Dul ve Yetim Aylığı Birlikte Alınabilir Mi?

Kanun kapsamında eş-anne-baba gibi yakını vefat eden kişilerin mağduriyet yaşamaması adına geride kalan eş ve çocuklara bazı haklar tanınıyor. Bu haklardan kısaca bahsedelim. Anne-babası vefat eden bir kişi anne-babanın almaya hak kazandığı herhangi bir yaşlılık aylığı var ise vefat sonrası bu aylıktan aylık bir ödenek alabilmektedir. Kız çocukları evlenene kadar, erkek çocukları ise öğrenci olmadıkları durumda 18 yaşına kadar, öğrenci oldukları sürece (25 yaşa kadar) yetim aylığı alabilmektedir. Fakat yetim aylığı alan kişi bir işe başladığında veya kendisi herhangi bir sigortalılık süreci başlattığında yetim aylığı kesilmektedir. Bunun dışında yasa önünde evlilik bağı bulunan, eşini kaybeden bir kadın veya erkek, eşi herhangi bir kurumdan yaşlılık aylığı almaya hak kazandı ise dul kalması durumunda eşinin yaşlılık aylığı üzerinden dul maaşı alabilmektedir. Fakat kişi yeniden evlendiğinde dul aylığı kesilmektedir.

Hem dul hem yetim aylığı bazı şartlar sağlandığında bir arada alınabilmektedir.  5510 sayılı kanunun yürürlük tarihi olan 1 Ekim 2008 tarihinden önce hem dul hem yetim aylığı alanların aylıkları devam etmektedir. Fakat kanun yürürlük tarihi olan Ekim 2008 sonrası dul ve yetim aylığı için başvuru yapan kişiler ise dul veya yetim aylığı tutarlarından hangi maaşın tutarı yüksek ise o maaşı alabilmektedirler. Burada önemli bir nokta hak sahibinin maaş talebi 5/12/2017 tarihinden önce olması halinde Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin geçici 31. Maddesi uyarınca ölüm tarihi mevzuatına göre işlem yapılır ve kişilerin maaş alacağı kurumlar farklı ise yani bir maaş Emekli Sandığı veya Bağkur bir maaş SGK’dan ise kişi iki maaşı da seçim yapmaksızın tam ücretinden alabilmektedir. Fakat kurumlar aynı olduğunda maaşlardan tercih yapma zorunluluğu bulunmaktadır.

Örneğin; kişinin babasından dolayı SGK üzerinden 01/06/2007 tarihinden itibaren yetim aylığı aldığını varsayalım. Kişi dul kaldığı için 01/09/2016 tarihinde Bağkur üzerinden maaş alan eşi için dul maaşına başvuru yaptığında farklı statülerdeki maaş başvuruları olduğu için hem dul hem yetim aylığını alabilecektir.

Bir başka örnekte ise aynı statüde bulunan maaşlar için bir örnek üzerinden ilerleyelim. Kişi SGK üzerinden 01/06/2007 tarihinden itibaren yetim aylığı almakta iken 06/08/2021 tarihinde SGK üzerinden maaş alan eşinin kaybı dolayısı ile dul maaşına da başvuru yaptığında aynı statüde bulunan kurum üzerinde olduğundan dolayı kişi iki maaşı birden alamayacak ve bir maaşı tercih etmesi gerekecektir.