Yurtdışı Borçlanmasında Sahte Sigorta Bildirimi özellikle gurbetçilerimizin sık karşılaştığı bir husustur. 3201 sayılı “Yurt Dışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanun” da yurtdışında bulunan vatandaşların bu sürelerdeki sigortalılıkları ile ilgili ilk maddesinde şu ifadeyi kullanmıştır: “Türk vatandaşları ile doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenlerin 18 yaşını doldurduktan sonra Türk vatandaşı olarak yurt dışında geçen ve belgelendirilen sigortalılık süreleri ve bu süreleri arasında veya sonunda her birinde 1 yıla kadar olan işsizlik süreleri ile yurt dışında ev kadını olarak geçen süreleri, 3201 sayılı Kanunda belirtilen sosyal güvenlik kuruluşlarına prim ödenmemiş olması ve istekleri hâlinde, 3201 sayılı Kanun hükümlerine göre sosyal güvenlikleri bakımından değerlendirilir.”
Yaz aylarını yaşadığımız bu günlerde, ülkemizde özellikle gurbetçi vatandaşlarımızın yoğun ziyareti bulunmaktadır. Yurtdışında yaşayan vatandaşlarımız son yıllarda değişen emeklilik mevzuatları çerçevesinde “yurtdışı borçlanması” yaparak, yurtdışında geçirilen süreleri borçlanarak emeklilik hakkı kazanmaktadır. Ama bir takım yönlendiriciler gurbetçilerimize ülkemizde fiili çalışma yapılmamasına rağmen Kanuna karşı hileye sevk etmektedir. Yurtdışı borçlanması yapacak vatandaşlarımızla ilgili sahte sigortalı bildirimi yaparak yurtdışı borçlanması statüsünün 4/a sigortalısı (SSK) olacağını ve birkaç günlük sigortalı bildiriminde borçlanma işleminin gerçekleşmesi ile emeklilik hakkının 4/a yani SSK emekliliğine hak kazanacaklarını belirtmektedirler. Bu yöntemle kişi daha yurtdışındayken Türkiye’de bir şirketten sigortalı bildirimi yapılıp, ülkemize geldiğinde borçlanma işlemi yapılmaktadır. Kanuna karşı hile yolu ile yurtdışı borçlanması yapan vatandaşımız daha sigortalı bildirildiği işyerinin adını adresini veyahut işverenini bile tanımazken, o işyerinde fiilen çalışmamasına rağmen sigortalı bildirilmektedirler.
Sosyal Güvenlik Hukukunda bir kişinin 4/a statüsünde sigortalı bildirimi için “eylemli çalışma” ya da “fiili çalışma” şartlarının olması gerekmektedir.
Yurtdışı Borçlanmasında Sahte Sigorta Bildirimi Denetimleri Artıyor
Sosyal Güvenlik Kurumu, Yurtdışı Borçlanmasında Sahte Sigorta Bildirimi şüphesi ile bir çok sigortalılık bildirimini denetime tabi tutmaktadır. Sosyal Güvenlik Kurumunda yurtdışı borçlanması yolu ile emeklilik tahsis talebinde bulunan vatandaşlarımızın dosyalarında şüphe duyulması halinde, dosyaları Sosyal Güvenlik Denetmenleri tarafından incelenerek fiili çalışmanın olup olmadığına hatır gönül sigortalısı bildiriminin gerçekleşmesi durumunda borçlanma statüsü dolayısı emeklilik statüsünün 4/a yani SSK emekliliği değil de Bağkur yani 4/b statüsünden gerçeklemesi gerektiğine karar verebiliyor.
Bildirimi Sahte Hizmetlerin Akıbeti?
Sahte sigortalılık bildirimlerinin tespit edilmesi halinde, gerçek çalışmaya dayanmayan, dolayısıyla sahte olduğu tespit edilen çalışmalar tamamen iptal edilmektedir. iptal edilen çalışmalara ait prim ödeme gün sayıları ve prime esas kazançlar o kişinin sigortalı hizmetlerinden silinmekte, bunun sonucunda da;
- kişi emekli olmuşsa silinen hizmetler düşüldüğünde emeklilik hakkını kaybediyorsa bağlanmış olan emekli maaşı kesilmektedir. Emekli maaşının tamamı kendisinden ve onu sahte sigortalı olarak bildiren kişiden veya kişilerden yasal faiziyle birlikte SGK’ ca geri istenmekte,
- Sahte sigortalı olarak bildirilen kişi emekliliğe hak etmemiş olsa dahi, sahte sigortalı olarak yapılan bildirimlere ait hizmetler silindiğinden, o kişinin bu boşluğu geriye dönük olarak borçlanma veya başka herhangi bir yolla doldurma hakkı olmayacağı için, sahte bildirim yapılan süreler ziyan olmakta, işverene yaptığı ödemeler de boşa gitmekte, işverenlerce ödenen primler ise iade edilmemektedir.
- Sahte sigortalılık bildiriminin iptal edilmesi üzerine, sigortalı bildirimlerine dayanarak Kurumca yapılmış sağlık yardımı varsa bu sağlık yardımı kapsamında Kurumca yapılmış olan bütün giderler yasal faiziyle birlikte Kurum tarafından istenmekte,
- Sosyal Güvenlik Kurumuna sahte sigortalı adına ödenen primler iade edilmemektedir.
Sahte Sigortalı Bildirimi Yapan İşyeri Hakkında
Bildirimi yapan işverenlerin, sahte bildirim yaptıkları her ay için 5510 sy Kanununa göre idari para cezası uygulanabilir. 5510 sy Kanun 102/e-5 maddesi hükmünce sahte bildirimin yapıldığı her ay ücret bordrosuna geçersizlik verilmektedir. Geçersiz düzenlenen ücret bordrolarına her ay için yarım asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanır. Sahte bildirim yapılan her ay için düzenlenen yevmiye defterlerinin kayıtlarına geçersizlik verilmektedir. Kanunun 102/e-4 maddesi gereği bildirim yapılan ayların geçersizliğine hükmedilerek her ay başına yarım asgari ücret idari para cezası uygulanmaktadır. Yurtdışı Borçlanmasında Sahte Sigorta Bildirimi ayrıca Kamu davası niteliği yönünde hükümler taşıması halinde diğer adli ve idari yaptırımlara maruz kalınabilir.
Sahte sigortalılığa ilişkin ayrıntılı bilgi için https://iskanunu.com/sizin-sorduklariniz/2257-sahte-sigortaliliga-dikkat/ linkindeki makalemizi de okumanızda fayda var.
1 yorum
Pingback: Yurtdışı Borçlanma İşlemleri Netleşti - iskanunu.com