Pandemi SGK Prim Desteği Nasıl Uygulanacak?

Pandemi döneminde uygulanan nakdi ücret desteği, ücretsiz izin, fesih yasağı gibi uygulamalarda düzenlemeler yapan 7252 sayılı Dijital Mecralar Komisyonu Kurulması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 28 Temmuz 2020’de yürürlük kazanması ile birlikte, işverenlere bu süreçte yeni bir devlet desteği geldi. Destek, kısa çalışmadan yararlanan işverenlere uygulanacak.

Kısa Çalışmada Son Durum

Mevzuatta kriz ve zorlayıcı nedenle ortaya çıkan olumsuz durumlardan etkilenen iş yerlerinin yararlanabildiği kısa çalışma uygulaması, Pandemi ile birlikte çokça konuşulur olmuştu. İşverenler, salgının etkisiyle çalışma sürelerini azaltmak ya da faaliyetlerini tamamen durdurmak zorunda kaldılar. Bu süreçte de çalışanlarının ücretlerini alabilmesi için kısa çalışma ödeneğinden yararlandılar.

Ödenek, Pandemi döneminde daha çok kişinin yararlanabilmesi için daha kolaylaştırılmış şartlarla sunuldu. 3 aylık dönem boyunca uygulanan kısa çalışma, etki devam ettiği için yapılan yasal düzenlemelerle birkaç kez de uzatıldı. Son olarak, 31 Temmuz 2020’de Resmî Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı kararı ile 30 Haziran 2020’ye kadar (bu tarih de dahil) KÇÖ başvurusu yapmış iş yerleri, 1 ay daha kısa çalışmaya devam edebileceği duyuruldu.

Nakdi Ücret Desteğinde Son Durum

Nakdi ücret desteği, ücretsiz izin ve fesih yasağı uygulaması da 7252 sayılı Kanun ile yeni düzenlemeye tabi olmuştur. Bu kanun ile, 4857 sayılı Kanunun Geçici 10. maddesinde yer alan işverenin işçiyi ücretsiz izne çıkarma yetkisi ile iş akdi feshi kısıtlaması 1 ay uzatıldı. Ayrıca uygulamalar, Cumhurbaşkanı’nın yetkisi ile her defasında en fazla üçer aylık sürelerle 30 Haziran 2021 tarihine kadar uzatılabilecek.

Pandemi Prim Desteğinin Detayları

Öncelikle, destek, kısa çalışma ve nakdi ücret desteği uygularken normal çalışma saatlerine dönen iş yerleri için uygulanacak. Kısa çalışmaya devam eden ya da ücretsiz izin uygulamaya devam eden iş yerleri, normal çalışmasına döndükten sonra destekten yararlanabilecek. Ama yararlanmak için son tarih 31 Aralık 2020 olacak. Bu tarihten sonra prim desteği uygulanmayacak.

Yeni destek, SGK primleri üzerinden veriliyor. Normal çalışma saatlerine dönen işçilerin, 3 aylık süreç boyunca, hem işçi hem de işveren payları, asgari ücretin işçi ve işveren paylarını aşmayacak şekilde İşsizlik Fonundan karşılanacak. Fakat bunun işçinin ücretine bir yansıması yok. Destek işverene, SGK’ya ödeyeceği prim tutarlarından mahsup edilecek şekilde uygulanacak. Yani destek, bir “işveren desteği”.

Desteğin süresi 3 ay olarak belirlendi. Kısa çalışma ya da nakdi ücret desteği uygulamasının sonlandığı, normal çalışmaya geçildiği tarih itibariyle 3 ay boyunca geçerli olacak. Ama her koşulda, destek uygulanan tarih 31 Aralık 2020’yi geçmeyecek.

Yararlanabilmek için şartlardan biri de, 1 Temmuz’dan önce kısa çalışma için başvuruda bulunmuş olmak. Kısa çalışması bu tarihten önce sona ermiş ve kısa çalışmaya devam etmemiş iş yerleri için destek uygulanmayacak. Fakat 1 Temmuz 2020 öncesinde kısa çalışmaya başvurmuş ve devamında kısa çalışma uygulayan iş yerleri, haftalık normal çalışma sürelerine dönemeye karar verdiğinde prim desteği alabilecek.

Destekten Kimler Yararlanamaz?

Yukarıda da bahsettiğimiz gibi kısa çalışma ve nakdi ücret desteği uygulamamış iş yerleri için verilen bir destek yok. Aynı zamanda kısa çalışmaya başvuran fakat başvurusu onaylanmamış iş yerleri de destekten yararlanamaz.

Kısa çalışma uygularken, işçileri tam çalıştıran iş yerleri ile kısa çalışmadan yersiz yararlandığı tespit edilen iş yerlerine prim desteği uygulanmayacak.

İşçi bazında değerlendirecek olursak, destekten yararlanabilmek için en önemli koşullardan biri işsizlik sigortası kapsamında olmak. Kısa çalışmada da olduğu gibi, işsizlik sigortası kapsamında olmayan Emekli çalışanlar için destekten yararlanılamayacak.

5510 sayılı Kanun’un Ek 9. Maddesi kapsamında ev hizmetlerinde çalışan kişilere de prim desteği uygulanamayacak.