Yurt dışı hizmet borçlanmaları iş ve işlemleri ile ilgili 2019/16 sayılı SGK Genelgesi Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanmıştı.
19 Temmuz’da, Resmi Gazete’de özellikle gurbetçi vatandaşları yakından ilgilendiren bir yazı yayımlandı. Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun yürürlüğe gireceği duyuruldu. Yürürlüğe girecek kanun, 3201 sayılı Yurt Dışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanunun 3, 4, 5 ve 9. maddelerinde değişiklik yapıldı. Düzenlemeler 1 Ağustos 2019 (dahil) itibariyle yürürlüğe girecek. Bu tarih itibariyle yapılacak iş ve işlemler aşağıdaki açıklamalar doğrultusunda yürütülecek.
1. Yurt Dışı Hizmet Borçlanmaları Hesaplanması
Kanunun 4. maddesinde yapılan düzenleme ile borçlanılacak her gün için tahakkuk ettirilecek borçlanma tutarının, başvuru tarihindeki 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 82. maddesinde belirtilen prime esas asgari ve azami günlük kazanç arasında seçilecek günlük kazancın % 45’i olacağı öngörüldü.
Buna göre;
1.1. 1 Ağustos 2019 (dahil) tarihinden itibaren yapılacak başvurularda, Kanun uyarınca hesaplanacak bir günlük borçlanma tutarı, başvuru tarihinde geçerli olan günlük prime esas kazancın alt ve üst sınırları arasında kalmak kaydıyla başvuru sahibince seçilen kazancın yüzde % 45’i alınmak suretiyle belirlenecektir. Bulunan rakamın virgülden sonraki üçüncü rakamı beş (5) ve daha büyükse ikinci rakam yukarı yuvarlanacaktır. Tahakkuk ettirilecek toplam borçlanma tutarı günlük borçlanma tutarı ile borçlanılan gün sayısının çarpımından oluşacak.
Formül ile ifade edilirse;
Bir Günlük Borçlanma Tutarı = Seçilen Prime Esas Kazanç x % 45
Toplam Borçlanma Tutarı = Bir Günlük Borçlanma Tutarı x Gün Sayısı
şeklinde olacak.
Örnek: 1/8/2019 tarihinde yurt dışında geçen 5400 gün sigortalılık süresini, günlük
85.28 TL kazanç üzerinden borçlanmak isteyen sigortalının bir günlük borçlanma tutarı,
85.28 x % 45 = 38,376 TL, toplam borç tutarı ise 38,38 x 5400 = 207.252,00 TL olacaktır.
1.2. 1/1/2019 – 31/12/2019 tarihleri arasında sigorta primine esas;
Günlük kazanç alt sınırı : 85,28 TL
Günlük kazanç üst sınırı : 639,60 TL
olarak belirlenmiştir.
Buna göre, 1/8/2019-31/12/2019 tarihleri arasında bir günlük borçlanma tutarının alt sınırı 38,38 TL, üst sınırı ise 287,82 TL olarak uygulanacak.
1.3. 8 Mayıs 2008 tarihinden itibaren borçlanma tutarının tespitinde geçerli olan günlük kazancın alt ve üst sınırlarına ait güncel tutarlar, Kurum intranet sayfasındaki EHGM Mevzuat / Yurt Dışı Sözleşmeler ve Emeklilik Daire Başkanlığı altında “3201 Sayılı Kanuna Göre Borçlanmaya Esas Kazanç ve Borçlanma Bedellerine İlişkin Tablo”da yer almakta olup bu miktarlar değiştiğinde söz konusu tablo güncellenecek.
1.4. Yurt dışı sürelerinin borçlandırılmasında, başvuru sahibince talep dilekçesinde belirtilen gün sayısı, Kuruma ibraz edilen ispatlayıcı belgede kayıtlı bulunan son tarihten geriye doğru olmak üzere belirlenecek. Bu tespitte 1 yıl 360 gün, 1 ay 30 gün olarak hesaplanacak.
Örnek:
5 Ağustos 2019’da Almanya’da geçen sigortalılık sürelerinden 5400 gün borçlanmak istediğini belirterek borçlanma talebinde bulunan sigortalının, borçlanmaya esas belgesinde 1 Mayıs 1990 – 30 Nisan 2000 ve 1 Ocak 2010 – 6 Eylül 2016 süreleri kayıtlı. Buna göre, öncelikle belgede kayıtlı son tarih olan 6/9/2016 tarihinden 1/1/2010 tarihine kadar 2406 gün, kalan 2994 gün ise 30/4/2000 tarihinden geriye doğru olmak üzere borçlandırılacaktır.
2. Sigortalılık Statüsünün Tespiti
Kanunun 5. maddesinin dördüncü fıkrasında yapılan değişiklikle, 1 Ağustos 2019’dan itibaren borçlandırılan yurt dışı sürelerinin 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak kabul edileceği öngörülüyor.
Buna göre, 1 Ağustos 2019 tarihinden itibaren yurt dışı sürelerini borçlanma talebinde bulunanların borçlanma işlemleri talep tarihindeki en son sigortalılık statüsüne bakılmaksızın 4/1-(b) kapsamında sonuçlandırılacak.
Örnek:
9 Kasım 1980 – 27 Nisan 2017 tarihleri arasında Almanya’da geçen çalışmalarını 1 Ağustos 2019 tarihinde borçlanma talebinde bulunan sigortalının, Türkiye’de 20 Mayıs – 5 Haziran 2019 tarihleri arasında 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında hizmeti bulunuyor. Sigortalının 9 Kasım 1980 – 27 Nisan 2017 tarihleri arasında Almanya’da geçen çalışma sürelerinin borçlandırılması işlemleri talep tarihindeki sigortalılık statüsüne bakılmaksızın 4/1-(b) kapsamında sonuçlandırılacaktır.
5510 sayılı Kanunun 5. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında yurt dışında çalışanların borçlanma işlemleri de talep tarihindeki sigortalılık statüsüne bakılmaksızın 4/1-(b) kapsamında sonuçlandırılacaktır.
Örnek:
5510 sayılı Kanunun 5. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında 19 Aralık 2016 – 27 Nisan 2017 tarihleri arasında Türkmenistan’da geçen çalışmalarını 2 Ağustos 2019 tarihinde borçlanma talebinde bulunan sigortalının, Türkiye’de 20 Mayıs 2017 – 20 Şubat 2018 arasında 4/1-(a) kapsamında hizmeti bulunmaktadır. Sigortalının 19 Aralık 2016 – 27 Nisan 2017 tarihleri arasında Türkmenistan’da 5/1-(g) kapsamında geçen çalışma süreleri borçlanma talep tarihindeki sigortalılık statüsüne bakılmaksızın 4/1-(b) kapsamında sonuçlandırılacaktır.
2019/16 sayılı Genelgenin Detayları İçin Tıklayınız.