Resul Kurt
4857 sayılı İş Kanunu’nun 31’inci maddesine göre, muvazzaf askerlik ödevi dışında manevra veya her hangi bir sebeple silah altına alınan veyahut her hangi bir kanundan doğan çalışma ödevi yüzünden işinden ayrılan işçinin iş sözleşmesi, işinden ayrıldığı günden başlayarak iki ay sonra feshedilmiş sayılmaktadır.
Ancak, bir işçinin bu haktan yararlanabilmesi için o işte en az bir yıl çalışmış olması gerekmektedir. Bir yıldan fazla çalışmaya karşılık her fazla yıl için, ayrıca iki gün eklenecektir. Fakat, bu sürenin tamamı doksan günü geçemeyecektir.
Söz konusu kanuni ödev muvazzaf askerlik dışında silah altına alınma veya herhangi bir kanuni nedenden kaynaklanan çalışma olabilir.
İş sözleşmesinin feshedilmiş sayılabilmesi için beklenilmesi gereken süre içinde işçinin ücreti işlemeyecektir. Ancak, 4857 sayılı İş Kanunu’ndan farklı olarak, 5953 sayılı Basın İş yasasının 16. maddesine göre talim veya manevra dolayısıyla silah altına alınan gazetecilerin bu süredeki ücret hakkı muhafaza edilecektir.
Bu süre içinde iş sözleşmesinin kanundan doğan başka bir sebebe dayanılarak işveren veya işçi tarafından feshedildiği öteki tarafa bildirilmiş olsa bile, fesih için Kanunun gösterdiği süre bu sürenin bitiminden sonra işlemeye başlar. Ancak iş sözleşmesi belirli süreli olarak yapılmış ve sözleşme yukarıda yazılı süre içinde kendiliğinden sona eriyorsa bu madde hükümleri uygulanmayacaktır.
Herhangi bir askeri ve kanuni ödev dolayısıyla işinden ayrılan işçiler bu ödevin sona ermesinden başlayarak iki ay içinde işe girmek istedikleri takdirde işveren bunları eski işleri veya benzeri işlerde boş yer varsa derhal, yoksa boşalacak ilk işe başka isteklilere tercih ederek, o andaki şartlarla işe almak zorundadır. Aranan şartlar bulunduğu halde işveren iş sözleşmesi yapma yükümlülüğünü yerine getirmezse, işe alınma isteğinde bulunan eski işçiye üç aylık ücret tutarında tazminat öder.
15 yıl hesaplanırken askerliğe bakılır mı?
Okurumuz Halil Yavuz “Doğum tarihim 20.04.1978 olup sigorta başlangıç tarihim 27.03.1995 tarihidir. SSK prim gün sayım 4240. Kıdem tazminatı alabilmek için gereken 15 yıl sigortalı olmak şartı sigortanın başlangıç tarihinden itibaren mi, yoksa aradaki askerlik süresi düşülerek mi hesaplanıyor? Yukarıda verdiğim bilgilere dayanarak kıdem tazminatı almayı hak etmiş oluyor muyum?” diye soruyor.
Emeklilik için gereken sigortalılık süresi ile prim gün sayısını doldurup, bundan sonra çalışmadan emeklilik yaşını doldurmayı bekleyen sigortalılara kıdem tazminatı verilebilmektedir.
Bu haktan yararlanabilmek için gereken 15 yıl sigortalılık süresine bakılırken arada askerlik yapılması önemli değildir. Kıdem tazminatı alabilmek için gereken 15 yıl sigortalı olmak şartı sigortanın başlangıç tarihinden itibaren hesaplanır. Bu durumda hem 15 yıl sigortalılık süresini ve hem de 3600 prim gün sayısını tamamladığınız anlaşıldığından kıdem tazminatını bu şekilde almanız mümkündür.
Kaynak: Dünya Gazetesi