Sahte Sigortalılık Durumunda Emeklilik Ve Prim Günleri İptal Edilir Mi?

Ülkemizde, 5510 sayılı Sosyal Güvenlik Kanunu’nun yürürlüğe girmesiyle birlikte, tüm sigorta kolları tek bir kanun kapsamına alınmıştır. Bu kapsam doğrultusunda sigorta kolları BAĞ-KUR, SSK gibi terimler tek çatı altında SGK güvencesiyle birleştirilmiştir. Bu bilgiler ışığında, 5510 sayılı kanuna göre hizmet veren ve istisnalar dışında kalmayan herkesin 4/A, 4/B veya 4/C’li olarak sigortalı olarak belirtilmektedir.

5510 sayılı kanunun getirdiği kurallar ölçüsünde 4/A sigortalı olarak çalışan işçilerin, sigortalılık bildirimleri ve prim ödemeleri işverenler tarafından yapılır. Sigortalılık bildirimlerinin nasıl yapıldığı SGK görevlileri tarafından denetlenmektedir. Bu denetimler sonucunda, yasaya aykırı sigortalılık bildirimleri de SGK tarafından tespit edilebilmektedir. Son yıllarda Sosyal Güvenlik Kurumu’nun denetim konularından biri olan sahte sigortalılık durumları vatandaşların ve işverenlerin dikkate alması gereken önemli konulardan biri olarak karşımıza çıkmaktadır.

Yapılan düzenlemelerle birlikte sahte işyerinin ya da sahte sigortalılığın tespiti durumunda bazı cezai işlemler getirilmiştir.

Sahte Sigortalılık Nedir?

Sahte sigortalı, gerçekte çalışmadığı hâlde SGK tarafından sunulan emeklilik, geçici iş göremezlik veya sağlık hizmetlerinden yararlanmak gibi amaçlarla, kişinin gerçekte var olan veya olmayan bir iş yerinden çalışıyormuş gibi sigortalı olarak gösterilmesi işlemidir.

Bu tip kötü niyetli uygulamalardaki asıl amaç, para karşılığı prim ödeyerek emeklilik şartlarını sağlamak, rapor parası ya da işsizlik ödeneği alabilmek için gerekli şartlarının yerine getirmeye çalışmaktır.

Sahte Sigortalılığın Tespiti Nasıl Sağlanır?

Sahte işyeri olduğunun ya da sahte sigortalı çalıştıran işyerinin tespiti Sosyal Güvenlik Kurumunca yerine getirilmektedir. Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından bu amaç doğrultusunda görevlendirilen denetmenler yaptıkları teftiş ve tespitleri doğrultusunda gerekli incelemeler yapılıp kuruma raporla bildirir.               

Sahte Sigortalılık Durumunda İşverene Uygulanacak Cezai İşlemler Nelerdir?

• İşverene gösterdiği her sahte sigortalı için ve sahte sigortalılığın devam ettiği her ay için 5510 sayılı kanunun 102.4(e) ve 5(e) maddeleri gereği asgari ücret (2024 yılı için 20.002,50 TL) tutarı kadar idari para cezası uygulanacaktır.
• Sahte işyerinden ödenen primler var ise Borçlar Kanunu hükümlerince iade edilmeyerek SGK tarafından gelir kaydedilecektir.
• Firma tarafından yararlanılan teşvik ve destekler var ise kurum tarafından gecikme zammı ile birlikte geri ödenmesi talep edilecektir.
• Gerek duyulması halinde işverenin diğer tüm işyerleri için de sahte işyeri/sahte sigortalılık kapsamında denetim faaliyeti gerçekleştirilecektir.
• Sahte sigortalı bildirimlerinde sorumluluğu tespit edilen meslek mensupları (serbest muhasebeci ve mali müşavirler) da işveren ile birlikte sorumlu tutulacaktır.
• Kurum tarafından işveren hakkında resmî belgede sahtecilik yaptığı gerekçesiyle 3 aydan 8 yıla kadar hapis cezası için suç duyurusunda bulunulacaktır.

Sahte Sigortalılık Durumunda Emeklilik ve Prim Günleri İptal Edilir mi?

Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından sahte sigortalılığın tespiti halinde emekli statüsü bulunan kişinin sahte olarak bildirilen günlerin tamamı iptal edilir. İptal gerçekleştikten sonra toplam prim gün sayısı emekli olmaya yetmiyorsa, kişinin emekliliği iptal edilip emekli aylığı kurum tarafından kesilir.

Emeklilik işlemi iptal edildikten sonra ödenen emekli aylıkları, emekli statüsündeyken yararlanılan hastane sağlık giderleri yasal faiziyle birlikte kurumca talep edilecektir.

Kadın sigortalılar için sahte sigortalılık süresince analık hali bulunup geçici iş göremezlik ödeneğinden faydalanması durumunda ödenen analık geçici iş göremezlik ödenekleri kurum tarafından yasal faizi ile birlikte geri talep edilecektir.

Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından sahte hizmet kazandırmak suretiyle sağlık hizmetleri ve diğer ödeneklerden yararlanılması ile emekli aylığı bağlatılması durumunda kurumun yanlış işlem ve ödeme yapmasına sebebiyet veren ve bu suretle adına borç tahakkuk ettirilen ve/veya borç tahakkuk ettirilmesine neden olan kişilere “Resmi Belgede Sahtecilik” ve “Resmi Belgenin Düzenlenmesinde Yalan Beyan” kapsamında suç duyurusunda bulunulacaktır.