iskanunu.com 
Çalışma hayatında işçilere ek menfaat sağlamak ve işi daha cazip gösterebilmek adına işverenler tarafından birtakım sigortalar yan hak olarak sunulabilmektedir. Sigorta türleri arasında en sık kullanılan sigorta, özel sağlık sigortası olarak karşımıza çıkmaktadır. İşveren tarafından yaptırılan sigortalar çalışana yan hak olarak verildiğinden, işçinin bordrosuna eklenmelidir. İşçinin bordrosunda gösterilen sağlık sigortası türleri bazı muafiyetlere tabidir.
İşverenlerin yaptırdığı özel sigortalara ek olarak çalışanlar kendi istekleri doğrultusunda birikim amacı ile veya birikim amacı gütmeden hayat sigortaları veya özel sağlık sigortası da yaptırabilmektedir. İşçinin kendi yaptırdığı bazı sigortaların poliçesi bordrosuna eklenerek gelir vergisi matrahından indirim yapılarak fayda sağlayabilmektedir.
İşverenin Yaptırdığı Özel Sağlık Sigortası
İşçinin tedavi süreçlerinde özel sağlık hizmetleri almasını sağlamak, daha hızlı tedavi alarak menfaat oluşturmak adına işverenler tarafından özel sağlık sigortası yaptırılabilmektedir. İşveren tarafından yaptırılan sağlık sigortasının bordroda gösterilmesinin muafiyeti bulunmaktadır.
Sağlık sigortası ödemesi bordroda gösterildiğinde SGK prim kesintilerinde aylık asgari ücretin %30’u oranında muafiyeti bulunmaktadır. Gelir vergisinde ise çalışanın ilgili aydaki vergiye tabi sürekli kazancının %15’i ve yıllık brüt asgari ücret tutarı kadar muafiyet uygulaması söz konusudur. Damga vergisi kesintisinde ise herhangi bir muafiyet bulunmaz.
İşçinin Yaptırdığı Özel Sigortalar
Çalışanlar refah seviyesini yükseltmek adına Gelir Vergisi Kanunu’nun 63/3. maddesine göre ücretli çalışan işçi; kendisi, eşi ve küçük çocukları için birikimli hayat sigortası poliçeleri için ödediği primlerin %50’sini; ölüm, kaza, sağlık, hastalık, sakatlık, işsizlik, analık, doğum ve eğitim gibi şahıs sigorta poliçeleri için ödediği primlerin tamamını vergi matrahının indiriminde kullanabilir.
Bunun yanı sıra bireysel ihtiyaç, ev, taşıt alımı gibi durumlarda kullanılan hayat sigortaları, işçinin eşi veya çocuğu için yaptırdığı özel sağlık sigortası poliçeleri işçi tarafından ödendikten sonra ilgili ödemenin makbuzu bordroda kullanılmak üzere işverene teslim edildiğinde çalışanın ilgili aydaki vergiye tabi sürekli kazancının %15’i ve yıllık brüt asgari ücret tutarı sınırına kadar indirim olarak uygulanabilir.
Aynı Ay İçerisinde İşçi ve İşverenin Yaptırdığı Sigorta Varsa Muafiyet Nasıl Uygulanır?
İşverenin yaptırdığı özel sigortaların yanı sıra işçinin de kendisi, eşi veya çocuğu için yaptırdığı özel sigortaların indirim kapsamında olduğundan bahsetmiştik. Kişinin aynı ay içerisindeki bordrosunda hem işverenin hem işçinin yaptırdığı sigorta olduğunda ise muafiyetin uygulanmasında öncelikle işverenin yaptırdığı sigortaya muafiyet uygulanması öncelik kazanır.
Kişinin ilgili aydaki vergiye tabi kazançlarının %15’i kadar tutarının vergiden muaf olması hem işçinin hem de işverenin yaptırdığı sigorta için ayrı ayrı değerlendirilemez.
Örneğin;
İşçinin aylık brüt ücretinin 20.000 TL olduğunu ve işverenin yaptırdığı özel sağlık sigortası poliçe tutarı 2.000 TL, çalışanın yaptırdığı sağlık sigortasının ise 2.500 TL olduğunu varsayalım.
20.000 TL x %15 = 3000 TL
3.000 TL’ye kadar yaptırılan özel sağlık sigortası tutarı gelir vergisinden muaf olabilir. Bu durumda 2.000 TL’lik işverenin yaptırdığı özel sağlık sigortası ödemesinin tamamı vergiden muaf olur.
İşçi aynı ay içerisinde kendi yaptırdığı sigortaların poliçesini işverenine teslim etse dahi ay içerisindeki vergiden istisna bedeli olan 3.000 TL’nin 2.000 TL’lik kısmı işverenin yaptırdığı özel sağlık sigortasında muafiyet kapsamında kullanıldığından işçi için en fazla 1.000 TL daha vergi indiriminden yararlanabilir.
Dolayısıyla örneğimizdeki çalışanın yaptırdığı özel sağlık sigortası bedeli olan 2.500 TL’nin yalnızca 1.000 TL’si çalışan için gelir vergisi matrahından indirim amacıyla kullanılabilecektir.
İşçi aynı ay içerisinde birden fazla kendine ait sigorta türünde poliçe sunabilir. Bu noktada yukarıdaki örnekte bahsettiğimiz üzere muafiyet tutarın geçmediği sürece farklı poliçelerde indirimden yararlanabilir.
