iskanunu.com 
İlgili Makaleler
İçinde bulunduğumuz Pandemi süresince, salgının hızını yavaşlatmak ve can güvenliğimizi sağlamak adına İçişleri Bakanlığı ya da Valilikler birtakım önlemler alabiliyor. Bu önlemler sadece sosyal yaşantımızı değil, kimi zaman iş hayatımızı, çalışma süremizi de etkileyecek şekilde olabiliyor. Özel sektör iş yerlerini de bağlayabilen bu kurallardan en önemlileri sokağa çıkma kısıtlaması ile mesai saatleri düzenlemesi. Peki, hangi sektörler sokağa çıkma kısıtlaması kapsamı dışında? Vardiyalı iş yerleri mesai saatlerini nasıl düzenlemeli?
Özel Sektör İçin Mesai Saatleri Nasıl Belirlendi?
Mesai saatleri çoğunlukla kamu kurum ve kuruluşlarını kapsayacak şekilde düzenleniyordu. Fakat son günlerde, salgının hızlanmasıyla valilikler il bazında bazı kısıtlama ve düzenlemelere gitti. Sanayi kuruluşlarını, organize sanayi bölgelerini de etkileyen mesai saati düzenlemeleri yaptı. Bu mesai düzenlemeleri çerçevesinde vardiyalı kesintisiz üretim yapılan işlerde nasıl bir uygulamaya gidileceği de tartışma konusu oldu.
Her ilde farklı uygulamalara rastlamak mümkün, İstanbul için konuyu ele alacak olursak, Valiliğin 5 Kasım’da duyurduğu 100 no’lu İl Hıfzıssıhha Meclis Kararı gereği özel sektördeki aşağıdaki iş yerlerinde mesai saatleri şu şekilde uygulanıyor:
- Sağlık Sektörü için 08:30 -16:30,
- İlkokul – Ortaokul – Ortaöğretim kurumları için 09:00-17:00,
- Okul Öncesi eğitim kurumları ve kreşler için 07:00-19:00,
- Organize Sanayi Bölgeleri, Küçük Sanayi Siteleri ve Sanayi Kuruluşları için 07:00-16:00
Vardiyalı çalışılan iş yerleri ise, vardiya düzenlemesini başlangıç saatini 7:00 alarak düzenlediler. 3 posta çalışılan yerlerde, 07:00-15:00, 15:00-23:00, 23:00-07:00 şeklinde çalışma saatlerini düzenleyebilirler.
Bu kısıtlamalar çerçevesinde tüm özel iş yerleri 20:00’de kapatılıyor. Ayrıca restoran, lokanta ve kafe gibi işletmelere sadece paket servis şeklinde uygulamalara izin var.
Sokağa Çıkma Kısıtlaması Hangi Saatleri Kapsıyor?
Sokağa çıkma kısıtlamaları, hem hafta içi hem de hafta sonu günlerini kapsayacak şekilde belirlendi. İçişleri Bakanlığı’nın 30 Aralık 2020 tarihli Genelgesi ile yeni bir karar alıncaya dek, tüm yurtta cuma 21:00’den pazartesi sabah 05:00’e kadar sokağa çıkma kısıtlaması uygulanıyor.
Hafta içi kısıtlaması ise, yine saat 21:00’de başlayıp ertesi gün sabah 05:00’e kadar uygulanıyor.
Bu saatler, yeni bir karar yayımlanana kadar geçerli, 1 Aralık 2020 tarihinden itibaren uygulanmasına başlandı.
Vardiyalı İşlerde Kısıtlamalar Nasıl Uygulanacak?
Her iş yerinde haftalık belirlenmiş çalışma saatleri vardır. Bazı işler de ise bu süre 24 saati tamamlar şekilde vardiyalı sistemle yürütülüyor. Bu, bir iş yerinin üretim yapan birimi olduğu gibi, iş yerinin güvenliğinden sorumlu güvenlik görevlisi de olabilir. İşin kesintisiz devam ettiği işler, yapılan son düzenlemelerde kısıtlamaların dışında tutuldu.
Yasakların özel sektör de dâhil tüm vatandaşlarımızı kapsayan şekilde uygulanacak olması, bazı sektörlerle ilgili istisna uygulamaları zorunlu kıldı. Bu nedenle son sokağa çıkma kısıtlaması düzenlemesinde üretim, imalat, tedarik ve lojistik zincirlerinin aksamaması esas alındı. Aynı zamanda sağlık, tarım ve orman faaliyetlerinin sürekliliğini de sağlayacak şekilde bu işleri yürüten iş yerleri ve kişiler kısıtlamadan muaf tutuldu.
Kısıtlamadan muaf tutulan işleri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Sağlık kuruluşları, eczaneler, veteriner klinikleri,
- İlaç, tıbbi cihaz, tıbbi maske ve dezenfektan üretimi, nakliyesi ve satışına ilişkin faaliyet yürüten iş yerleri ile buralarda çalışanlar,
- Üretim ve imalat tesisleri ile inşaat faaliyetleri ve bu yerlerde çalışanlar
- Bitkisel ve hayvansal ürün işi ile uğraşılan yerler,
- Ürün ve/veya malzemelerin nakliyesinde ya da lojistiğinde (kargo dâhil), yurt içi ve yurt dışı taşımacılık, depolama ve ilgili faaliyetler kapsamında görevli olanlar,
- Otel-konaklama yerleri,
- Gazete-Dergi işi yapan iş yerleri,
- Rafineri ve petrokimya tesisleri ile termik ve doğalgaz çevrim santralleri gibi iş yerleri,
- Elektrik-Su-Doğalgaz-Telekomünikasyonda arızadan sorumlu olan çalışanlar,
- Yurt, pansiyon, şantiye vb. toplu yerlerde kalanların gereksinim duyacağı temel ihtiyaçların karşılanmasında görevli olanlar,
- İş sağlığı ve güvenliği ile iş yerlerinin güvenliğini sağlamak amacıyla iş yerlerinde bulunması gerekli olan çalışanlar (iş yeri hekimi, güvenlik görevlisi, bekçi vb.),
- Bankalar başta olmak üzere yurt çapında yaygın hizmet ağı olan kurum, kuruluş ve işletmelerin bilgi işlem merkezleri ile çalışanları (asgari sayıda olmak kaydıyla),
- Yaklaşan yılsonu işlemleri nedeniyle serbest muhasebeci, mali müşavir, yeminli mali müşavirler ve bu meslek mensuplarıyla birlikte çalışanlar
- Akaryakıt istasyonları, lastik tamircileri ve buralarda çalışanlar,
- Yurt, pansiyon, şantiye vb. toplu yerlerde kalanların gereksinim duyacağı temel ihtiyaçların karşılanmasında görevli olanlar.
Bu sektörler dışında yer alan işletmelerin ve çalışanlarının sokağa çıkma yasaklarına uyma zorunluluğu bulunuyor.
Ayrıca, 50 ve daha fazla çalışanı olan iş yerlerinde, iş yeri hekimi gözetiminde, mevcut iş güvenliği uzmanı veya bulunmadığı durumda görevlendirilecek bir personel tarafından salgın tedbirlerinin uygulamasının sıkı bir şekilde denetlenecek.
20 yaş Altı ve 65 Yaş Üstü Çalışanlarda Son Durum
65 yaş üstü ve 20 yaş altı sokağa çıkma kısıtlaması, hafta içi ve hafta sonu süreler için belirlenmişti. 65 yaş üstü vatandaşların sokağa çıkabildikleri süre hafta içi 10:00 – 13:00 saatleri arasını kapsıyor. 20 yaş altı (1 Ocak 2001 tarihi ve sonrasında doğanlar) kişiler ise, hafta içi 13:00 – 16:00 saatleri arasında sokağa çıkabiliyorlar. Belirlenen bu saatler içerisinde toplu taşıma veya özel araç kullanımları ise yasaklandı.
Hafta içi uygulanacak kısıtlamalardan, yasaklamadan iş yerleri ile illiyetlerini gösteren çalışma/SGK kaydı vb. belgeyi ibraz eden çalışanlar hariç tutuluyor.
Kısacası, bir çalışma belgesi düzenleyerek yasak kapsamındaki çalışanlarınıza verebilirsiniz. Ayrıca SGK kaydını da ek olarak altına ekleyebilirsiniz.
Sokağa Çıkma Kısıtlamasından Muaf Olduğunu Kanıtlayan Belge
Aktif olarak sigortalı olduklarını belge ile kanıtlamaları gerekiyor. SGK kaydı, çalışma kaydı gibi belgeler kanıtlayıcı belge olarak kabul ediliyor. Stajyer olup iş yerinizde çalışanlar ise, okuldan aldıkları staj belgeleri ile çalışabilecekler.
