Askere Giden Personel Hangi Durumda Sigortalı Bildirilebilir

Sosyal Güvenlik Kurumu son bir ay içerisinde birtakım mevzuat değişikliklerine giderek, çalışma hayatında vuku bulan bazı özellikli durumlarda yapılması gereken iş ve işlemleri belirtti. Bu özellikli durumlarda birisi de askere giden personelin Kuruma sigortalı olarak bildirilip bildirilemeyeceği oldu. Mevcutta bazı işverenlerin, personel askerlik hizmeti ifa ederken bile, sigortalı olarak bildirilmeye devam ettiği fark edildi. Hal böyle olunca kafa karışıklıklarına mahal vermemek adına SGK tarafından daha net düzenlemelere gidiliyor.

SGK 19 Haziran 2020’de yayımladığı 2020/21 sayılı Genelge’de 2013/11 sayılı Gengelge’sinde değişiklik ve düzenlemelere gitti. Bu düzenlemelerden bir tanesi de askerlik hizmetini ifa ederken işverenleri tarafından 4/a sigortalılığı Kuruma bildirilen sigortalılar ile ilgili.

Askere Giden Personelinizin 4/a Sigortalı Bildirimleri Nasıl Değerlendiriliyor?

Bilindiği üzere 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun 6. maddesinde “Sigortalı Sayılmayanlar” başlığı altında birtakım hukuki düzenlemeler bulunuyor. İlgili maddenin (d) bendinde;

Askerlik hizmetlerini er ve erbaş olarak yapmakta olanlar ile yedek subay okulu öğrencileri, sigortalı sayılmıyor.

Yine 2020/21 sayılı Genelgede ile 2013/11 sayılı Genelge’de ;

“Fiili askerlik hizmeti silah altına alınmakla başlayıp terhis tarihinde sona ermekte, kamu hizmeti olan askerlik görevini fiili olarak yapmakta olanlar bu görevleri nedeniyle gerek 506 sayılı Kanunun mülga 3. maddesi, gerek Kanunun 6. maddesi kapsamında sigortalı sayılamıyorlar.

Ancak; askerlik hizmetinden sayılan izin, hava değişimi, istirahat süreleri, birliğe sevk tarihi ile birliğe katılış tarihi arasında geçen süre veya erken terhis mahiyetinde izinli sayılan süreler ile askerlik hizmetinden sayılmayan sürelerde hizmet akdine tabi çalışılması durumunda, bu sürelere ilişkin belge sunulması ve bildirilen hizmetlerin fiili çalışmaya dayanmadığına dair aksine bir tespitin bulunmaması halinde, bu sürelerde bildirilmiş olan hizmetler geçerli sayılacak.

(4/a) kapsamındaki sigortalılığın başladığı tarihte fiili olarak askerlik hizmetini yapmakta olanların, askerlik hizmetini yaptığı dönemde sigortalılığının bildirildiği iş yerindeki (4/a) kapsamındaki çalışmalarının terhis tarihinden sonra da devam ettiğinin anlaşılması halinde, fiili olarak askerlik yaptığı dönemdeki hizmetleri iptal edilecek, terhis tarihinden sonra geçen hizmetler ise geçerli sayılacaktır.”

Hükümleri ile değişikliğe gidildi. Genelge’de belirtilen hususlar değerlendirildiğinde, fiili askerlik sırasında herhangi bir işveren tarafından 4/a sigortalılık bildirimlerinin yapılamayacağı, yapıldığı takdirde 4/a sigortalılık bildirimlerinin iptal edileceği açıkça belirtiliyor.

Hangi Hallerde Askerlik Hizmeti Sırasında Sigortalı Bildirimi Yapılabilir?

Yukarıdaki açıklamalar ışığında, askerlik hizmeti yapan sigortalıların bazı durumlarda istisnai hallerin varlığı aranarak sigortalı bildirilebilecekleri de belirtiliyor. Bunlar;

• Askerlik hizmetinden sayılan izin, hava değişimi, istirahat süreleri,
• Birliğe sevk tarihi ile birliğe katılış tarihi arasında geçen süre veya erken terhis mahiyetinde izinli sayılan süreler ve
• Askerlik hizmetinden sayılmayan sürelerde hizmet akdine tabi çalışılması durumunda, bu sürelere ilişkin belge sunulması ve bildirilen hizmetlerin fiili çalışmaya dayanmadığına dair aksine bir tespitin bulunmaması halinde, bu sürelerde bildirilmiş olan hizmetler geçerli sayılacak.