5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 18. Maddesinde düzenlenen Geçici İş Göremezlik Ödeneği‘nin işverenler tarafından bildiriminde bir takım değişiklikler olmuştur. Sosyal Güvenlik Kurumu’nun yapacağı iş ve işlemlerle ilgili bir takım değişiklikler meydana gelmiştir.
Geçici iş göremezlik ödeneği işçilerinin iş sözleşmelerini zorunlu nedenlerle belirli süreyle ara verme halidir; hastalık, analık, iş kazası ve meslek hastalığı durumunda alınabilmektedir.
Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından belirlenen doktor ya da sağlık kurulu tarafından geçici iş göremezlik ödeneğinin süresi iş kazası, doğum, meslek hastalığı ve hastalık hallerinin durumuna göre belirlenmektedir.
Yersiz veya haksız olarak geçici iş göremezlik ödeneği aldığı tespit edilenler yersiz veya haksız surette aldıkları geçici iş göremezlik ödeneğini üç katı olarak Kuruma ceza olarak iade etmek zorundadırlar.
Bu esaslar, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin 39. Maddesinde öngörülmüştür. Hastane işlemleri; iş kazası, meslek hastalığı, analık, emzirme olaylarında düzenlenen belgeleri elektronik ortamda kuruma gönderdikleri ve çalışanın tüm bilgilerin güncel olarak sisteme girildiği bir modül bulunmaktadır.
Tek bir hekim tarafından çalışana en fazla 10 gün istirahat süresi verilebilmektedir. İstirahat sonrası kontrol yapılması gereken bir durum varsa hekim bir defaya mahsus olarak 10 gün süre ile tekrar rapor verebilmektedir. Toplamda aynı hekimden en fazla 20 gün süre ile istirahat raporu alınabilir. İkinci rapordan sonrası için sağlık kurulu onayı gerekmektedir. Ayrıca, bir takvim yılı içerisinde en fazla 40 gün süre ile çalışanın rapor alma hakkı bulunur. Burada aynı yada farklı hekim durumu göz önünde bulundurulmaz. 40 günü aşan süreler için de sağlık kurulu onayı gerekecektir.
Burada oluşabilecek suistimallerin önlenmesi için böylesi bir sınırlama getirilmiştir,
Elektronik sistemde hekimler tarafından yapılan işlemler aşağıda yer almaktadır;
- Tek hekimin bir defaya mahsup 10 günlük rapor onayı,
- Rapor süresinin devam etmesi gerektiğinde 10 gün daha yada gerektiği kadar uzatılması,
- Sigortalının iyileştiği çalışabilir duruma gelmesinin onayı,
- Kontrollü raporlarda kontrol süresinin bittiği çalışabilir durumda olması,
- İkinci kontrol süresinin öngörülmesi ve sağlık kuruluna sevk durumu,
- Sağlık kurulu raporlarının sona ermesi işlemleri,
- Sigortalının çalışmaya başlangıç onayı,
- Sigortalının maluliyete sevk edilmesi,
- Gerektiği durumlarda maluliyet seviyesinin azaltılması yada artırılması.
Çalışanın iş görmezlik nedeni belirlenir, gerekli mevzuat kuralları sistemce otomatik olarak tanımlanmaktadır. Elektronik ortamda rapor gönderimi gerçekleşmeyen kurumlar kağıt ortamında düzenlemeye, posta yoluyla göndermeye devam etmek zorundadırlar.
Geçici İş Göremezlik’te İşveren İşlemleri
Onaylanan ve elektronik ortamda işverene iletilen raporlar elektronik ortamda gönderilecektir. Gönderilen bu raporlar tebligat niteliği taşımaktadır. Eskisi gibi bildirim yapılmadığı takdirde karşılaşılan para cezaları tebligat tarihinden itibaren değil, raporun onaylanıp işverene düşmesi ve istirahatin bitiminden 5 iş günü içerisinden çalışılmadığı bildirilmezse İdari Para Cezası uygulanmaktadır. Çalışamazlık Girişinin yapılması için gerekli işlemler http://uyg.sgk.gov.tr/vizite/welcome.do adresinden yapılacaktır.
Rapor girişleri için aşağıdaki adımlar izlenmelidir.
http://uyg.sgk.gov.tr/vizite/welcome.do adresinden kullanıcı adı ve şifre girilerek işçinin çalışamadığına döneme ait bildirim girişi işlemlerinin yürütüleceği ekrana gidilecektir.
Ekranda yapılabilecek işlemler;
- Rapor işlemleri
- İş kazası ve meslek hastalığı bildirim işlemleri
- Çalışılmadığı döneme ait bildirim işlemleri bulunmaktadır.