iskanunu.com 
Sigortalı olarak işe başlayan işçilerin, devletin sunduğu sağlık hizmetlerinden yararlanabilmesi için bazı koşulları sağlaması gerekiyor. Bu koşulların yanı sıra çalışanın işten ayrılması, ücretsiz izin kullanıyor olması, çalışmasının kesintiye uğraması ya da iş değiştirmesi gibi durumları ele aldığımızda; sağlık hizmetinden yararlanabilmek için koşulların ayrı ayrı incelenmesi gerekiyor.
Bir kişinin devletin sunduğu sağlık hizmetinden yararlanabilmesi için, öncelikle genel sağlık sigortası kapsamında olması gerekiyor. Bu nedenle sigortalı olan herkes genel sağlık sigortası primi ödeyerek bu hizmetten yararlanıyor. Genel sağlık sigortasında, prim ödeyen sigortalının bakmakla yükümlü olduğu ailesi de sağlık hizmeti kapsamına alınıyor. Sigortalı olmayan ya da herhangi bir sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kişi olmayanların, gelir testi yaptırarak genel sağlık sigortası primi ödemeleri gerekiyor.
İşe Başlayan İşçilerde Sağlık Hizmetinden Yararlanma
Çalışan, işveren tarafından işe giriş bildirimi bağlı olunan sigorta müdürlüğüne yapıldıktan sonra, muhtasar prim hizmet beyannamesinde 30 gün sigortalı olarak bildirilmesinin ardından sağlık hizmetlerinden yararlanmaya başlayabilir. Çalışmaya başlamadan önceki dönemde herhangi bir sigortalılığı olmayan kişiler, işe başladıktan sonra 30 günlük sigortalı bildirimi yapılmışsa, sağlık hizmetinden faydalanabiliyorlar.
Çalışanın işe başlama tarihinden önceki 1 yıl içerisinde 30 günlük sigorta bildirimi bulunuyorsa, işe başladığı tarih itibarıyla sağlık hizmetlerinden yararlanabilmesi mümkün.
İşten Ayrılan İşçilerde Sağlık Hizmetinden Yararlanma
İşten ayrılan çalışanlarda, son 1 yıl içindeki sigortalılık sürelerine göre hizmetten yararlanmaya devam etme hakkı değişiklik gösterebiliyor.
- İşten ayrılma durumunda ise işçinin, işten ayrılma tarihinden önceki 1 yıl içerisinde 30 günlük sağlık sigorta primi ödemesi bulunması durumunda işten ayrıldığı tarih itibarıyla 10 gün boyunca sağlık hizmetlerinden yararlanabiliyor.
- Son 1 yıl içerisinde 90 gün genel sağlık sigortası prim ödemesi bulunması durumunda ise, 100 gün boyunca sağlık hizmetlerinden yararlanılabiliyor.
Çalışanın bakmakla yükümlü olduğu kişiler için de, yukarıda belirtilen gün sayısı kadar sağlık hizmetlerinden yararlanmak mümkün.
İşsizlik ödeneği alan kişilerde ise bu süre farklı değerlendiriliyor. İşten ayrılma işlemi geçekleştirilen çalışanın, işsizlik ödeneği almaya hak kazanması durumunda, genel sağlık sigortası için prim ödeme şartı aranmadan işsizlik ödeneği aldığı süre boyunca sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkı bulunuyor. Çalışanın bakmakla yükümlü olduğu kişiler de bu süre boyunca sağlık hizmetlerinden faydalanabiliyorlar.
Ücretsiz İzin – Nakdi Ücret Desteği Döneminde Sağlık Hizmetinden Yararlanma
Ücretsiz İzin: Çalışanın iş sözleşmesinin askıda olduğu, sigorta prim gün sayısından sayılmayan ve kişi adına sigorta primi tahakkuk etmeyen bir dönem. Yasal düzenlemeler, ücretsiz izne ayrılmak isteyen işçiye 1 ay boyunca sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkı tanıyor. Fakat bu süre 1 aydan uzun sürerse, genel sigortası primleri ödenmediği sürece işçi devletin sağlık hizmetinden faydalanamıyor.
Pandemi Ücretsiz İzin: Pandemi döneminde, işverenleri tarafından ücretsiz izne gönderilen ve nakdi ücret desteğinden yararlanan kişilerin genel sağlık sigortası primleri İşsizlik Sigortası Fonu’nundan karşılanıyor. Bu nedenle çalışanlar nakdi ücret desteği aldığı bu dönemde, hem kendileri hem de bakmakla yükümlü olduğu aileleri için sağlık hizmetlerinden yararlanmaya devam ediyorlar. Bu uygulamada, ücretsiz iznin 1 aydan uzun sürmesinin bir önemi bulunmuyor.
Kısa Çalışma Döneminde Sağlık Hizmetinden Yararlanma
Kısa çalışma ödeneği alan işçilerin, genel sağlık sigortası primleri İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanıyor. Bu nedenle, kısa çalışma dönemi boyunca, çalışanlar kendileri ve bakmakla yükümlü oldukları kişiler için sağlık hizmetinden yararlanabiliyor.
