iskanunu.com 
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ücretin tanımını “4’üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bendi kapsamında sigortalı sayılanlara saatlik, günlük, haftalık, aylık veya yıllık olarak para ile ödenen ve süreklilik niteliği taşıyan brüt tutar” olarak yapıyor. Bu tanımdan yola çıkarak işçi ve işveren arasında bir iş karşılığı sağlanan menfaatler üzerinden prim kesintisi uygulanıyor. Çalışanların aynı anda birden fazla işverene bağlı olarak çalışması mümkün olmakla beraber her işverenden elde edilen kazançlar ayrı ayrı yasal kesintilere tabi tutuluyor.
Birden Fazla İş Yerinde Çalışanların Ücret Beyanı
5510 sayılı kanun kapsamında çalışan normal bir sigortalı SGK matrahı üzerinden; %9 uzun vadeli sigorta kolları primi, %5 genel sağlık sigortası primi ve %1 işsizlik sigortası primi olmak üzere toplamda %15’lik bir oranda prim ödemektedir. Emekli çalışanlarda ise yalnızca %7,5 oranında sosyal güvenlik destek prim kesintisi yapılıyor. Belirlenen oranlar ile hesaplamaya esas tutulacak tutar ise sigortalının toplam kazancı içinden prime esas kazanç matrahına tabi ödemeler tespit edilerek yapılıyor.
Sigortalıların SGK’ya bildirilecek primine esas kazanç tutarı, prime esas kazanç altı sınırının 7,5 katını aşmayacaktır (2022 yılı için 37.530 TL). Ancak aynı anda birden fazla iş yerindeki çalışmaları nedeniyle sigortalıların prime esas kazançlarının toplamı prime esas kazanç üst sınırını aşabiliyor.
5510 sayılı Kanunun 82’nci maddesinin dördüncü fıkrasında, “Sigortalıların bu Kanunun 53’üncü maddesine göre belirlenen aynı sigortalılık haline tâbi olacak şekilde birden fazla iste çalışması nedeniyle Kuruma ödenen primler toplamı, bu sigortalılık hali için belirlenen prime esas kazanç üst sınırı üzerinden hesaplanacak miktarı asarsa, aşan kısmın tamamı, sigortalının talebi üzerine en geç talep tarihini takip eden ay içinde hissesi oranında sigortalıya defaten geri ödenir. Geri verilen primler için ayrıca gecikme cezası ve gecikme zammı ile faiz ödenmez.” hükmü yer alıyor.
Prime esas kazanç üst sınırı aşan kazancı bulunan sigortalıların, iade talebinde bulunmaları halinde en geç talep tarihini izleyen ayın sonuna kadar iadeleri yapılacaktır.
Örnek:
2022 yılının haziran ayında A işvereninden 30 prim günü ve 25.000 TL SGK matrahı, B işvereninden 30 prim günü ve 20.000 TL SGK matrahı bulunan bir sigortalının, toplam sigorta prime esas kazanç tutarı olan 45.000 TL’nin tavanı aşan kısmı olan (45.000 – 37.530 = 7.470) 7.470 TL’ye isabet eden sigortalı hissesinin iadesi için SGK’ya müracaat etmesi sonucunda;
7.470 x 15% = 1.120,5 TL prim iadesi yapılıyor.
