Emeklilik İçin Yeni Yıl Beklenmeli mi?

Emekli olma dönemine yaklaşan çalışanların çoğu emeklilik kararını vermek için, en doğru zamanın hangisi olduğunu tespit etmek için araştırmaya koyulurlar. Nitekim, aylık bağlanacağı tarihin doğru tespiti emekli aylığı tutarını etkileyen bir unsur. Her çalışan, hakkının en yüksek düzeyde kendisine ödenmesini ister. Yeni yılın yaklaşmasıyla, konu ile ilgili sorular da tekrar gündeme gelmeye başladı. Emeklilik için yeni yıl beklenmeli mi? Yılsonunda emekli olmak daha mı avantajlı? Yazımızda bu konuyu inceleyeceğiz.

Geçmiş dönemlerde, yılsonunda emekli olmak makbuldü. Yılın bittiği gün ya da yılın ilk ayının son gününe kadar başvurular yapılırdı. Fakat 4447 sayılı Kanun ile değiştirilen şartlar gereği, artık yılsonu ya da yeni yılda emeklilik dilekçesi vermek kararı, emekli aylıklarının yeni yıl zam oranı, yıllık büyüme oranı ve enflasyon değerlerine göre şekilleniyor.

Emekli Aylığını Etkileyen Unsurlar

Emekli aylığının tutarını belirleyen aylık bağlama oranını etkileyen en önemli unsurlar:

• Çalışmaya başlanan yıl
• Ödenen prim tutarları
• Sigortalılık süreleri
• Prim günleri

Bu kriterler bireysel olarak işçinin emekli aylığını belirliyor. Fakat tutarı etkileyen dış unsurlar da var. Bunlar ise yukarıda da bahsettiğimiz gibi;

• Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE)
• Gelişme/Büyüme Hızı.

Bu endekslere bağlı belirlenen güncelleme katsayısı ile emekli aylıklarına yansıtılan orana göre hangi yılın emeklisi olacağı kararı verilebilir.

Emekli aylıkları, altı aylık dönemler (ocak-temmuz) için açıklanan tüketici enflasyonu oranında artış uygulanıyor. Emekli olunan dönemde, bir önceki 6 aylık dönemin tüketici enflasyon oranı dikkate alınıyor. Bu nedenle 31 Aralık 2020’den önce emekli olanların emekli aylıkları, 2019 yılı güncellenme katsayısına göre hesaplanacak. 2021 yılında emekli olanların hesaplamalarında ise, 2020 yılı son 6 aylık dönem için belirlenen güncellenme katsayısı etkili olacak.

Güncellenme katsayısı, çalışanın geçmiş dönemlerdeki prim matrahı ile çarpılıyor. Güncellenmiş matrah da, çalışanın aylık bağlanma oranı ile çarpılarak bağlanacak emekli aylığı belirleniyor. Güncellenme katsayısını belirleyen parametreler de, büyüme hızı ve tüketici enflasyon oranı olduğu için, bu hesaplama sonucu emekli olunan yıla göre farklılık gösteriyor.

2020’de Emeklilik İçin En Doğru Zaman Hangi Ay?

Bu sorunun cevabını bulabilmek için muhakkak incelenmesi gereken tüketici enflasyonu ve büyüme hızı. 2021 yılı emekli aylıkları zam oranı ile bu rakamların kıyaslanması sonucu, yılsonu ya da yılbaşı emeklilik kararı verilebilir.

2020 yılında emekli aylıklarına ilk 6 aylık dönem için %6,5 zam yapıldı. İkinci 6 aylık dönem için ise Temmuz ayında %5,75 zam uygulandı.

2020 yılı Tüfe rakamları ise aralıkla beraber yıl tamamlandıktan sonra belli olacak. Kasım’da TÜFE  %14,03 olarak açıklandı. 12 aylık ortalama enflasyon ise %12 civarında. Büyüme oranı ise henüz belli değil.

Emekli aylıklarının 2020 yılındaki toplam zam oranının %12,62 (%6,5 + %5,75) olduğunu söylemiştik. 2020 yılı tüketici enflasyonu ve büyüme oranı, 2020 yılı için emekli aylıklarına yapılan zam oranının altında kalırsa; 2020 yılsonunda yani Aralık ayı sonuna kadar emeklilik dilekçesini vermek avantajlı olacak. Çalışanın geçmiş prime esas kazanç matrahlarının güncelleme katsayısı 2019 yılının rakamı olacak; aylık 2020 ocak itibarıyla hesaplandığı için 2020 emekli aylıklarına uygulanan %12,62’lik artıştan yararlanacak.

Fakat, bunun tam tersi olması durumunda, yeni yılda emeklilik daha avantajlı olacak. Yani 2020 yılının enflasyon rakamı ile büyüme oranı, emeklilik aylıklarının zam oranından büyük çıkarsa, 2021 Ocak itibarıyla emekli olmak daha karlı olacak. Bu durumda çalışanın emekli aylığı 2021 Ocak itibarıyla hesaplanacak, güncelleme katsayısı 2020 yılı rakamı üzerinden hesaplanacak. Fakat 2020 yılı emekli aylığı zammı uygulanmayacak.