İşverenler çalışanlara özel günlerde çeşitli ayni ve nakdi yardımlar yapmaktadır. Yaklaşan yeni yılla beraber çalışanlara yapılan yardımlardan biri de alışveriş çekleridir. Peki hediye çekleri bordrolaştırılırken ayni yardım niteliğinde mi dikkate alınmalıdır?
SGK Açısından Hediye Çekleri
SGK açısından bir şeyin ücret olup olmadığına karar vermek için 5510 sayılı Kanun’a bakmamız gerekir.
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Madde 80 b ve c bentlerine göre;
“b) Ayni yardımlar ölüm, doğum ve evlenme yardımları, görev yollukları, seyyar görev tazminatı, kıdem tazminatı, iş sonu tazminatı veya kıdem tazminatı mahiyetinde toplu ödem, keşif ücreti, ihbar ve kasa tazminatları yıllar itibariyle belirlenecek yemek, çocuk ve aile zamları, işverenler tarafından sigortalılar için özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen ve aylık toplamı asgari ücretin %30’unu geçmeyen özel sağlık sigortası primi bireysel emeklilik katkı payları tutarları, prime esas kazanca tabi tutulmaz.
- c) (b) bendinde belirtilen istisnalar dışında her ne adla yapılırsa yapılsın tüm ödemeler ile ayni yardım yerine geçmek üzere yapılan nakdi ödemeler prime esas kazanca tabi tutulur. Diğer kanunlardaki prime tabi tutulmaması gerektiğine dair muafiyet ve istisnalar bu Kanunun uygulamasında dikkate alınmaz.”
Bu kanuna göre ayni olarak yapılmış yardımlar prime esas kazanç dışında tutulur. Çek ya da kart ile verilmiş yardımları değerlendirirken kullanım alanı dikkate almak gerekmektedir. İşçiye verilen çek/kart/kupon gibi menfaatlerin ayni kabul edilebilmeleri için onunla sadece belli bir hizmet ya da malı temin ediyor olmak gerekir.
Alışveriş çekleri anlaşmalı kurumlarda alışveriş yapmak üzere verilen ödeme araçlarıdır. Fakat yapılan alışverişin çeşitliliği ayni yardım olma niteliğinden uzaklaştırmaktadır. 5510 sayılı Kanunun 80.maddesi (c) bendinde de belirtildiği üzere alışveriş çekleri nakdi ödeme mahiyetinde olduğu için prime esas kazanca tabi tutulmalıdırlar.
Gelir Vergisi Açısından Hediye Çekleri
Gelir vergisi Kanunu’na göre ücret gelir vergisine tabi gelir unsularındandır.
“Ücret, işverene tabi belirli bir iş yerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilen menfaatlerdir.
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı, tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın beli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez.”
Kanunda belirtildiği üzere çalışana verilen ayni yardımlar ücret mahiyetinde olduğu için gelir vergisine tabi olarak bordrolaştırılmalıdır. Bu sebeple alışveriş çekleri çalışanın bordrosunda gelir vergisine tabi bir ödeme kalemi olarak eklenir.
Aynı zamanda bordroya dahil olduğu için üzerinden damga vergisi de hesaplanmalıdır.
KDV Açısından Hediye Çeklerinin Durumu
Çalışanlara verilen hediye alışveriş çekleri ücret ödemesi kapsamında değerlendirilerek ücret gideri olarak kabul edilmesi sebebiyle KDV’li tutar olarak dikkate alınmalıdır.
Hediye çeki bedeli KDV dahil tutar şeklinde bordroya dahil edilmelidir.
çalıştığımız şirket tarafından verilen hediye çekleri maaş bordlrolarımızda özel kesinti olarak gösterilmekte. bu normal bir durum mu yoksa verdiklerini gerimi alıyorlar.
Normal bir durum. Önce Ayni yardım olarak brüt üzerinden yansıtılır. Ödemesi kart ve/veya çek olarak yapıldığı için özel kesintiler bölümünde kesilir. aksi taktirde hem alışveriş kartına hem de hesabınıza ödeme yapılmış olur.
Merhaba bizim isyerimiz verdigi alisveris cekinde bordroda personel borcu olarak yazdiriyor bu normalmi yasal degilse tazminat hakkim dogarmi
Merhaba kolay gelsin bizim fabrikamız verdiği alışveriş kartlarını kesiyor ve ölçüde hata yaptınız gibi savunmalarda bulunuyor yasal mı ?