Paketten Çıkan 5 Puanlık İndirim

iskanunu 9 Ocak 2012 Genel Paketten Çıkan 5 Puanlık İndirim için yorumlar kapalı 3,226 Görüntülenme

İlgili Makaleler

istihdam paketi Av. Uygar Bostancı
MESS Müşavir Avukatı

Bilindiği üzere 5763 sayılı “İş Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” kamuoyunda bilinen diğer adıyla “İstihdam Paketi” 26 Mayıs 2008 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanmıştı. Anılan Kanun, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na eklenen bent ile özel sektör işverenlerinin Aynı Kanun’un 4. maddesinin (a) bendi uyarınca çalıştırdıkları sigortalıların malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinden, işveren hissesinin beş puanlık kısmına isabet eden tutarın Hazinece karşılanacağı düzenlenmiştir.

Söz konusu düzenleme, 1 Ekim 2008 tarihi itibariyle yürürlüğe girdi. 13 Kasım 2008 tarihinde de Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından 2008/93 sayılı “Malullük, Yaşlılık Ve Ölüm Sigortaları Prim Oranı İşveren Hissesinden Beş Puanlık İndirim” konulu Genelge yayımlandı. Genelge ile malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim oranı işveren hissesinden beş puanlık indirimin kapsamı, hesaplanması ve uygulamasına ilişkin usul ve esaslar belirlendi.

Genelge’ye göre söz konusu indirimden, 5510 sayılı Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalıları çalıştıran, özel sektör işyeri işverenleri; Yasanın aynı hükmü (4/a) kapsamında çalıştırılan ve uzun vadeli sigorta kollarına tabi bulunan sigortalılardan dolayı yararlanabilecektir. İşverenlerin, sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar ve yurt dışında çalışan sigortalılar ile; aday çırak, çırak ve öğrenciler açısından beş puanlık prim indiriminden yararlanması mümkün bulunmamaktadır.

İndirimden kuruma borcu olmayan işverenler yararlanabilecek

Genelge’de söz konusu indirimden faydalanabilmenin ön koşulları şöyle belirlenmiş:

Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinin işveren hissesinin beş puanlık kısmının Hazinece karşılanabilmesi için, işverenlerin, muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının bulunmaması gerekmektedir.
Muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçları bulunan işverenler, bahse konu borçlarının tamamını ödemeleri halinde, söz konusu sigorta prim indiriminden, yasal verilme süresi sona ermemiş ilk aylık prim ve hizmet belgesinden başlanılarak yararlanabileceklerdir.
Muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçları bulunan işverenler, söz konusu borçların çeşitli kanunlar gereğince yeniden yapılandırılmış veya 6183 sayılı Kanun’un 48. maddesine istinaden tecil ve taksitlendirilmiş olması ve yapılandırma veya taksitlendirme işlemlerinin devam ediyor olması kaydıyla, söz konusu indirimden yararlanabileceklerdir.
Öngörülen sigorta prim indiriminden yararlandıktan sonra, takip eden aylarda, kapsama giren borçlardan herhangi birinin veya birkaçının ödenmemiş veya eksik ödenmiş olması halinde, söz konusu borçlar ödeninceye kadar beş puanlık prim indiriminden yararlanılması mümkün olamayacaktır.
İşverenlerin Kuruma vermiş oldukları aylık prim ve hizmet belgelerinden kaynaklanan sigorta prim borçlarını yasal ödeme süresinin sona erdiği tarihten itibaren on beş günlük süre içinde katma değer vergisi iade alacağından mahsup suretiyle ödemeleri halinde, beş puanlık prim indiriminden yararlanılabilecektir.

Her işyeri ayrı ayrı değerlendirilecek

İşverenlerin muaccel borçlarının bulunup bulunmadığı hususu, her bir işyeri bazında ayrı ayrı değerlendirilecektir. Böylelikle, birden çok işyeri olan işverenlerin söz konusu Genelge’nin kapsamı dışında kalma ihtimali bir ölçüde azaltılmış olmaktadır.
Tahakkuk eden malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinin işveren hissesine isabet eden beş puanlık kısmı için Hazine tahakkuku oluşturulacaktır. Sigortalı hissesi ile Hazinece karşılanmayacak olan işveren hissesi prim tutarlarının tamamının yasal süresi içinde ödenmesi halinde, beş puanlık prim indiriminden yararlanılabilecektir.

Alt işverenin borcu varsa, asıl işveren de indirimden yararlanamayacak!

İşverenlerin söz konusu indirimden yararlanmak amacıyla aylık prim ve hizmet belgesini 5510 sayılı Kanun türünü seçerek Kurum’a gönderebilmesi için gerek kendisinden, gerekse kendisinden iş alan alt işverenlerden kaynaklanan muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmaması gerekmektedir. Buna karşın, alt işverenler, yalnızca kendi çalıştırmış oldukları sigortalılara ilişkin borçlardan sorumlu tutulabileceğinden, asıl işverenin veya diğer bir alt işverenin Kurum’a sigortalılarına ilişkin muaccel borcu bulunsa da, kendi alt işverenliğinden kaynaklanan muaccel borçlarının bulunmaması halinde söz konusu indirimden yararlanabilecektir.

Bilindiği üzere, özel nitelikteki işyeri işverenlerinin, cari aya ilişkin olarak düzenleyecekleri asıl, ek veya iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerini, en geç belgenin ilişkin olduğu ayı izleyen ayın 23’ünde Kuruma gönderecekleri öngörülmüştür. Ancak Kurum yaptığı “Duyuru”yla, 2008 Ekim dönemi için bu kurala bir istisna getirilmiş ve Ekim 2008 dönemine ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinin 1 Aralık 2008 tarihine kadar gönderilmesi halinde, yasal süresinde gönderilmiş kabul edileceği belirtilmiştir. Toplu İş Sözleşmesinin imzalanması, mahkeme ya da hakemin verdiği işe iade kararı veya benzeri nedenlerle, geçmişe yönelik ödemeler yapılması halinde ise Genelge’nin 5. maddesinde belirtilen sürelerde ve belirtilen belgelerle başvurulması halinde 5 puanlık indirimden yararlanılabilecektir. Diğer teşvik kanunlarına istinaden işveren hissesi sigorta prim teşviki uygulamasından yararlanmakta olan işverenlerin, teşvik kapsamına giren sigortalılarından dolayı aynı dönem için ve söz konusu beş puanlık prim indiriminden yararlanmaları mümkün bulunmamaktadır.

Netice itibariyle, “İstihdam’ın Paketi” büyük ama içinden çıkanlar küçük olmuştur.

Kaynak: MESS İşveren Gazetesi, Aralık 2008