Sanayi Devrimi, dünyayı yepyeni bir çağa taşıdı. Dünya üzerindeki işçiler de bu çağa ayak uydurmak durumunda kaldı ve hızla yeni iş olanakları olan bölgelere akın etti. Bu “yer değiştirme”, kendini global anlamda göstermişti. Ancak yıllar geçmesine rağmen bu yer değiştirme hala devam ediyor ve bitecek gibi de durmuyor. Bu işin adını koymuş olan devletler, istihdam edilen yabancılar için “Çalışma İzni” zorunluluğu kılıyor. Tabii ki Türkiye’de de durum böyle: çalışma izni olmadan yabancı bir işçi çalışamıyor. Ancak yabancı çalıştırmak için, illa şirket olmak mı gerekiyor? Ev hizmetlerinde yabancı çalışanların sigortalılığı nasıl oluyor?
Kimler Yabancı Bakıcı Çalıştırabilir?
Her sektörün olduğu gibi ev hizmetlerinin de kendi iç prosedürleri var. Evinde 12 yaşından küçük çocuğu bulunanlar, evinde veya başka bir evde 65 yaşından büyük birinci derecede yakını olanlar veya 65 yaşından küçük hastalığı doktor tarafından raporlanan kişilerin genel bakımı için yabancı bakıcı çalıştırılabilir. Bu durumların haricinde, yabancı bakıcı çalıştırılamıyor.
Çalışma İzni Başvurusunun Süreçleri Neler?
Çalışma izni başvurusu yurt içinden veya yurt dışından yapılabiliyor. Yurt içinden yapılan başvurularda yabancı uyruklu kişinin en az 6 ay süreli alınmış oturma izni olması gerekiyor. Yurt dışından alınan izinlerde ise çalışma izni alındıktan sonra, yabancı uyruklu kişinin 6 ay içinde ülkeye giriş yapması şartı aranıyor. Başvuru sahibinin, çalışma izni başvurusu yapabilmesi için elektronik imzası olması gerekiyor. Çalışma izin başvurularının tamamı internet ortamından yapılıyor.Çalışma izinleri otomasyon sistemine, elektronik imza ile giriş yapıldıktan sonra çalışma izni başvuru formu dolduruluyor ve gerekli olan evraklar sistem üzerinden yükleniyor.
Bakanlık gerekli incelemeleri yapıp, çalışma izin başvurusu için olumlu ya da olumsuz sonuçlandırıyor. Başvuru olumlu olarak sonuçlandıysa, 15 günlük süre içinde çalışma izni harçlarının ödenmesi gerekiyor. Başvuru onaylandıktan ve harç ödemesi yapıldıktan sonra Bakanlık çalışma izin kartını işverenin adresine gönderiyor.
Yabancı Çalışanların SGK İşlemleri Nasıl Yapılıyor?
Evinde 10 gün ve daha fazla sigortalı çalıştıranlar, sigorta işlemleri için kolay işverenlik uygulamasından yararlanıyorlar. Bu uygulama kapsamında iş yeri bildirgesi, işe giriş bildirgesi, prim hizmet belgesi ve işten ayrılış bildirgesi kuruma verilmiyor. Bu bildirgelerin hepsi tek bir bildirgede toplanarak; “Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge” ile Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri veya Sosyal Güvenlik merkezlerine müracaat edilmesi gerekiyor. Sigortalının işe giriş tarihi, günlük kazanç, çalışma gün sayısı ve ev hizmetlerinde çalışma nedeni bildirgede belirtilmesi gereken bilgiler olarak karşımıza çıkıyor. Düzenlenen evrak işveren ve sigortalı tarafından imzalanarak çalışmanın başladığı ayın sonuna kadar Kurum’a veriliyor. Her ay bildirimin yeniden yapılmasına gerek yok. Kurum’a bildiriminin yapılmasıyla prim ödemesi her ayın sonunda banka aracılığıyla yapılıyor.
Ayrıca yabancı çalışma izni pasaport süresi kadar veriliyor.
2020’deki İzinsiz Yabancı Çalıştırma Cezalarını Biliyor Musunuz?