iskanunu.com 
1) 2021/Şubat ayında yayımlanan 7263 sayılı Kanun ile, gelir vergisi stopaj teşvikine konu edilen toplam çalışma sürelerinin %20’sini aşmamak kaydıyla ilgili personelin Bölge veya merkez dışında geçirdikleri süreler de gelir vergisi stopajı teşviki kapsamına alınmıştır.
Öte yandan, 2020/Mart – 2021/Ekim arasındaki pandemi döneminde, %40 ila %100 arasında bölge dışı çalışma süresi uygulandığından, 7263 sayılı Kanunla getirilen %20 bölge dışı çalışma süresine ilişkin sistem devreye girmemiştir.
Pandemi dönemi uygulaması 12 Ekim 2021 tarihi itibariyle sona erdiğinden, bu tarih sonrası 7263 sayılı Kanun uygulaması devreye alınmıştır.
2) 7263 sayılı Kanunla verilen yetki çerçevesinde, 17.10.2021 tarihinde yürürlüğe giren 4625 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla teknokentlerde ve Ar-Ge/tasarım merkezlerinde;
– Gelir vergisi stopaj teşvikine konu edilen, ilgili personelin toplam çalışma süresinin %50’si Bölge veya merkez dışında geçirdikleri süreler kapsamında gelir vergisi stopajı teşviki kapsamına alınmıştır. Böylece, %20 olan dışarıda çalışma süresi oranı %50’ye çıkarılmıştır.
3) 7346 sayılı Kanunla bölge dışı çalışma sistemine eklemeler yapılmış ve işletmelere ekstra imkanlar tanınmıştır.
4691 sayılı Teknopark ve 5746 sayılı Ar-Ge ve Tasarım Kanunlarında yer alan;
– “gelir vergisi stopajı teşvikine konu edilen toplam çalışma sürelerinin” ifadesi,
– “gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında Bölgede/merkezde çalışan personelin toplam sayısının veya teşvike konu edilen toplam çalışma sürelerinin”
şeklinde değiştirilmiştir.
Böylece, bölge dışı çalışma süresi “personel bazında” uygulanmasının yanı sıra, “toplam personel sayısı/çalışma süresi” temelinde de uygulanmaya başlamıştır.
4) 21.07.2022 tarih ve 31899 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5806 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla, bir önceki (4625 sayılı) Cumhurbaşkanı Kararıyla belirlenen %50 bölge dışı çalışma süresi oranı %75’e çıkarılmıştır. Buna göre;
a) 17.10.2021 – 20.07.2022 tarihleri arasındaki sürelerde bölge dışı çalışma oranı %50,
b) 21.07.2022 – 31.12.2023 tarihleri arasında bölge dışı çalışma oranı %75
olarak uygulanacaktır.
5) Son olarak, 20.04.2023 tarih ve 32169 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7103 sayılı Cumhurbaşkanı Kararında ise, bölge dışı çalışma süresi sadece bilişim personeline yönelik olarak %100 şeklinde tespit edilmiştir.
Bilişim personeli için %100 bölge dışı çalışma uygulaması, 01.04.2023 – 31.12.2023 tarihleri arasında geçerli olacaktır. Bilişim personeli tanımına girenlerin nitelikleri ise, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından belirlenecektir.
%100 uygulaması yürürlüğe girdiğinden, kısa bir süre içerisinde Bakanlık tarafından mevzuat değişikliğinin yapılması beklenmektedir.
Konuyu Gelir İdaresi Başkanlığının bölge dışı çalışma uygulamasına ilişkin Tebliği kapsamında kısa örneklerle ele almak gerekirse;
Örneğin; Ar-Ge merkezi veya teknokentte aylık 180 saat çalışma süresi bulunmaktadır. Ar-Ge personeli (A), 180 saat olan çalışma süresinin ¼’ünü (aylık 45 saatini) merkez veya bölge içinde, ¾’ünü (aylık 135 saatini) merkez veya bölge dışında çalışarak geçirmiştir. Bu durumda, (A)’ya ödenen ücretin tamamı teşvik kapsamında değerlendirilecektir.
Örneğin; Ar-Ge merkezi veya teknokentte aylık 180 saat çalışma süresi bulunmaktadır. Ar-Ge personeli (B), aylık 180 saat olan çalışma süresinin tamamını merkez veya bölge içinde, diğer 3 Ar-Ge personeli olan (C), (D) ve (E) ise çalışma süresinin tamamını merkez veya bölge dışında çalışarak geçirmiştir. Bu durumda, (B)’ye ödenen ücretin tamamı ile bu personelin çalışma süresinin tamamını merkezde veya bölgede geçirmiş olması nedeniyle, aynı dönemde merkez veya bölge dışında çalışmış olan (C), (D) ve (E)’nin ücretinin tamamı teşvik kapsamında değerlendirilecektir.
Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından, teknokentler ile Ar-Ge/tasarım merkezlerindeki bölge dışı çalışma sürelerine ilişkin stopaj teşvikini açıklayan 9 seri no.lu Tebliğdeki %50 oranına göre yapılan tüm hesaplamalar, uygulamada %75 olarak dikkate alınacaktır.
Örneğin; Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca tespit edilen bilişim personeli tanımına giren Ar-Ge personeli (C), Ar-Ge merkezi veya teknokente bir ay boyunca kartla giriş yapmamıştır. Bu durumda Ar-Ge personeli (c), gelir vergisi stopaj teşvikinden %100 olarak yararlanacaktır.
Hazırlayan: Güven Ayyıldız
