iskanunu.com 
İlgili Makaleler
SGK doğum borçlanması, doğum nedeniyle çalışması kesintiye uğrayan kadın çalışanlara emeklilik dönemine geçişte sağlanmış bir haktır. Doğum yapan kadın işçilerin doğum sonrasında çalışamadıkları süreler için sigorta ödemeleri kesintiye uğrayabilir. Emeklilik dönemi hesaplaması yapılırken doğum nedeniyle sigortalılık dışında kaldıkları bu süreleri dışarıdan ödeyerek emeklilik hesabına dâhil etmeleri mümkün olabilmektedir.
Bu hizmet borçlanması 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu 41. maddenin “a” bendinde düzenlenmiştir:
a) (Değişik: 10/9/2014-6552/43 md.) Kanunları gereği verilen ücretsiz doğum ya da analık izni süreleri ile 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri kapsamındaki sigortalı kadının, üç defaya mahsus olmak üzere doğum tarihinden sonra iki yıllık süreyi geçmemek kaydıyla borçlanılacak sürelerde uzun vadeli sigorta kolları açısından sigortalı sayılmaması ve çocuğunun yaşaması şartlarıyla talepte bulunulan süreleri,
….
kendilerinin veya hak sahiplerinin yazılı talepte bulunmaları ve talep tarihinde 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında olmak üzere, kendilerince belirlenecek günlük kazancın % 32’si üzerinden hesaplanacak primlerini borcun tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde ödemeleri şartı ile borçlandırılarak, borçlandırılan süreleri sigortalılıklarına sayılır.
Buradan da anlaşıldığı üzere doğum sonrası çalışılmayan süreleri borçlanan kadın işçiler bu süreleri prim gün sayısı hesabında dikkate alarak daha erken emekli olma imkânı sahip olmaktadır.
Kimler Doğum Borçlanması Yapabilir? Doğum Borçlanması Şartları Nelerdir?
Doğum borçlanması yalnızca doğum yapmış kadın işçilere tanınmış bir haktır. Kadın işçinin bu haktan faydalanabilmesi için doğum öncesinde çalışmaya başlamış olması yani sigorta girişinin yapılmış olması gerekmektedir. Doğum öncesi sürede sigortalılık şartlarını yerine getirmemiş olan kadın işçiler doğum borçlanması hakkından faydalanamazlar. Bununla ilgili açılmış birçok dava kadın işçiler açısından olumsuz sonuçlanmıştır.
Bu borçlanmada sigortalılık başlangıç süresi için yaş sınırı bulunmamaktadır. Sigorta başlangıcı 18 yaşın altında olan kadınlar da doğum sürelerini borçlanabilmektedir.
Kadın işçi en fazla 3 çocuğu için doğum sonrası süreleri borçlanabilmektedir. Her bir çocuk için 2’şer yıl borçlanma hakkı vardır. Bu iki yıllık süre içerisinde sigortasının ödendiği günler var ise bu süreler borçlanma hesabına dâhil edilmeyecektir. Doğum borçlanması yapabilmek için bu günlerde prim ödemesinin olmaması şarttır.
Doğum sonrası için borçlanma yapacak olan kadın işçinin, borçlanacağı sürelere denk gelen günler içerisinde çocuğu vefat ederse, borçlanma için dikkate alınacak süre çocuğun vefatına kadar olan süre olacaktır.
Kadın işçi doğum borçlanması için çalışmadığı 2 yıllık sürenin tamamını borçlanmak zorunda değildir. Bu sürelerin yalnızca ihtiyacı kadarını da borçlanabilmektedir. Örneğin emeklilik şartlarını tamamlamak için 100 prim gününe ihtiyacı olan kadın işçi doğum sonrası için sadece 100 prim gününü borçlanabilmektedir.
2016 Yılı İtibariyle Doğum Borçlanması Primleri Ne Kadardır?
Doğum yapan kadın işçiler, doğumdan itibaren 2 yıl içerisinde çalışmadıkları için borçlanabilecekleri prim günleri aşağıdaki gibi olmaktadır:
- 1 çocuk için 720 prim günü
- 2 çocuk için toplam 1440 prim günü
- 3 çocuk için toplam 2160 prim günü
Borçlanılacak tutar, sigortalının kendi belirlediği günlük kazancının %32’si alınarak hesaplanmaktadır.
Kadın işçi borçlanacağı prim günleri için kazanç matrahına kendisi karar verir. Bunun için belirlenen yasal alt sınır ve üst sınır asgari ücret üzerinden belirlenmiştir. Belirlenen kazanç, asgari ücret ve asgari ücretin 6,5 katı sınırlarını aşmayan bir aralıkta olmalıdır. Borçlanma bu belirlenen kazanç tutarının % 32’si oranında yapılabilecektir. Bu durumunda 2016 rakamlarına göre asgari ve azami günlük borçlanma tutarı şu şekilde olacaktır:
- En az borçlanma tutarı günlük 17,57 TL
- En fazla borçlanma tutarı günlük 114,19 TL
Belirlenen günlük kazanç tutarının %32’si dikkate alınarak, borçlanma yapılacak prim günü ile çarpılarak borçlanma tutarı hesaplanır.
Doğum borçlanması için fazladan yapılan ödemelerin Sosyal Güvenlik Kurumundan geri alınma şansı yoktur. Bu neden bu hesaplamanın doğru şekilde yapılması gerekmektedir.
Prim borcunun tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde ödemenin yapılması gerekmektedir. Yapılmaması durumunda başvuru geçersiz sayılacak ve yeniden başvuru yapılması gerekecektir.
