iskanunu.com 
Kayıt dışı istihdam birçok açıdan devletlerin zararına bir durum olarak göze çarpıyor. Kamu gelirini azalttığı gibi, kayıt dışı çalışan vatandaşların sosyal ve maddi haklarına da kısıtlama getiriyor. İşte bu olaylar göz önüne alınarak SGK kayıt dışı istihdamla mücadeleyi artırıyor.
Kayıt dışı istihdam, sosyal güvenlik mevzuatı açısından çalışma hayatı içerisinde aktif rol alan çalışanların yasal mevzuata aykırı şekilde çalışma gün sayılarının ve/veya ücret kazançlarının ilgili birimlere hiç bildirilmemesi veya eksik bildirilmesi şeklinde tanımlanıyor.
Ülkemizin kayıt dışı istihdamla mücadele eden kurumu ise; SGK. SGK, yaptığı uygulama ve denetimlerle kayıt dışı istihdamla mücadele ediyor. Yapılan uygulamalar 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca gerçekleşiyor. Ayrıca ikincil mevzuatlarla da kayıt dışı istihdamın önüne geçilmesi amaçlanıyor. TÜİK verilerine göre son 10 yıldaki kayıt dışı istihdam oranı, %43.5’ten, %33.42‘ye geriledi.
Kayıt Dışı İle Mücadele ve Prim Gelirlerinin Artırılması Hedefleniyor
Son yıllarda birçok torba yasa hayatımıza dahil oldu. Bu yasaların genel amaçlarının ekonominin rahatlatılması olduğunu söylemek, yerinde bir tespit olacak. Özel ve tüzel kişilerin borçlarını kolay ödeyebilmesi adına yapılandırma, tecil taksitlendirme adı altında birçok kişi SGK’ya başvuruyor. Son dönemde özellikle şirketlerin bu yollarla prim borçlarını taksitlendirdikleri biliniyor.
2020’ye yaklaştığımız şu günlerde, birikmiş prim borçları için yeniden bir yapılandırma olup olmayacağı ise büyük bir merak konusu. Öte yandan SGK kulislerinde ise 2020 için, tekrar bir yapılanmanın olabileceğinin sesleri yükseliyor.
SGK, denetim ve kontrol memurlarının mevcutta bulunan veya şüpheli görülen iş yerlerine yapılacak denetimleri yoğunlaştırarak kayıt dışı istihdamla mücadeledeki tavrını net olarak ortaya seriyor.
SGK bu net tavrını, yalnızca iş yerlerine giderek yapmıyor. Bu doğrultuda trafik polisleri ile de bir işbirliği söz konusu. Emniyet Genel Müdürlüğünce trafik cezası kesilen, iş yeri araçlarının sahipleri ve şoförleri SGK’ya bildirilecek. Şoför, şirketin sigortalı elemanı değilse, işverene cezai işlem uygulanacak.
Sigortasız İşçi Çalıştırmak Oldukça Maliyetli
Yapılan denetim ve teftişlerde uygulanan idari para cezaları ve idari yaptırımlar işverenlerin mali yükünü daha da artırıyor. Uygulanacak olan idari para cezaları vb. idari yaptırımlar, işverenlerin, kimi zaman bu risklerin de alınarak kayıt dışı işçi çalıştırma yoluna gidildiği de gözlemleniyor.
5510 Sayılı Kanuna göre denetim ve teftişlerde tespit edilen sigortasız işçi çalıştıran işverene her bir sigortasız işçi için 2 brüt asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanıyor. Kimi zaman ise yararlanılabilecek sigorta prim teşviklerinden yararlanma imkanı ortadan kaldırılıyor. Kurumunuzun maliyetlerini azaltarak, en uygun teşvikten yararlanabileceğiniz Dakika Online İK Platform’unu inceleyin.
SGK kayıt dışı istihdam ve kayıt dışı ekonomiyi azaltabilmek adına denetim ve kontrolle görevli memurlarını yaygın yoğun denetim ile görevlendirirken bir taraftan da işverenleri bilgilendiriyor. Özellikle mevcut prim teşviklerinin işverenler açısından kolay anlaşılabilir olmasını sağlamak, sigortasız işçi çalıştırmak ve/veya sigorta primlerinde usulsüzlüğe gitmenin ciddi idari para cezası ile karşılaşılabileceği yönünde bilgilendirmeler yapıyor.
