4857 sayılı İş Kanunu ve ikincil mevzuatı çalışma hayatımıza yön vermektedir. İşçi ve işveren arasında iş akdinin oluşması belirli şartlar ve hususlar ışığında gerçekleşmektedir. Kanun koyucu sözleşmenin kurulmasını birkaç önemli şarta bağlamış ve tarafları kurucu yenilik doğuran durumlar açısından sorumlu tutarak bağlayıcı olmasını vurgulamıştır. Kanun koyucu sözleşmenin kurulması aşamasında yine aynı şekilde işçi ve işveren arasında kurulan sözleşmenin bağlayıcılığının yanında sözleşmenin türüne göre (belirli süreli – belirsiz süreli, deneme süreli vb.) şekil şartına bağlamıştır.
Sözleşmenin kurulmasında belirli şartların arandığı gibi yine sözleşmenin feshinde de belirli şartlar aranmakta ve feshin gerekçesine göre aranılan şartlar kısmen de olsa değişiklik göstermektedir. İşçinin fesihte dikkat etmesi gereken bir takım önemli hususlar olduğu gibi işverenin fesihte dikkat etmesi gereken hususlar işçiye nazaran daha fazladır.
İşveren fesih bildirimini yazılı olarak yapmak ve fesih sebebini açık ve kesin bir şekilde belirtmek zorundadır. Hakkındaki iddialara karşı savunmasını almadan bir işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesi, o işçinin davranışı veya verimi ile ilgili nedenlerle feshedilemez. Ancak, işverenin 25 inci maddenin (II) numaralı bendi şartlarına uygun fesih hakkı saklıdır.
Haklı Nedenle Fesihte İşverenin Dikkat Etmesi Gereken Hususlar
İşveren İş Kanunu gereği iş akdinin feshinde bir takım yükümlülüklere tabi tutulmuştur.
- Fesih kusurlu bir davranışa dayanıyor ise, personelin kusurlu davranışı özellikle belgelenmesi gerekmektedir. Kusurlu davranışa ilişkin tutanak düzenlenmeli ve tutanakta işçinin bordro tanıklarından da kusurlu davranışa ilişkin beyan ve beyanlar tutanakla kayıt altına alınmalıdır.
- Haklı feshe sebep olan konu ile ilgili işçinin savunmasının alınması gerekmekte olup, savunma vermekten imtina eden işçiye bu durum noter kanalı ile ihtar çekilerek yazılı olarak beyana başvurulduğu belirtilmelidir.
- Feshe neden olan olay sonucunda işçinin işe ( iş yerine veyahut iş akdi gereği görevine) gelmemesi halinde bu durum ayrıca işçiye belirtilerek kanuni yaptırımlara maruz kalacağı bildirilmelidir.
- Feshe neden olan olayı açık ve net bir biçimde işçisine tebliğ etmelidir.
Fesih Durumunda Süreye Dikkat!
İşverenin Haklı Nedenle Fesih yapılmasına sebep olan olay ya da durumun belirli süre içerisinde kullanılmalıdır. İşveren fesih yetkisini, feshe neden olan olayı öğrendiği tarihten itibaren 6 iş günü içinde kullanmak zorundadır. 6 günlük sürenin yanında işverenin olayı öğrenmesi ile olayın gerçekleştiği tarih arasında 1 yıllık sürenin geçmemesine dikkat etmelidir. Özetle işveren 6 iş günlük süreyi, olayın gerçekleştiği tarihten itibaren 1 yıl içinde kullanmalıdır