iskanunu.com 
Ücretli çalışanların iş sözleşmeleri belirli nedenlerle sonlandığında, aynı işverene bağlı en az 1 yıl çalışmışsa kıdem tazminatı hakkı vardır. Bu haktan yararlanabilmek için gerekli olan koşullar mülga 1475 sayılı İş Kanunu’nun yürürlükteki 14. maddesinde düzenlenmiş, hesaplanması ile ilgili detaylara da yine aynı madde yer verilmiştir. Hayatın olağan akışında mevzuatın verdiği detayların yeterli olmadığı, mevzuatta yer almayan bu konularda verilmiş Yargı kararlarının yol gösterici olması sıkça karşılaştığımız bir durumdur. Bu durumlardan biri de döviz üzerinden ücreti olan kişilerde kıdem tazminatı hesaplaması.
Yargıtay Kararı
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2021/909 E., 2021/6993 No’lu kararında ücreti döviz cinsinden belirlenmiş işçinin kıdem tazminatı hesaplamasının tavan gözetilerek döviz cinsinden yapılmasının isabetli olduğuna hükmetti.
Kararda işçinin, döviz cinsinden ücret alırken kıdem tazminatının da döviz cinsinden aldığı ücreti dikkate alınarak hesaplanıp çalışana döviz cinsinden ödenmesinde bir engel olmadığı belirtildi. Hesaplama belirlenecek kıdeme esas ücret diğer çalışanlarda olduğu gibi döviz olan ücretin TL cinsinden değeri kıdem tavanını aşıyorsa, kıdem hesaplanırken tavan ücret kullanılır. Kıdem tazminatı hesaplandıktan sonra aynı kur üzerinden döviz cinsine çevrilerek çalışana döviz olarak ödenebilir.
İlgili karara erişmek için tıklayın.
Ücretin Döviz Cinsinden Ödenmesi
İş sözleşmesi oluşturulurken işveren ve işçinin kendi aralarında anlaşarak asgari ücretin altında olmamak kaydıyla, ücreti istedikleri belirleme serbestisi var. Bu serbestlik, bazı durumlarda devletin ürettiği politikalar doğrultusunda müdahaleye maruz kalabiliyor. Ekim 2018’de Resmi Gazete’de yayımlanan “Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Tebliğ” de bunun en güzel örneklerinden biri. Bu tebliğ ile, Türkiye’de ikamet eden ve Türk şirketinde çalışıp Türkiye’de çalışan bir işçinin iş sözleşmesinde dövize dayalı bir ücret belirlenemiyor. Türki lirasının ani değer kaybı ile devreye alınan bu uygulama 2018’den beri devam ediyor.
TC vatandaşı olmayan, Türkiye’de ikamet etmeyen çalışanlar ile Türkiye’de ikamet etmeyip Türkiye’de en az %50 ve üzerinde pay sahibi olduğu iş yeri olan şirketler, çalışanları ile döviz cinsinden sözleşme yapabiliyorlar. Ayrıca, Türkiye’de başlayıp yurt dışında sonlanan ve yurt dışında başlayıp Türkiye’de sonlanan elektronik haberleşme ile ilgili hizmet sözleşmeleri döviz üzerinden yapılabiliyor.
