada 45 saati geçen, fakat günlük 11 saatin altında kalan sürelerle) fazla mesai ücreti ödemeksizin iki aylık süredeki ortalama çalışma süresi haftalık 45 saati geçmemek kaydıyla fazla çalışma yaptırabilir. Ortalama çalışma süresinin haftalık 45 saati geçmemesi ise bu 2 aylık dönem içinde işçiye verilecek izinlerle veya kısa çalışma saatleriyle sağlanır.
BEKLENEN DEĞİŞİKLİK
“İş Kanunu ve Türkiye İş Kurumu Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” tasarısının ilgili komisyonda görüşülmesi sırasında İş Kanunu 63. maddesi, ikinci paragrafına aşağıdaki cümle eklenmiştir;
“Turizm sektöründe dört aylık süre içinde işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık çalışma süresini aşamaz; denkleştirme süresi toplu iş sözleşmeleri ile altı aya kadar artırılabilir.”
Eklenen bu cümle doğrultusunda turizm sektöründe çalışan bir işçi, altı aya kadar uzatılabilecek bir süre içinde fazla mesai ücreti almaksızın iş yoğunluğunun yüksek olduğu dönemlerde günde 11, haftada 66 saat çalışıp, iş yoğunluğunun düşük olduğu dönemlerde izin kullanabilecektir. İzin kullandırıldığı günler vasıtasıyla bu süre içindeki ortalama çalışma süresinin haftalık 45 saati geçmemesi sağlanacaktır.
Yukarıda adı geçen, “esnek çalışma” düzenlemelerini içeren yasanın önümüzdeki günlerde meclis genel kuruluna gelmesi beklenmekte olup, denkleştirme sürelerindeki bu artışın önemli bir tartışma konusu oluşturacağı beklenmektedir.
