Ülkemizde; işveren, işçi ve vatandaşlarımızın sosyal güvenlik mevzuatına ilişkin en temel kanun 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu dur. 5510 sayılı Kanun yine yönetmelik, genelge ve tebliğler ile detay kazanmaktadır. 5510 sayılı Kanun’un en önemli ikincil mevzuatı konumundaki “Sosyal Sigortalar İşlemleri Yönetmeliği” 12.05.2010 tarih 27579 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlük kazanmıştır. Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nde yine 05.12.2017 tarih 30261 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “ Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik” ile önemli değişikliklere gidilmiştir.
SSİY’nin Önemli Değişiklikleri
Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde önemli değişikliklerini kısa kısa sizlere aktaracağız. Aynı zamanda bazı değişikliklerde önemli hatırlatmalar yapacağız.
- Bilgi ve belgelerin Kuruma verilmesi hususunda önemli değişiklik, “Kurumun merkezi bilgisayar sisteminde bir arıza olmamasına rağmen, işverenin işyeri dosyasının veya sigortalının ikametgahının bulunduğu bölge, il, ilçe veya mahalde; (Yönetmelik’in 5.maddesinde sayılan hallerde) …..Kanuna göre Kuruma verilmesi gereken her türlü bilgi, belge, bildirge ve beyannamelerin, yapılması gereken prim ödemelerinin veya Kuruma yapılması gereken başvuruların yapılamaması ve söz konusu durumların Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünce tespit edilmesi ve bu hususun da Kurum Başkanlık Makamınca uygun görülmesi halinde bu yükümlülükler sorunların ortadan kalktığı tarihi takip eden beşinci iş gününün sonuna kadar yerine getirilirse Kanunda öngörülen sürede yerine getirilmiş sayılır.”
- Korucular hakkında; Kanunun ek 15 inci maddesi kapsamında güvenlik korucuları hakkında uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası hükümleri, uygulanır.
- Sigortalılığın başlangıcı ve bildirim yükümlülüğü; Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için çalışmaya, meslekî ve teknik eğitime, meslekî ve teknik ortaöğretim sırasında tamamlayıcı eğitim ya da alan eğitimine, staja veya bursiyer olarak göreve başladıkları tarihten itibaren sigortalı hak ve yükümlülükleri başlar.
- Sigortalılığın sona ermesi ve bildirim yükümlülüğü; Kanunun 5 inci maddesinin (b) bendine tabi olanların sigortalılığı mesleki ve teknik eğitimin, mesleki ve teknik ortaöğretim sırasında tamamlayıcı eğitim ya da alan eğitiminin, stajın veya bursun bittiği tarihten itibaren sona erer ve bu tarih Milli Eğitim Bakanlığı, öğrencilerin eğitim gördükleri okullar, yüksek öğretim kurumları, kamu kurum ve kuruluşları tarafından desteklenen projelerde görevli bursiyerler için projenin yürütüldüğü kamu kurum ve kuruluşları, özel sektör kuruluşları ve üniversitelerce, on gün içinde Kurum’a bildirilir.
- Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalılar için aylık prim ve hizmet belgesi verilmemesi veya tutukluluk ve gözaltı hali, yol izni ve diğer ücretsiz izinler, devamsızlık, puantaj, kısmi istihdam, yarım çalışma, fesih, tarihinde çalışmama ve diğer nedenlerle aylık prim ve hizmet belgesinde gün ve kazanç bildiriminde bulunulmaması halinde en son primin ilişkin olduğu tarih itibariyle sigortalılığı durdurulur. Ancak ilgili kanununda belirtilen ücretsiz izin halinde ise iznin sona erdiği tarih itibarıyla sigortalılığı durdurulur.
- İşyeri bildirgesi, İşverenin talebi üzerine aynı işverene, aynı iş kolunda olmak üzere işin bitiminden itibaren bir ay içerisinde tekraren verilen veya ihale edilen güvenlik, temizlik, taşıma ve benzeri nitelikteki hizmet alımı işlerinde yeni bir işyeri bildirgesi verilmeksizin söz konusu işlerin yürütüldüğü işyeri dosyası üzerinden işlemler yürütülebilir. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Kurumca belirlenir.
- İstihdam teşvik ve desteklerinden yersiz yararlanmaya mahal vermemek, aynı ilde olmak ve işveren tarafından yazılı olarak talep edilmek kaydıyla, devamlı mahiyette işlem gören veya görecek olan aynı işverene ait iş kolu kodu aynı olan ve Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştıran tüm işyerlerinin, birleştirilmek suretiyle tek dosyada işlem görmesine Kurumca izin verilebilir; birden fazla ünite bölgesinde işyeri bulunması halinde ise tek dosyanın işlem göreceği ünite, Kurumca belirlenir.
- Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştıran kamu kurum ve kuruluşlarına ait işyeri işverenleri tarafından yazılı olarak talep edilmek kaydıyla devamlı mahiyette işlem gören veya görecek olan aynı kamu kurum ve kuruluşu işverenine ait iş kolu kodu aynı olan ve birden fazla Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü sınırları içindeki tüm işyeri dosyalarının birleştirilmek suretiyle tek dosyada işlem görmesine istihdam teşvik ve desteklerinden yersiz yararlanmaya mahal vermeyecek şekilde Kurumca izin verilebilir.
2017/Kasım Prim Ödeme Dönemi Son Günü
Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğine Geçici 34.madde eklenerek 2017/Kasım ayı prim ödeme dönemi ve bazı primlerin ödeme dönemi belirtilmiştir.
“2017 yılı Kasım ayına ilişkin bazı primlerin ödenme süresi
GEÇİCİ MADDE 34 – (1) Ayın 1’i ile 30’u arasındaki çalışmaları karşılığı ücret alan Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalıların, 2017 yılı Kasım ayına ilişkin sigorta primleri ile Kanunun geçici 72 nci maddesi uyarınca ertelenen 2017 yılı Şubat ayına ilişkin sigorta primleri en geç 26/12/2017 tarihinde Kuruma ödenir”
Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde bir çok maddede düzenlemeye gidilmiştir. Değişiklik Yönetmeliği’nin diğer maddelerini hem “Değişiklik Yönetmeliği” hem de güncel “Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği” detaylarını sitemizden öğrenebilirsiniz.
Güncel “Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği” tam metni için tıklayınız..