iskanunu.com 
İlgili Makaleler
Yıllık ücretli izin çalışanların yıl içinde çalışmaları karşılığında dinlenmeleri ve iş sağlığı yönünden önemi kaçınılmaz olan, işçilerin fiziki ve psikolojik olarak pozitif verimle çalışabilir halde olmaları için verilmiş bir haktır. İşçi hak ettiği yıllık ücretli iznini, kullanmak istediği zamandan en az bir ay önce işverene yazılı olarak bildirir. İşveren veya işveren vekilleri, bu istekleri Yönetmeliğin 15 inci maddesinde sözü geçen izin kuruluna veya 18 inci maddesinde belirtilen kişilere bildirir.
Yıllık ücretli izin işveren tarafından sürekli olarak verilmesi zorunludur. İşveren bu izni bölemez ancak izin süreleri tarafların anlaşması ile bir kısmı 10 günden az olmamak kaydıyla bölünerek kullanılabilir. Bölünmesi ile ilgili bir sınırlama yoktur.
Yıllık Ücretli İznin Uygulanmasında İşverenlerin Dikkat Etmesi Gereken Durumlar
İşverenler tarafından yıl içerisinde işçilere verilen ücretli ve ücretsiz izinler, istirahat izinleri yıllık izinden düşürülemez.
Yıllık ücretli izin günlerinin hesabında izin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmaz.
Yıllık ücretli izinleri işyerinin kurulu bulunduğu yerden başka bir yerde geçirecek olanlara istemde bulunmaları ve bu hususu belgelemeleri koşulu ile gidiş ve dönüşlerinde yolda geçecek süreleri karşılamak üzere işveren toplam dört güne kadar ücretsiz yol izni vermek zorundadır.
İşveren tarafından iş sözleşmesinin feshedilmesi halinde İş Kanununun 17’nci maddesinde belirtilen bildirim süresi ile 27’nci maddesi gereğince işçiye verilmesi zorunlu yeni iş arama izinleri, yıllık ücretli izin süreleri ile iç içe giremez.
İşveren, işyerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izinlerini gösterir izin kayıt belgesi tutmak zorundadır.
İzin Süresinin Tespiti
İşçinin izin süresi, iznini hak ettiği tarihteki hizmet süresine ve 4857 sayılı Kanunun 55 inci maddesine göre belirlenir.
İşyerinde işe başladığı günden itibaren deneme süresi de dâhil olmak üzere en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir. Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez.
İşçilere verilecek yıllık ücretli izin hizmet süresi;
a) Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dâhil) olanlara on dört günden,
b) Beş yıldan fazla on beş yıldan az olanlara yirmi günden,
c) On beş yıl (dâhil) ve daha fazla olanlara yirmi altı günden az olamaz.
Ancak, on sekiz ve daha küçük yaştaki işçilerle elli ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi yirmi günden az olamaz.
Yıllık İzinde Başka İşyerinde Çalışmak
Yıllık izin, İş Kanunu’nda “yıllık izin hakkından vazgeçilemez” diyerek hüküm altına alınmış ve işçinin dinlenmesini hedefleyerek tanımış bir haktır. İşverenden bu dinlenme süresi için izin alan işçi, bu süre içerisinde bir başka işyerinde çalışmaya başlayıp yıllık izin süresini çalışarak geçirirse bu iznin anlamını yitirmesi demektir. İş Kanunu, bu durumun önüne geçen bir düzenleme içermektedir.
İş Kanununun 58. maddesinde;
“ İzinde çalışma yasağı
MADDE 58
Yıllık ücretli iznini kullanmakta olan işçinin izin süresi içinde ücret karşılığı bir işte çalıştığı anlaşılırsa, bu izin süresi içinde kendisine ödenen ücret işveren tarafından geri alınabilir.”
Bu madde ile işveren işçinin yıllık izindeyken bir başka işte çalıştığını tespit ettiği anda, izinli olduğu sürenin ücretini işçinin talep etme hakkına sahiptir.
Kısmi Süreli ve Çağrı Üzerine Çalışmalarda Yıllık Ücretli İzin
Kısmi süreli ya da çağrı üzerine iş sözleşmesi ile çalışanlar yıllık ücretli izin hakkından tam süreli çalışanlar gibi yararlanır ve farklı işleme tabi tutulamaz.
Kısmi süreli ya da çağrı üzerine iş sözleşmesi ile çalışanlar iş sözleşmeleri devam ettiği sürece her yıl için hak ettikleri izinleri, bir sonraki yıl izin süresi içine isabet eden kısmi süreli iş günlerinde çalışmayarak kullanır.
Kısmi süreli çalışan bir işçi, yıllık izindeyken izinli olduğu sürede bir başka işte sigortalı çalışırsa aynı şekilde işveren tespit ettiğinde izin süresinin ücretini işveren ödemek zorunda kalacaktır. Fakat, kısmi süreli işçinin 2 işte birden aynı anda çalıştığını var sayarsak, örneğin öğlene kadar A işyerinde, öğleden sonra B işyerinde çalışıyor olsun. B şirketinden yıllık izin talep ettiğinde, izinli sayıldığı süreler sadece B şirketinde çalıştığı öğleden sonraları olarak düşünülmelidir. A şirketinden yıllık izin almadıysa, sabahları A şirketinde sigortalı olarak çalışmaya devam etmesi, yıllık izin durumuna bir aykırılık teşkil etmediğinden, B şirketi işvereninin kendisinden izin parasını geri isteme hakkı olmayacaktır.
