Herhangi bir sendikanın toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkili olabilmesi için, faaliyet alanındaki işçi sayısının en az %10’unun; toplu iş sözleşmesi yapılacak işyerinde çalışan işçilerin yarıdan bir fazlasının söz konusu sendikanın üyesi bulunması gerekmektedir. Bu konudaki düzenleme 2822 Sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu’nun 12. maddesinde yapılmaktadır. İlgili maddenin tam metni aşağıdaki gibidir.
Toplu İş Sözleşmesinin Yapılması
Yetki:
Madde 12 – Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde onunun (tarım ve ormancılık, avcılık ve balıkçılık işkolu hariç) üyesi bulunduğu işçi sendikası, toplu iş sözleşmesinin kapsamına girecek işyeri veya işyerlerinin her birinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının kendi üyesi bulunması halinde bu işyeri veya işyerleri için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir. İşletme sözleşmeleri için işyerleri bir bütün olarak nazara alınır ve yarıdan fazla çoğunluk buna göre hesaplanır.
Bir işveren sendikası, üyesi işverenlere ait işyerleri, sendika üyesi olmayan bir işveren ise kendi işyeri veya işyerleri için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir. (Değişik: 3/6/1986 – 3299/2 md.) Bir işkolunda çalışan işçilerin yüzde onunun tespitinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nca her yıl Ocak ve Temmuz aylarında yayımlanacak istatistikler esas alınır. Bu istatistiklerde belirtilecek işkolundaki bütün işçi sayısı ile bu işkolundaki sendikalara mensup üye sayısı toplu sözleşme ve diğer işlemler için istatistik yayımlanıncaya kadar geçerlidir. Yetki belgesi almak üzere müracaat eden veya yetki belgesi alan işçi sendikasının yetkisini daha sonra yayımlanacak istatistikler etkilemez.
(Değişik: 3/6/1986 – 3299/2 md.) Yayımından itibaren 15 gün içinde itiraz edilmeyen istatistikler kesinleşir. Ancak, istatistiğin gerçeğe uymadığı gerekçesiyle bu süre içinde Ankara İş Mahkemesine başvurulabilir. Mahkeme bu itirazı 15 gün içinde sonuçlandırır. Mahkemece verilen karar ilgililerce veya Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nca temyiz edilebilir. Yargıtayca bu temyiz talebi 15 gün içinde kesin karara bağlanır.
Yasal düzenlemeye dayalı olarak; Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nca hazırlanan, 2821 SAYILI SENDİKALAR KANUNU GEREĞİNCE; İŞKOLLARINDAKİ İŞÇİ SAYILARI VE SENDİKALARIN ÜYE SAYILARINA İLİŞKİN 2008 OCAK AYI İSTATİSTİKLERİ HAKKINDA TEBLİĞ’e ulaşmak için tıklayınız.