Asgari Ücretin 2017 yılında ne kadar olacağı merak konusu iken, yapılan yeni değişiklikle SGK Tavan Matrahı Artışı konusu çalışanların ve işverenlerin gündeminde önemli bir yer tuttu. Hem tavan tutarındaki artış, hem de otomatik bireysel emeklilik sistemine geçiş işçilerin ücretlerini önemli ölçüde etkileyecek gibi görünüyor.
SGK Matrah Tavanı/Prime Esas Kazanç Tavanı Neyi İfade Eder?
5510 sayılı kanun kapsamında hizmet akdi ile çalışanların kazançlarından hem çalışanın kendisi hem de işvereni için SGK prim payları hesaplanır. Bu payların hesaplandığı prime esas kazanç matrahı için taban ve tavan tutarı belirlenmiştir. Ay içindeki toplam kazançlar ne olursa olsun bu taban ve tavan tutarı sınırı dâhilinde hesaplama yapılmaktadır.
SGK prim payları için belirlenen prime esas kazanç matrahının tavan ve taban tutarı asgari ücret üzerinden belirlenmektedir. Prime esas kazanç matrahı / SGK Matrahı bir günlük taban tutarı bir günlük asgari ücret kadar, tavan tutarı ise taban tutarının 6,5 katı olarak hesaplanmaktaydı. 2016 yılı boyunca yalnızca bir asgari ücret tutarı geçerli olduğu için SGK Matrahı/Prime Esas Kazançlar Matrahı 30 günlük taban tutarı 1.647,00 TL, 30 günlük tavan tutarı da onun 6,5 katı olan 10.705,50 TL olarak belirlenmişti.
Tavan Tutarı Hesabında Yeni Düzenleme Kabul Edildi
01.01.2017’de yürürlüğe girecek yeni düzenlemeye göre prime esas kazanç matrahının tavan tutarı bu tarih itibariyle asgari ücretin 7,5 katı olarak uygulanacak. Bu uygulama ile tavan matrahın üzerinde ücret alan çalışanlardan kesilen prim tutarı artacak. İşveren için hesaplanan primler de aynı matrah üzerinden hesaplandığından yüksek ücretli çalışanların işverene maliyeti de artmış olacak.
SGK Matrahı Tavanı Artışı İşçileri Nasıl Etkileyecek?
Matrah tavanındaki artış ücreti bu tavanın üzerinde olan kişileri etkileyecektir. Asgari ücretin 6,5 katından daha fazla ücret alan işçilerin primlerinin hesaplandığı matrah en fazla asgari ücretin 6.5 katı olabiliyordu. Yeni düzenleme ile asgari ücretin 7,5 katına kadar olan ücretlerden de prim hesaplanacak.
Artış 2017 yılında geçerli olacak ama anlaşılması açısından duruma günümüz şartlarında bir örnekle bakacak olursak;
Asgari Ücret | 6,5 Katı | 7,5 Katı | ||
1.647,00 | 10.705,50 | 12.352,50 |
İki tavan tutarı arasındaki fark bir asgari ücret tutarı kadar olacaktır.
Prime esas kazanç matrahı tavanı yukarıdaki gibi değişecektir. Bu durumda, 15.000 TL kazancı olan bir çalışanın eski tavan tutarı ve yeni tavan tutarı üzerinden iki ayrı hesaplama yaptığımızda net ücretinde oluşacak değişiklik aşağıdaki gibi olacaktır:
6,5 Katı | 7,5 Katı | Fark Tutarı | ||
Ücret | 15.000,00 | 15.000,00 | ||
SGK Matrahı | 10.705,50 | 12.352,50 | +1.647,00 | |
SGK İşçi Payı | 1.498,77 | 1.729,35 | +230,58 | |
İşsizlik İşçi Payı | 107,06 | 123,53 | +16,47 | |
Gelir Vergisi Matrahı | 13.394,18 | 13.147,13 | ||
Gelir Vergisi | 2.048,84 | 1.999,43 | ||
Damga Vergisi | 113,85 | 113,85 | ||
AGİ | 123,53 | 123,53 | ||
Net Ödenen | 11.355,02 | 11.157,38 | -197,64 |
2017 Yılı Tahmini Rakamlara Göre İşçinin Ücreti
2017 yılı asgari ücretin artışı ile tavan tutarı daha da yüksek olacaktır. Asgari ücret ile ilgili ortalama tahminimizi bir önceki yazımızda paylaşmıştık. 2017 yılı için asgari ücret tutarının ortalama 1.770,00 TL olduğunu varsayarsak hesaplama aşağıdaki şekilde olacaktır:
Tahmini Asgari Ücret | 6,5 Katı | 7,5 Katı | ||
1.770,00 | 11.505,00 | 13.275,00 |
Yine ücreti 15.000,00 TL olan bir çalışan için tahmini asgari ücret rakamı 1.770,00 TL üzerinden hesaplanan tavan tutarlarına göre işlem yaptığımızda işçiye etkisi aşağıdaki gibi olacaktır:
6,5 Katı | 7,5 Katı | Fark Tutarı | ||
Ücret | 15.000,00 | 15.000,00 | ||
SGK Matrahı | 11.505,00 | 13.275,00 | +1.770,00 | |
SGK İşçi Payı | 1.610,70 | 1.858,50 | +247,80 | |
İşsizlik İşçi Payı | 115,05 | 132,75 | +17,70 | |
Gelir Vergisi Matrahı | 13.274,25 | 13.008,75 | ||
Gelir Vergisi | 2.024,85 | 1.971,75 | ||
Damga Vergisi | 113,85 | 113,85 | ||
AGİ | 132,75 | 132,75 | ||
Net Ödenen | 11.268,30 | 11.055,90 | -212,40 |
Oranın artmasıyla çalışanların net kazançlarında yaklaşık 200 TL’nin üzerinde bir azalış görülecektir.
İşverenleri Nasıl Etkileyecek?
SGK tavan tutarı yalnızca işçilerin ücretlerini değil, işverenlerin işçileri adına hesapladıkları SGK işveren payı ve İşsizlik İşveren payını da etkileyecektir.
Tavan tutarı yüksek ücretli çalışanları etkilediği için yüksek ücretli çalışan sayısı fazla olan işverenler için maliyet hesabı geçen seneye göre fazla olacaktır.
Yine 15.000,00 TL kazanan bir işçi üzerinden işverene maliyeti hesaplayalım. Öncelikle günümüz şartlarında tavan tutarının değişmesi işvereni nasıl etkileyeceğini inceleyelim:
6,5 Katı | 7,5 Katı | Fark Tutarı | ||
Ücret | 15.000,00 | 15.000,00 | ||
SGK Matrahı | 10.705,50 | 12.352,50 | +1.647,00 | |
SGK İşveren Payı* | 1.659,35 | 1.914,64 | +255,29 | |
İşsizlik İşveren Payı | 214,11 | 247,05 | +32,94 | |
İşveren Maliyeti | 16.873,46 | 17.161,69 | +288,23 |
*Hesaplamada işverenin %5 Hazine Teşvikinden faydalandığı varsayılmıştır.
2017 tahmini asgari ücret rakamımız 1.770,00 TL üzerinden kontrol ettiğimizde ise hesaplama aşağıdaki gibi olacaktır:
6,5 Katı | 7,5 Katı | Fark Tutarı | ||
Ücret | 15.000,00 | 15.000,00 | ||
Tahmini SGK Matrahı | 11.505,00 | 13.275,00 | +1.770,00 | |
SGK İşveren Payı* | 1.783,28 | 2.057,63 | +274,35 | |
İşsizlik İşveren Payı | 230,10 | 265,50 | +35,40 | |
İşveren Maliyeti | 17.013,38 | 17.323,13 | +309,75 |
*Hesaplamada işverenin %5 Hazine Teşvikinden faydalandığı varsayılmıştır.
Bu hesaplamalardan da anlaşılacağı üzere prime esas kazanç matrahı tavanı hesaplamasındaki oran artışı nedeniyle işverenlerin bir önceki seneye göre yaklaşık 400 TL’nin üzerinde bir maliyeti olacaktır.