iskanunu.com 
Kısmi Süreli Çalışma Nedir?
Kısmi Süreli Çalışma Sözleşmesinin tanımı İş Kanunu’nun 13. maddesinde açıklanmıştır. Buna göre İşçinin haftalık çalışma süresinin tam süreli iş sözleşmesiyle çalışan işçilerin haftalık çalışma süresine göre önemli ölçüde daha az olması Kısmi Süreli Çalışma olarak nitelendirilir.
Yine İş Kanunu’nun 65. Maddesine göre haftada en fazla 45 saat çalışılabilir. Uygulamada ise Kısmi Süreli Çalışma süresi haftalık azami 30 saat ve bundan daha az çalışma süreleri olarak karşımıza çıkmaktadır.
Kısmi Süreli Çalışanlar Kıdem Hakkı Kazanabilir mi?
Kısmi Süreli Çalışanın ücreti ve menfaatleri (işçi ister haftanın bir veya birkaç günü veya her gün birkaç saat olarak çalışsın fark etmeksizin) tam süreli çalışan işçiye göre, çalıştığı süre oranınca hesaplanarak ödenir.
Kısmi Süreli çalışan işçinin ücretinin ödeme şekli ve yöntemi belli olmasına rağmen kıdemin nasıl belirleneceği ve izin haklarından nasıl yararlanacağı kanunda düzenlenmemiştir. Ancak Yargıtay 9.Hukuk Dairesi’nin 12.02.2008 tarihli karar no: 2008/108 hükmüne göre işçi ister haftanın bir veya birkaç günü veya her gün birkaç saat olarak çalışsın fark etmeksizin, işçinin çalışmaya başladığı tarihten itibaren 1 yıl geçtiğinde Kısmi Süreli çalışan işçiye kıdem tazminatı hakkı ve izin hakkı doğar.
Kısmi Süreli Çalışanların Kıdem Hesabı Nasıl Yapılır?
Bir yılı dolduran kısmi süreli çalışanlarda Kıdem Hakkı doğar ve tıpkı tam zamanlı çalışanlar gibi kişinin giydirilmiş son brüt ücretinin üzerinden aynı hesaplamayla yapılır.
Örneğin 01.05.2015 de işe giren ve 05.08.2023 tarihinde işten çıkan kısmi süreli çalışan bir işçinin son giydirilmiş brüt ücreti ve bir yıllık menfaatlerinin ortalaması 15.000 TL olsun.
İşçinin Kıdem süresi 8 yıl, 3 ay ve 4 gün şeklinde hesaplanır.
| 15.000 x 8 = 120.000 (8 yıl) | 15.000 / 12 x 3 = 3750 (3 ay) | 15.000 / 365 x 5 = 205,47 (4 + 1 = 5 gün) |
| Kıdem Tazminatı (Brüt) 120.000 + 3750 + 205,47 = 123.955,47 TL | ||
| 8 yıllık İhbar öneli : 56 Gün (3 yıl ve üzeri) | ||
| 56 Günlük İhbar Tazminatı (Brüt) : 15.000 / 30 x 56 = 28.000 TL |
Yani örneğimizdeki gibi kısmi süreli çalışan bir işçinin normal zamanlı bir çalışanla aynı şekilde kıdemi hesaplanır.
Birden Fazla İş Yerinde Kısmi Süreli Çalışanlar İşçilerin Kıdem Hesabı Nasıl Yapılır?
İşyerlerinin aynı işverene ait olmaması durumunda kıdemler de her iki iş yeri için ayrı ayrı hesaplanır. İşçi şayet aynı işverene ait 2 farklı iş yerinde çalışıyorsa önce hangisine İşe Giriş Bildirgesi yapıldıysa o iş yerinin kıdem başlangıç tarihi baz alınır.
Kısmi Süreli Çalışanların Fazla Çalışma veya Fazla Sürelerle Çalışma Ücretleri Kıdem Hesabına Dahil Edilir Mi?
Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma normal şartlar altında Kıdem Tazminatı hesabına dahil edilmez. Ancak işverenin işçiyi sadece iş yoğunluğu fazla olan dönemlerde değil devamlı olarak fazla çalışma veya fazla süreli çalışma yaptırması durumunda, artık bu çalışmalar ücretin bir parçası olduğu için kıdem hesabına dahil edilir. (Yargıtay 9 Hukuk Dairesi, kanun no: 2019/19202 ve 6.11.2019 tarihli karar)
Ancak bu bahsedilen durum tam zamanlı çalışanlar için geçerli. İş Kanunu madde 8’e göre kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalıştırılan işçilere fazla çalışma yaptırılamaz. Bu sebeple Kısmi Süreli Çalışanların fazla çalışmalarının da kıdem tazminatı hesabına eklenmesi söz konusu olamaması gerekir.
Ancak yine Yargıtay haftada 30 saatten fazla çalıştığı sabit olan kısmi süreli işçinin kısmi süreli çalışma sözleşmesine göre çalıştığını savunmasına rağmen, kısmi süreli sözleşme ile değil tam süreli iş sözleşmesine göre çalıştığını kabul ederek, bu durumda fazla çalışma ve fazla sürelerle çalışma ücreti almaya da hak kazandığı yönünde hüküm vermiştir. (Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, Kanun no: 2014/38499 ve 16.12/2014 tarihli karar)
