Bu uygulama genel olarak; özel nitelikteki inşaat işlerinde ve ihale mevzuatına göre yapılan işlerde uygulanmaktadır. Ancak, Sosyal Güvenlik Kurumu diğer devamlı iş kollarında da asgari işçilik uygulamasını yapmaya yetkilidir.
Asgari işçiliğin amacı; işverenlerin işçilerin sigortalılıklarını zamanında ve tam olarak gerçekleştirdiğini kontrol etmek ve kayıt dışı istihdamı engelleme amaçlanmaktadır.
Asgari işçiliğin amacı; işverenlerin işçilerin sigortalılıklarını zamanında ve tam olarak gerçekleştirdiğini kontrol etmek ve kayıt dışı istihdamı engelleme amaçlanmaktadır.
Tespitler kurum tarafından denetim ve kontrollerle görevlendirilen memurlar tarafından gerçekleştirilir. Yani asgari işçilik tespitinin geçerliliğinde, memurun kurum tarafından bu tespit ile görevlendirilmiş olması esastır.
Asgari işçilik tespiti Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından işin emsali, niteliği, kapsam ve kapasitesine göre gerekli olan sigortalı sayısı, bunların çalışma süreleriyle bu işçilerin prime esas kazançlarının bildirimindeki eksikliğin tespiti yapılır. Tespitte; işte kullanılan teknoloji, işyerinin büyüklüğü, benzer işletmelerde çalıştırılan sigortalı sayısı, ilgili meslek veya kamu kuruluşlarının görüşü gibi birçok farklı değişken değerlendirilerek sonuca ulaşılır. Tespit sonucu belirlenen primler işverenin ödediği primlerin altında kalırsa aradaki prim farkı, hesaplanacak gecikme cezası, gecikme zammı 1 ay içinde ödenmek üzere işverene tebliğ edilir. 1 aylık itiraz süresi bulunmaktadır. Ödenmesi veya ödeneceğinin işveren tarafından yazılı taahhüt edilmesi halinde kesinleşir.
5510 sayılı Kanuna 17.04.2008 de getirilen değişiklik ile birlikte devamlı mahiyetteki işyerlerinde yapılan Asgari işsizlik tespitinde “uzlaşma” müessesi getirilmiştir. SGK mevzuatındaki tek uzlaşma konusu olarak da asgari işsizlik uygulaması ayrı bir özelliği barındırmaktadır. Uzlaşmaya ilişkin usul ve esaslar 01.10.2008 den geçerli olmak üzere 25.04.2009 tarihinde yürürlüğe giren “asgari işçilik incelemelerinde uzlaşma yönetmeliğiyle” düzenlenmiştir.
“Uzlaşma” sadece Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurları tarafından devamlı mahiyetteki işyerlerinde, asgarî işçilik incelemesi sonucunda tespiti yapılan ve sigortalılara mal edilemeyen fark sigorta primine esas kazanç matrahı üzerinden gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte hesaplanacak sigorta primi ve buna bağlı uygulanacak idarî para cezalarını kapsamaktadır.
Uzlaşma yapılacak çeşitli işkollarına ait asgari işçilik oranları listesine buradan ulaşabilirsiniz. Bu liste 12 Mayıs 2010 tarihli Resmi Gazetede Sosyal Güvenlik Kurumu Asgari İşçilik Tespit Komisyonunca Belirlenen Çeşitli İşkollarına Ait Asgari İşçilik Oranlarını Gösterir Tebliğ ile yayınlanmıştır.
- Asgari işçilik konusu sosyal güvenlik alanında uygulanan ayrı bir uzmanlık alanıdır. Bu konuyla işyerleri bariz ve kritik hatalar yapabilir. Bu olası hatalara ilişkin bilgileri ilgili haberimizde bulabilirsiniz.
- Asgari işçilik uygulaması ve uzlaşma ile ilgili detayları aşağıda yer alan 5510 sayılı Kanunun 85. maddesinde bulabilirsiniz.
- Konuyla ilgili sözlük maddesine buradan ulaşabilirsiniz.