Pandemi döneminde iş hayatını yakından ilgilendiren birçok düzenleme gerçekleşmişti. Hayata geçen düzenlemeler kimi zaman kısa çalışma ödeneği gibi unutulmak üzere olan bir maddeyken, kimi zaman da nakdi ücret desteği gibi daha önce bahsi bile açılmamış uygulamalardı.
Pandeminin öngörülemezliğine, hayata geçen yasa uygulamalarındaki pratik eksikliği de eklenince, adeta bir domino etkisiyle peş peşe birçok düzenleme getirildi. İşte bu düzenlemelerin şimdilik sonuncusu ve şu ana kadarki belki de en kapsamlı olanı; “Torba Yasa” 12 Kasım 2020 itibarıyla Cumhurbaşkanı onayına sunulmak üzere meclisten geçti.
Torba Yasa’da Neler Var?
298 sayfa olarak meclisten geçen Torba Yasa’da adeta yok yok. KYK, KDV, MTV, ÖTV, trafik cezası, vergi borcu, emlak vergisi, çevre temizlik vergisi, ilan ve reklam vergisi, diğer vergi ve harçlar, su, atık su, katı atık ücretleri, yol katılım payları, muhtelif ücretlerden kaynaklı kurum alacakları tüm idari para cezaları, hazine alacaklarını kapsayan tüm borçlar, cezalar yıl sonuna kadar başvurulması halinde yapılandırılabilecek.
İşsizlik Sigortası Kanununa Ek Maddeler ve Kayıt Dışı İstihdam Barışı Geliyor
4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa geçici maddeler ekleniyor. Buna göre; işsizlerin yeniden istihdamı ile kayıt dışı çalışanların da istihdam edilebilmesi için, iş veya hizmet sözleşmesini 1 Ocak 2019 – 17 Nisan 2020 arasında sona erenlerle kayıt dışı çalışanların en son çalıştıkları iş yerlerine başvurmaları, işverenlerce de fiilen çalıştırılmaları halinde, işverenlere her ay kuruma ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek üzere günlük 44,15 TL destek sağlanacak.
Başvuruda bulunanlardan işverence işe alınıp, ücretsiz izne ayrılanlar için günlük 39,24 TL, bu kapsamda olup başvurusunun kabul edilmediğini bildirenler için ise söz konusu şartlar dahilinde hane başına günlük 34,34 TL destek sağlanacak.
Hizmetleri SGK’ya bildirilmeksizin çalıştırıldığı işverence kabul edilenler, bu şekilde çalıştırıldıkları döneme ilişkin ücret ve ücrete bağlı hakları hariç olmak üzere diğer haklarından feragat etmiş sayılacak ve bu şekilde çalıştırıldıkları dönemde, ilgili mevzuat uyarınca daha önce yararlanmış oldukları sosyal yardım ve diğer haklar borç çıkarılmayacak. Ayrıca işverene de herhangi bir ceza yansıtılmayacak.
Yine İşsizlik Sigortası Kanunu’na eklenen bir diğer geçici maddeye göre, 2019 Ocak – 2020 Nisan arasında en az sigortalı bildirimi yapılan döneme ilave istihdam sağlanması halinde, her bir sigortalı için SGK primi desteği sağlanacak.
Öte yandan Cumhurbaşkanı, yılbaşında asgari ücrete yapılacak zam oranında söz konusu teşvikleri de artırabilecek.
KDV İstisnası Geliyor
Bir diğer geçici madde de Katma Değer Vergisi’ne geliyor. Yıl sonu bitecek olan Katma Değer Vergisi istisnaları tarihinde değişikliğe gidildi. Buna göre 2020 sonu olarak öngörülen istisnalar, 2025 sonuna ertelendi.
Turistik Tesislere İşgaliye Ertelemesi
1 Nisan-30 Haziran 2020 arasında, Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı kamu arazilerinde turistik tesis işletmelerinin ödemekle yükümlü oldukları; kira, kesin izin, kesin tahsis, irtifak hakkı, kullanma izni, yararlanma, ilave yararlanma bedelleri ve hasılat payları 6 ay ertelendi. Aynı şartları taşıyan işletmelerin 1 Temmuz-31 Aralık 2020 tarihleri arasını kapsayan, Kültür ve Turizm Bakanlığı’na olan ödemeleri ise 1 yıl süre ile ertelendi.
Öte yandan geçtiğimiz yıl Resmî Gazete’de yayımlanan ve bu yıl için yürürlüğe girmesi beklenen Konaklama Vergisi ise 2022’ye ertelendi.
Kendi Adına Çalışanların SGK Prim Borçları
Kendi adına ve tarımda kendi adına bağımsız çalışanlardan, SGK’ya kayıt ve tescilleri yapıldığı halde 31 Ağustos 2020 tarihi itibarıyla prim borcu bulunanların, bu tarihten önceki sürelere ilişkin prim borçlarını, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden ikinci ayın sonuna kadar ödememeleri halinde, prim ödemesi bulunan sigortalıların daha önce ödedikleri primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu itibarıyla prim ödemesi bulunmayan sigortalıların ise tescil tarihi itibarıyla sigortalılığı durdurulacak. Durdurulan süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilmeyecek.
Halka Arz Olunan Kuruma Destek
Borsa İstanbul Pay Piyasasında işlem görmek üzere ve en az yüzde 20 oranında olmak koşuluyla ilk kez halka arz edilen kurumların paylarının, ilk kez halka arz edildiği hesap döneminden başlamak üzere 5 hesap dönemine ait kazançlarına kurumlar vergisi 2 puan indirimli olarak uygulanacak. Ancak halka arz edilen kurumun banka, finansal kiralama şirketi, faktoring şirketi, finansman şirketi, ödeme ve elektronik para kuruluşu, döviz müessesesi, varlık yönetimi şirketi, sermaye piyasası kurumu ya da sigorta ve reasürans şirketi olmaması gerekiyor.