iskanunu.com 
İlgili Makaleler
Tahmini okuma süresi: 4 dk.
Ramazan Bayramı için birçoğumuz tatil planları yaparken birçoğumuz da bayramı çalışarak geçireceğiz. Bayramda Çalışma ve Bayram İkramiyesi konularına aşağıda yer verilmiştir.
Bayramda Çalışma
Çalışılacak ve tatil yapılacak günler 2429 Sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanunda belirtilmiştir. Kanunda dini bayramlar 2. Madde B bölümünde açıklanmıştır.
Madde 2 – B) Dini bayramlar:
1. Ramazan Bayramı; Arife günü saat 13.00’ten itibaren 3.5 gündür.
2. Kurban Bayramı; Arife günü saat 13.00’ten itibaren 4.5 gündür.
Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde işyerlerinde çalışılıp çalışılmayacağı toplu iş sözleşmesi veya iş sözleşmeleri ile kararlaştırılır.
Sözleşmelerde hüküm bulunmaması halinde söz konusu günlerde çalışılması için işçinin onayı gereklidir.
Bununla beraber çalışma hayatını düzenleyen 4857 Sayılı İş Kanunu kapsamına giren işyerlerinde çalışan işçilere, kanunlarda ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışmazlarsa, bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretleri tam olarak; tatil yapmayarak çalışırlarsa, iş sözleşmesinde, toplu iş sözleşmesinde veya iş yeri uygulaması ile aksi bulunmaması halinde, ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücreti ödenecektir. Örneğin Bayram 2. ve 3. gününde tatil yapmayarak çalışan bir işçiye, aylık 2000 TL ücret ödendiği varsayımıyla, tatil yapmayarak çalışması halinde, günlük ücretinin (2000/30=)66,66-TL olması nedeniyle, bayramın 2. günü için 66.66 TL ve 3. günü için 66.66 TL olmak üzere iki genel tatil günü için toplam 133.33TL ek ödeme yapılması gerekmektedir.
Maktu aylıkla işçilere çalışmadıkları genel tatil günü için ayrıca genel tatil ücreti ödenmez. Ancak bu günlerde çalışan işçilere ayrıca bir kat daha genel tatil ücreti ödenir.
Hafta tatili ile genel tatil gününün çakışması halinde ise, hafta tatili ücretinin ödenmesi gerekecektir.
Bayram mesaisinde ödenen tutar gelir vergisi ve damga vergisi matrahına dâhil edilecektir.Kıdem tazminatı açısından bayram mesaisi fazla çalışma ücreti niteliğinde olup, devamlılık arz edip etmediği konusu önem taşımaktadır. Bayram mesaisi, arızi nitelikte olması halinde kıdem tazminatına dâhil edilmez iken, süreklilik arz etmesi halinde dâhil edilecektir.
Bayram İkramiyeleri
5510 Sayılı Kanunun prime esas kazanç kapsamında, bayram ikramiyesi adı altında yapılan ödemeler sigorta primi kesintilerine tabidir.
Bayram harçlığının kıdem tazminatına dâhil edilmesi konusunda, bu tür ödemelerin süreklilik kazanıp kazanmadığı, yani işyeri için genel bir uygulama olup olmadığı önem arz etmektedir. Bayram harçlığıher bayramda düzenli olarak ödenmiyorsa kıdem tazminatı hesabına dâhil edilmez. Ancak, iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesiyle belirlenen ve süreklilik arz eden bayram harçlığı kıdem tazminatına esas ücrete dâhil edilir.
Bayram ikramiyesi yerine yardımın erzak olarak (ayni) verilmesi durumunda, SSGSS kanunu 80. Md. gereği ayni yardım statüsünde sayılan bu yardım PEK matrahının tespitinde dikkate alınmayacaktır. Ancak, GVK 63. Md. gereği “Hizmet erbabına verilen ayınlar, verildiği gün ve yerdeki ortalama perakende fiyatlarına göre; konut tedariki ve sair suretle sağlanan menfaatler, konutun emsal kirasına veya menfaatin emsal bedeline göre değerlenir.” hükmü gereğince, fatura bedeli net tutar olarak kabul edilip, gelir vergisine tabi tutulacaktır.
Bayram İkramiyesi Vermekten Vazgeçilebilir mi?
İşyerinde geçerli herhangi bir sebep yokken işçilere daha önce sağlanmış olan hakların kısıtlanması ya da tamamen kaldırılması tarafların onayını almaksızın mümkün değildir. Buna göre sözleşme koşullarında değişiklik mümkün olmakla birlikte, işverenin önce bu değişiklik önerisini işçiye yazılı olarak iletmesi gerekecektir.
