İşçi, işverenin kendisine ödediği ücretin tamımına sahip olamıyor. Tüm kazançlar üzerinden ilgili kanunlar çerçevesinde yapılan yasal kesintiler bulunuyor. Bunlardan biri de Damga Vergisi. Ücret ve çalışana ödenen diğer kazançlar bordroya dahil olduğunda üzerinden Damga Vergisi kesintisi yapılıyor. Peki, ücretin damga vergisi nasıl hesaplanır?
Ücretin Damga Vergisinin Yasal Düzenlemesi
Binde 7,59 oranında belirlenen Damga Vergisine tabi olananlar, 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’nunda aşağıdaki gibi yer alıyor.
“maaş, ücret, gündelik, huzur hakkı, aidat, ihtisas zammı, ikramiye, yemek ve mesken bedeli, harcırah, tazminat ve benzeri her ne adla olursa olsun hizmet karşılığı alınan paralar (avans olarak ödenenler dahil)”
Buradan da anlaşılacağı üzere, hizmet karşılığı alınan ücret ve tüm ek ödemeler Damga Vergisine tabi.
Ücret ve Eklerinin Damga Vergisi Hesaplaması
Bordroda Damga Vergisini hesaplayabilmek için çalışanın Damga Vergisine tabi tüm kazançlarının toplamını bulmak gerekiyor. Binde 7,59 olan Damga Vergisi Kesintisi bu meblağa üzerinden uygulanıyor.
Bazı ücretler söz konusu bu vergiden muaf olsa da, ek ödemelerin neredeyse hepsi tabi. Örneğin; üzerinden SGK primi ve Gelir Vergisi hesaplanmayan prime esas kazançtan ve Gelir Vergisi matrahından muaf olan, kıdem tazminatından Damga Vergisi hesaplanmakta.
Damga Vergisi brüt kazançlar üzerinden kesiliyor. Çalışana yapılmış bir net ödeme varsa, bu tutarın bordroya brüt olarak eklenmesi ve üzerinden Damga Vergisi hesaplanmış olması gerekir. Ayrıca, işveren tarafından çalışanın menfaatine yaptırılmış ve sigorta şirketine ödenen bir sağlık sigortası poliçesi ödemesi de, bordroya net tutarı ile eklenerek üzerine mutlaka Damga Vergisi ilave edilerek brütleştirilmesi gerekiyor.
“Brüt Ücret x Damga Vergisi Oranı = Damga Vergisi
Asgari Ücretli bir çalışan üzerinden düşünürsek;
2.558,40 x 0,00759 = 19,42 TL Damga Vergisi” olarak hesaplanıyor.
Bu hesaplamada, eğer işçiye yapılan ek ödemeler varsa onlar da dikkate alınıyor.
Örneğin, İlgili ay için brüt ücreti 5.000 TL, 2.500 TL ikramiye, 500 TL yol parası, 20.000 TL kıdem tazminatı alacak olan bir işçi için,
“Toplam Kazanç: 5.000 + 2.500 + 500 +20.000 = 28.000 TL
Damga Vergisi Matrahı: 28.000 TL
Damga Vergisi: 28.000 x binde 7,59 (0,00759) = 212,52 TL” olacak.
Damga Vergisinden İstisna Ücretler
488 sayılı Damga Vergisi Kanunun ekli 2 Sayılı Tablonun “IV-Ticari ve medeni işlerle ilgili kağıtlar” başlıklı bölümünün 34. fıkrasına 5535 sayılı Kanunun 8. maddesi ile eklenen ibare uyarınca, Gelir Vergisi Kanunu’nun 23. maddesinde belirtilen ücretlere ilişkin kağıtların Damga Vergisinden istisna olduğu biliniyor.
Ancak, GVK’nın 23/6. maddesine göre istisna kapsamında olmayan ücret ödemeleri için Damga Vergisi kesintisi yapılması gerekmekte.
Damga Vergisinden istisna ücretler şöyle sıralanabilir;
- Kapıcı ücretleri,
- Stajyer Ücretleri,
- Ev Hizmetleri Ücretleri,
- Serbest Bölgeler, ARGE Merkezleri ve Teknokentlerde çalışanlara araştırma – geliştirme çalışmaları için ödenen ücretler,
- Türkiye’de ticari faaliyette bulunmayan yabancı şirket irtibat ofislerinde çalışanlara ödenen ücretlerden.
söz konusu vergisi alınmıyor.
İşçi ve işveren arasında imzalanmış hizmet akitleri/iş sözleşmeleri de Damga Vergisinden muaftır.
Ayrıca, Elektronik İmza Kanunu’nun öngördüğü şekilde Elektronik İmza taşıyan belgeler Damga Vergisine tabidir.
Kapıcı Ücretleri
Kapıcı, ana taşınmazın bakımı, korunması, küçük çaptaki onarımı, ortak yerlerin ve döşemelerin bakımı, temizliği, bağımsız bölümlerde oturanların çarşı işlerinin görülmesi, güvenliklerinin sağlanması, kaloriferin yakılması ve bahçenin düzenlenmesi ve bakımı ve benzeri hizmetleri gören kişidir.
Konut kapıcısına İş Kanunu hükümlerine göre ücret ödenir. Bu ücret Damga Vergisinden muaftır.
Stajyer Ücretleri
3308 sayılı Kanun’un 24/a. maddesinde “Aday çırak, çırak ve öğrencilere ödenecek ücretler her türlü vergiden müstesnadır” denilse de 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nda (193 sayılı yasa, 1961) “3308 sayılı Meslekî Eğitim Kanunu’na tâbi çırakların asgari ücreti aşmayan ücretlerinin vergi dışı tutulacağı” hüküm altına alınmıştır (193, m.23/12).
Dolayısıyla 3308 sayılı Kanuna tabi olanlara asgari ücretin üzerinde ücret ödenmesi söz konusu olduğu durumlarda, asgari ücreti aşan kısımdan vergi alınması gerekiyor.
Stajyer öğrencilere işletmeler tarafından ödenen ücret tutarı, asgari ücretin altında ise gelir ve Damga Vergisinden muaf oluyor.
Serbest Bölgeler, ARGE Merkezleri Ve Teknokentlerde Çalışanlara Araştırma -Geliştirme Çalışmaları İçin Ödenen Ücretler
4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun geçici 2’nci maddesinde, bölgede çalışan AR-GE ve destek personelinin bu görevleri ile ilgili ücretlerinin 31 Aralık 2023 tarihine kadar her türlü vergiden müstesna olduğu hükmü bulunuyor.
“(Değişik fıkra: 16/2/2016-6676/14 md.) Bölgede çalışan; AR-GE, tasarım ve destek personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri 31/12/2023 tarihine kadar her türlü vergiden müstesnadır. Gelir vergisi stopajı ve sigorta primi işveren hissesine ilişkin teşviklerden yararlanacak olan destek personeli sayısı, AR-GE ve tasarım personeli sayısının yüzde onunu aşamaz. Hak kazanılmış hafta tatili ve yıllık ücretli izin süreleri ile 17/3/1981 tarihli ve 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanunda belirtilen tatil günlerine isabet eden ücretler de bu istisna kapsamındadır. Haftalık kırk beş saatin üzerindeki ve ek çalışma sürelerine ilişkin ücretler bu istisnadan faydalanamaz.”
Türkiye’de Ticari Faaliyette Bulunmayan Yabancı Şirket İrtibat Ofislerinde Çalışanlara Ödenen Ücretler
5535 sayılı kanunun 8. Maddesinde yer alan Damga Vergisi kesintisine ilişkin değişiklik ile irtibat bürolarında çalışan personele yapılan ücret ödemeleri üzerinden, Damga Vergisi tevkifat istisnası getirilmişti.
Ayrıca bu içerik de ilginizi çekebilir.
Örneğin A şirketinde sigortam var ücretsiz izne ayrildim çalışmıyorum ama ssk yatiyor B şirketinde sigortalı calisabilirmiyim tsklet