Geç Doğumlarda Rapor Nasıl Olur?

Kadınların analık izinlerinin başında doğum öncesi ve doğum sonrası için “analık hali” dediğimiz istirahat raporları gelir. İşverenin, işçi için kısa vadeli sigorta kollarından sigorta primi yatırması neticesinde, işçinin analık hali istirahat günleri için iş göremezlik ödeneği alma hakkı olur. Kadın işçinin ne kadar süre analık hali izninde olacak 4857 sayılı İş Kanunu ve devamındaki mevzuatta bildirilmiştir. Peki, öngörülen bu sürelerde doğum gerçekleşmediğinde nasıl bir işlem uygulanır? Geç doğumlarda rapor parası nasıl ödenir?

Doğum İzni

Kadın işçinin hamilelik sürecinin başladığı andan itibaren yasal olarak birçok izin hakkı bulunmaktadır. Yasal düzenlemeler bu dönemlerde kadın işçiyi koruyarak izinlerinin kullanımındaki inisiyatifi işverene bırakmamıştır. Gebelik süreci başlayan işçinin, rutin doktor kontrolleri için işveren ona ücretli izin vermek zorundadır. İşçi hamileliğinin 32. Haftasından itibaren doğum öncesi istirahatine geçebilir. Fakat doktorun da onayıyla 37. Haftasına kadar çalışmasını sürdürebilir.

Doğum öncesi 8 hafta doğum sonrası 8 hafta olarak belirlenmiş iznin tamamı işçinin hakkıdır. Çoğul doğumlarda doğum öncesi süreye 2 hafta daha eklenir. Doğumun erken gerçekleşmesi durumunda doğumdan önceki kullanılamayan izinler doğumdan sonraya otomatik olarak aktarılır. Bu konu kanunda açıkça düzenlenmişken, doğumun geç olması durumu ile ilgili bir düzenleme yapılmamıştır.

Geç Doğumlar İzin Kullanımı ve İş Göremezlik Ödeneği

Doğum için tıpta kabul edilen süre 40 haftadır. Bir kadın, hamileliğinin 40. Haftasında doğumu gerçekleştireceği beklenir. Ama doğumların çoğu bu süreden erken ya da daha geç gerçekleşir. Doğumun geç gerçekleşmesi durumunda, yasada toplam 16 hafta olarak belirlenmiş sürede geçirilmiş olur. Örneğin çalışanın 41. Haftasında doğum yapması durumunda toplam süre 17 hafta olur.

Peki, kanunen 16 hafta için “analık iş göremezlik ödeneği” alacak olan işçinin bu 1 haftalık fazladan geçen süre için ödeneği nasıl yapılacak? Bu konu ile ilgili detaylar SGK’nın 2016/21 sayılı Genelgesinde açıklanmıştır.

“5.2.Analık Sigortasından Sağlanan Haklar

5.2.1.Geçici İş Göremezlik Ödeneği

(Değişiklik, 10/7/2018 tarihli ve 2018/26 sayılı Genelge) Doğumuna 8 hafta kaldığı ve 3 hafta kalıncaya kadar çalışabileceğine dair rapor alan sigortalı kadın üç haftadan daha uzun bir süreden sonra doğum yaparsa işyerinde çalışmadığı gün kadar geçici iş göremezlik ödeneği ödenir. Sigortalı kadına tekil gebelikte 56, çoğul gebelikte 70 günden fazla analık sigortasından geçici iş göremezlik ödeneği ödenemeyeceğinden, 56 veya 70 günden fazla istirahatli kaldığı sürelere ait ödenen geçici iş göremezlik ödenekleri hastalık sigortasından ödenecektir. Hastalık sürelerine ait ayrıca sağlık hizmet sunucusu tarafından istirahat raporu düzenlenmesine gerek bulunmamakta olup, analık vaka türünden düzenlenen rapor içerisinde bu süre e-Ödenek uygulaması tarafından otomatik olarak oluşturulmaktadır.”

ÖZETLE; doğumu beklenen tarihten daha geç gerçekleşen işçinin, doğumdan önceki ve sonraki 8 haftaya denk düşen işgöremezlik ödeneği “analık iş göremezlik ödeneği” olarak ödenirken; bu süreyi aşan süreler için “hastalık iş göremezlik ödeneği” gündeme gelmektedir.

Örneğin, doğumunu 40. Haftasından 5 gün sonra gerçekleştirmiş kadın işçinin, fazladan geçen 5 günlük süre için raporu hastalık istirahat raporu olarak değerlendirilir. Bu nedenle de, 5 günlük raporun ilk 2 günü için iş göremezlik ödeneği ödenmezken kalan 3 günü için işçiye “hastalık iş göremezlik” ödeneği ödenir. Böylece doğum öncesi ve sonrası için 8 hafta+ 8 hafta +5 gün olarak geçirilmiş süreler için;

• Doğum öncesi 8 hafta ve doğum sonrası 8 hafta için toplam 112 gün analık iş göremezlik ödeneği,
• Doğum öncesi fazladan geçen 5 günlük süre için de 3 günlük hastalık iş göremezlik ödeneği

ödenmiş olur.

Geç Doğumda İşe Başlama Tarihi

Doğumu 40. Haftadan sonra gerçekleşen işçilerde doğum izni süresi, raporunun uzaması nedeniyle uzayacaktır.

Doğumu, 40. Haftayı 7 gün geçmiş bir işçi, 112 gün (8 hafta+8hafta) analık iznine ek olarak 7 gün daha raporlu olacak, 119 gün istirahatli sayılacaktır.