6740 sayılı Kanuna göre bireysel emeklilik sisteminde otomatik katılım 1 Ocak 2017 itibariyle 45 yaş altı çalışanlar için çalışma hayatına dahil olmuştur. Geçiş kademeli olarak başlamış, firmalar çalışan sayılarına göre belirlenen tarihlerde otomatik katılımı çalışanlarına uygulamaktadırlar. Otomatik katılımdaki amaç; devlet desteğiyle bireylerin emeklilik dönemlerinde daha rahat hayat standardı yakalayabilmeleri ve tasarrufların artmasıdır. Fakat, uygulamanın çok geniş kitleleri kapsaması, gönüllü katılım esasına dayalı bir sistem olsa da otomatik olarak başlatılması çalışanların sistemden çıkmak istemesiyle sonuçlandı. Sisteme istenilen katılımın sağlanamaması yeni bir konuyu gündeme getirdi: Otomatik BES’ten Çıkmak Zorlaşacak Mı?
Otomatik bireysel emeklilik sistemine geçişle beraber firmaların bu sisteme kademeli olarak ne zaman geçecekleri, çalışan maaşlarından nasıl kesinti yapılacağı ve cayma hakkını nasıl kullanacakları yönünde açıklamalar gündeme gelmiş ve uygulamaya dahil edilmiştir. Çalışanlara emeklilik sistemine dahil edildikleri tarih itibariyle 2 ay içerisinde cayma hakkı da tanınmıştır. Cayma hakkı sonucu çalışandan yapılan katkı payı kesintilerinin 10 gün içerisinde iadesi sağlanmaktadır.
Cayma Oranında Artış
Bu durum üzerine Temmuz ayı istatistiklerine bakıldığında Türkiye Sigorta Birliğinin açıklamalarına göre; sisteme dahil olan 6 milyon çalışanın 2,6 milyonu sistemde kalırken 3,4 milyonu sistemden çıkma hakkını kullanmıştır ve cayma yüzdesi %57’i bulmuştur. Katılım hakkından vazgeçen çalışanlar için Otomatik BES sürecinin 2 yılda bir yenileneceği yönünde açıklamalar yapılmıştır.
Cayma oranındaki fazlalıkla beraber cayma oranın düşürülmesi ve daha çok çalışanın otomatik katılıma dahil edilmesi yönünde çalışmaların başlatılacağı görüşülmektedir. Alınacak tedbirlerden biri olarak cayma süresinin 2 aydan 6 veya 8 aya çıkarılacağı yönünde görüşler olduğu belirtiliyor.
Türkiye Sigortalar Birliği Başkanı açıklamalarına göre; sistemden cayma nedenlerinden birinin de işveren katkısının olmaması, teşvikten yararlanma süresinin uzun olması, cayma süresi sonrası çıkış yapılmayacağına dair yanlış bir algının olduğu yönünde açıklamaları bulunuyor.