Çalışma hayatımızı düzenleyen 4857 sayılı İş Kanununda önemli değişikliklerin Meclis Komisyonunda bulunan “Tasarı” ile gerçekleşeceği görülmektedir. Özellikle İş Mahkemeleri Kanunu ve 4857 sayılı İş Kanununda, işçi-işveren arasındaki uyuşmazlıklardan tutun, dava açma ve usulleri ile Tazminatlarda Zamanaşımı sürelerine kadar birçok önemli değişiklik yeni tasarıda yer almaktadır. Tasarısının yasalaşması halinde tüm bu değişiklikler çalışma hayatımızdaki yerini alacaktır.
Feshe Bağlı Alacaklarda Zamanaşımı Süresi Değişiyor
Türk Borçlar Kanunun 146. maddesi gereği, kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça her alacak 10 yıllık zamanaşımına tabidir. Yine aynı kanunun 147. maddesi gereği ise, ücret gibi dönemsel edimler için 5 yıllık zamanaşımı süresi öngörülmüştür.
4857 sayılı İş Kanununun 32.maddesinde ise “ücret alacaklarında zamanaşımı süresi beş yıldır.” hükmü bulunmaktadır.
Tasarının zamanaşımı sürelerini değiştiren maddesinde, gerekçe aynen şu şekilde yer almaktadır:
“6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu uyarınca feshe bağlı kıdem, ihbar, kötüniyet ve ayrımcılık tazminatları ile yıllık izin ücreti on yıllık zamanaşımına tabidir. Fesih gerçekleştiği için işçi yönünden dava açmayı ertelemeyi gerektirecek bir sebep bulunmadığı kabul edilebilir. Ancak iş sözleşmesi bugün feshedilen bir işçi için on yıl boyunca dava tehdidi altında kalan işverenin, yatırım ve gelecek planlaması yapması mümkün olamayabilecek, yapılan planlar da uygulanamaz hale gelebilecektir. Bu durum ise işçisi, işvereni ve işletmeleriyle kalkınma sürecinde olan ülkemizin ekonomik gelişiminin sekteye uğraması ihtimalini gündeme getirebilecektir.”
Kanun gerekçe olarak işverenin uzun süren riskten dolayı ekonomik manevrasının zayıflayarak yeni yatırımlar yapmasına engel olmasını öne sürmüştür. Zamanaşımı süresinin çok uzun tutulmasının işçi açısından da geçerli bir sebebi olmaması da kanun maddesinin gerekçesi olarak sunulmuştur.
Hangi Alacaklarda Zamanaşımı 10 Yıldan 5 Yıla Düşürülüyor?
İş Sözleşmesinden kaynaklanmak kaydıyla, hangi kanuna tabi olursa olsun,
- Yıllık izin ücreti,
- Kıdem tazminatı,
- İş sözleşmesinin bildirim süresine uyulmamasından doğan tazminat (İhbar Tazminatı),
- Kötüniyet tazminatı,
- Eşit davranma ilkesini ihlal edilerek iş akdinin feshedilmesinden doğan tazminat
için zamanaşımı 5 yıl olarak öngörülmektedir.
Uygulama Ne Zaman Yürürlük Kazanacak?
Beş yıllık zamanaşımına ilişkin hüküm, İş Kanununa eklenecek olan Ek madde 3’ün yürürlük kazandığı tarihten sonra sona eren sözleşmeleri kapsayacaktır. Zamanaşımı değişikliği, kıdem tazminatı, kötüniyet tazminatı, ihbar tazminatı ve iş sözleşmesinin eşit davranma ilkesine uyulmaksızın feshinden kaynaklanan tazminatlar hakkında uygulanacaktır.
İş Kanununa eklenecek Ek 3. maddede geçen tazminatlar ve yıllık izin ücretinin yeni zamanaşımı süresi, maddenin yürürlüğe girmesinden önce işlemeye başlamışsa değişiklikten önceki hükümlere tabi olmaya devam edecektir. Ancak zamanaşımı süresinin henüz dolmamış kısmının yeni zamanaşımı süresinden daha uzun olması durumunda, Ek 3. maddede belirtilen sürenin dolup dolmadığına bakılması gerekmektedir. Ek 3. maddede belirtilen süre dolduğunda, zamanaşımı süresi dolmuş sayılacaktır.
Sonuç olarak Tasarının ilgili maddelerinin kabul edilmesi halinde; kıdem tazminatı, kötüniyet tazminatı, ihbar tazminatı ve iş sözleşmesinin eşit davranma ilkesine uyulmaksızın feshinden kaynaklanan tazminat ile yıllık izin ücreti hakkında uygulanacak olan zamanaşımı süresi beş (5) yıl olarak hüküm bulacaktır.
Ben 2010 temmuz ayinda ise basladim ve 2014 ekim ayinin otuzunda isten ayrildim ayrilmadan iki ay once isi birakacagim bilgisini ilgili yerlere soyledim benim zaman asimi oluyomu kidem ihbar yillik izin fazla mesai ve dini ve resmi. Bayramlarda calismalstim mevcut