Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından 11 Haziran 2024 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yönetmelik ile kısa çalışma ve kısa çalışma ödeneğine ilişkin usul ve esaslar güncellenmiştir. Yönetmelik, 1 Mart 2024 tarihinden itibaren geçerli olacak şekilde yürürlüğe girmiştir.
Kısa çalışma, genel ekonomik krizler, sektörel veya bölgesel krizler, genel salgınlar ve zorlayıcı sebeplerle işyerinde çalışma sürelerinin geçici olarak azaltılması veya tamamen durdurulması durumlarında işverenler tarafından talep edilebilir. Talep, İŞKUR’a yapılır ve varsa ilgili işçi sendikasına bildirilir. İşveren, talepte bulunurken işyerinin bilgilerini ve kısa çalışmaya tabi sigortalıların listesini de sunmalıdır.
Talebin Değerlendirilmesi
İŞKUR, işverenin kısa çalışma talebini sebep ve şekil yönünden değerlendirir. Yönetim Kurulu, kriz veya salgın gibi durumların varlığını belirlerse başvuru kabul edilir. Deprem, yangın, salgın gibi doğrudan etkileyen sebeplerle yapılan başvurular için Yönetim Kurulu kararı gerekmez. Ancak, dolaylı etkilerle yapılan başvurular reddedilir.
Sigortalıların kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilmesi için işverenin talebinin kabul edilmesi, sigortalının son 120 gün hizmet akdine tabi olması ve son üç yılda en az 450 gün sigortalı olarak çalışmış olması gereklidir. Ödenek, sigortalının son 12 aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanır ve günlük ortalama brüt kazancının %60’ı kadardır.
Günlük kısa çalışma ödeneği, asgari ücretin brüt tutarının %150’sini geçmez ve süresi üç ayı aşamaz. Ödenek, çalışılmayan süreler için aylık olarak hesaplanır ve her ayın beşinde ödenir. Zorlayıcı sebeplerle kısa çalışma yapılması halinde ödemeler, bir haftalık süreden sonra başlar.
Denetim ve Bildirim
Kısa çalışma uygulaması iş müfettişlerince denetlenir. İşveren, sigortalıların çalışma sürelerine ilişkin kayıtları tutmak ve gerektiğinde ibraz etmek zorundadır. İş sözleşmesinin sona ermesi, nakil, askıya alınma gibi durumlarda ödenekler kesilir veya durdurulur. İşveren, kısa çalışmanın erken sona ermesi durumunda durumu ilgili taraflara bildirmelidir.
Yürürlükten Kaldırılan Yönetmelik
Bu yönetmelik, 30 Nisan 2011 tarihli Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği Hakkında Yönetmeliği yürürlükten kaldırmıştır. 1 Mart 2024 tarihinden önce başlatılan kısa çalışmalar için eski yönetmelik hükümleri uygulanmaya devam eder.
Bu geriye dönük uygulama nedeniyle, bazı geçiş hükümleri de düzenlenmiştir. Buna göre, kısa çalışma 1 Mart 2024 tarihinden önce başlamış olan uygulamalarda, yönetmeliğin 12. maddesi ile yürürlükten kaldırılan eski yönetmelik hükümleri geçerli olmaya devam edecektir. Ayrıca, 1 Mart 2024 tarihinden önce başlayan kısa çalışma dönemlerinde, sigortalıya herhangi bir ödeme yapılmadığı ve işveren tarafından sigortalının kısa çalışmaya tabi tutulmadığı bildirilirse, kısa çalışma ödeneği hakkı iptal edilecektir.
Yönetmeliği görüntülemek için tıklayınız.