2021 İşsizlik Sigortası Hesaplaması

Sigortalı olarak bir iş yerinde çalışırken işsiz kalan kişilere, işsiz geçirdikleri dönemler için yasada yer alan belirli şartlarda, sürelerde ve tutarlarda işsizlik ödeneği veriliyor. Asgari ücrete bağlı olarak her yıl işsizlik ödeneği tutarları değişkenlik gösteriyor.

İşsizlik Ödeneğinden Yararlanmanın Şartları

İşsizlik ödeneğinden faydalanabilmek için öncelikle sigortalının kendi isteği ve kusuru dışında işsiz kalması gerekir. Bu nedenle, sigortaya yapılan işten ayrılış bildirimindeki işten çıkış nedeni ve kodu, çalışanın işsizlik ödeneğinden yararlanabilmesi için önemlidir.

Bununla beraber, iş sözleşmesi sonra ermeden önceki 120 gün boyunca aralıksız hizmet akdine tabi olma şartı da vardır. 120 günlük süre içerisinde, iş sözleşmesi devam ederken herhangi bir sebeple çalışılmamış ve prim ödenmemiş günler olabilir. Bu günler, eksik gün nedeni fark etmeksizin işsizlik sigortası ödeneği hak edişini etkilemez.

Ödenekten yararlanabilmek için bir diğer şart ise, hizmet sözleşmesi sona ermeden son 3 yıl içinde en az 600 gün işsizlik sigortası primi ödemiş olmaktır. Bu şartı sağlamayan kişiler işsizlik ödeneğinden yararlanamaz.

Son olarak, şartları sağlayan kişiler ödenekten yararlanmak için iş sözleşmesinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR’a başvuru yapılmalıdır. Bu süreyi geçiren kişiler de ödenekten yararlanabilirler, fakat geçen süreler hak edişlerinden indirilir. İŞKUR geç kalındığı için ödenek alınmayan günler için geriye dönük ödeme yapmaz. İşçi başvurduktan sonraki işsizlik süresi için ödenekten yararlanabilir.

İşsizlik Ödeneğinden Yararlanma Süreleri

İşsizlik ödeneğinden yararlanmak için şartları taşıyan kişiler bu haktan sigortalılık süresine göre faydalanır. Hizmet sözleşmesi fesih edilmeden önceki son 3 yıl içinde;

• 600 gün sigorta kapsamında çalışarak işsizlik sigortası primi ödeyenler için faydalanma süresi 180 gün,

• 900 gün sigorta kapsamında çalışarak işsizlik sigortası primi ödeyenler için 240 gün,

• 1080 gün sigorta kapsamında çalışarak işsizlik sigortası primi ödeyenler için ise faydalanma süresi 300 gündür.

Ayrıca, işsizlik ödeneğine hak kazanan kişiler ile bu kişilerin bakmakla yükümlü oldukları kişiler genel sağlık sigortası kapsamında sağlık hizmetlerinden yararlanabilir. Ödenek alınan süre boyunca ödenek alan kişilerin genel sağlık sigortası primleri İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanır.

İşsizlik ödeneğinden birden çok kez faydalanılmasında herhangi bir engel yoktur. İşsizlik ödeneği alan kişilerin ödenek sürelerinin bitiminden ardından yeniden işsizlik ödeneği şartlarına sahip olması gerekir. İlk koşul olarak, iş sözleşmesi feshedilmeden önceki son 3 yıl içinde az 600 gün sigorta kapsamında çalışması gerekir.

İşsizlik Ödeneğinin Kesildiği Durumlar

İşsizlik ödeneği aşağıdaki durumlar gerçekleştiğinde kesilir:

• İŞKUR tarafından kişiye iş bulunması halinde, işin kişinin eski çalıştığı işindeki ücretine ve çalışma koşullarına benzer olması, iş yerinin ikamet edilen yerin belediye sınırlarında yer alması durumlarında kişinin bu işi haklı bir nedene dayanmaksızın reddetmesi halinde işsizlik ödeneği kesilir.

• Kişinin, kayıt dışı yani sigortasız çalıştığının tespit edilmesi halinde işsizlik ödeneği kesilir.

• Herhangi bir Sosyal Güvenlik Kuruluşundan emekli olanların yaşlılık aylığı almaya başlaması halinde işsizlik ödeneği kesilir.

• İŞKUR tarafından önerilen mesleki eğitimlerin haklı bir neden gösterilmeksizin reddedilmesi veya bu eğitime başlanılıp devam edilmemesi halinde işsizlik ödeneği kesilir.

• Haklı bir nedene dayanmadan Kurum tarafından istenilen bilgi ve belgelerin zamanında teslim edilmemesi halinde işsizlik ödeneği kesilir.  

İşsizlik Ödeneği Tutarları

Asgari ücrete bağlı olarak her yıl değişen işsizlik ödeneği tutarları 2021 yılı asgari ücretinin açıklanması ile güncellendi.

Asgari ücretle çalışan işçinin alacağı aylık işsizlik ödeneği 2020 yılında 1.168,27 TL iken 2021 yılı için 1.420,14 TL olmuştur. Ödenecek en yüksek aylık işsizlik ödeneği ise 2.840,28 TL’dir. Asgari ücret ve yıl değişimlerinin işsizlik ödeneğindeki etkisine aşağıda örneklendirme yapılarak yer verilecektir.

Öncelikle işsizlik ödeneği hesaplanırken, sigortalının işten ayrılmadan önceki 4 aylık dönemi ve bu dönemlerde son 4 aylık prime esas kazançların günlük ortalaması esas alınır. Günlük ortalama brüt kazancın %40’ı şeklinde hesaplanan işsizlik ödeneği, aylık asgari ücretin brüt tutarının %80’ini aşamaz. Bu ödenekten yalnızca damga vergisi kesilir.

Örnek 1: İşten Çıkış Tarihi 31.01.2021 olan kişiler için

Örnek 2: İşten Çıkış Tarihi 28.02.2021 olan kişiler için

Örnek 3: İşten Çıkış Tarihi 31.05.2021 olan kişiler için

Buraya kadar hesaplanan işsizlik ödeneği miktarları, aylık asgari brüt ücret üzerinden hesaplanmıştır ve aylık asgari brüt ücretin %80’ini geçmemiştir. Bir sonraki örnekte ise aylık asgari ücretin brüt tutarının %80’ini geçen bir hesaplama yapılacaktır. Hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %80’ini geçemeyeceğinden brüt kazancı yüksek olan kişiler için ödenecek işsizlik ödeneği tutarı en çok asgari ücretin %80’i kadar olabilecektir.

Örnek 4: İşten Çıkış Tarihi 31.05.2021 olan kişiler için

*2021 yılında brüt asgari ücret 3.577,50 TL’dir.

Örnek 4’e göre;

Son dört aylık prime esas kazançların aylık ortalaması olan 9.500,00 TL’nin %40’ı 3.800,00 TL’dir. Ancak işsizlik ödeneği tutarının en çok asgari ücretin %80’i kadar olabileceği kuralına göre işsizlik ödeneği tutarı en çok 2.862,00 TL olmalıdır. Bu tutar üzerinden de damga vergisi kesintisi uygulandığında azami ödenecek işsizlik tutarı 2.840,28 TL olarak bulunmaktadır.