1 Ocak 2014 tarihinden itibaren tehlikeli ve çok tehlikeli statüdeki işyerleri, personel sayısına bakmaksızın İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında işyeri hekimi, işyeri iş güvenliği uzmanı ve yardımcı sağlık personeli çalıştırmaya başlayacak. Az tehlikeli statüsündeki işyerleri ve kamu kurumları ise Temmuz 2016’ya kadar muafiyetlerini koruyacak.
Sayılı kanun, Madde 7 kapsamında hazırlanarak 24.11.2013 tarihli Resmi Gazete’de yayınlandı. Kanunun küçük ölçekli işyerlerinin maliyetlerini hafifletmesi bekleniyor. Yönetmelik olarak ise 01.01.2014 tarihinde yürürlüğe girecek.
Destekten Faydalanacak İşyerlerinin Tespiti
Türkiye genelinde, ondan az çalışanı bulunan “Tehlikeli” ve “Çok Tehlikeli” sınıfta yer alan işyerleri bu destekten faydalanabilecek. Aynı işverenin ülke genelinde birden fazla tescilli işyerinin bulunması durumunda ise 5510 Sayılı kanunun 4. Maddesi’nin 1. Fıkrası’nın (A) Bendi esas alınarak çalıştırdığı toplam sigortalı sayısına bakılacak.
İşyerinin; İSG-KATİP’e kayıtlı, onaylanmış ve devam eden iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin verilmesine ilişkin, hizmet sunucusu ile yapılmış sözleşmesinin olmasına bakılacak.
Aşağıdaki sigortalılarda toplam sigortalı sayısına dahil edilerek dikkate alınacak.
- İşverenden iş alan alt işverenlerce çalıştırılan sigortalılar,
- İşyerinde çeşitli nedenlerle ay içinde çalışması bulunmayan ve ücret ödenmeyen sigortalılar,
- Ay içinde işe giren veya işten çıkan sigortalılar,
3308 Sayılı Mesleki Eğitim Kanununda belirtilen aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler çalışan sayısının tespitinde dikkate alınmayacaktır.
İŞVERENLERCE DESTEKTEN YARARLANILABİLMESİ İÇİN AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİNİN YASAL SÜRESİ İÇİNDE KURUMA VERİLMESİ ŞARTTIR.
Destek Bedellerinin Tespiti
10’dan az çalışanı bulunan işverenlere sağlanacak destek bedelleri, işyerinin tehlike sınıfı ve Kuruma bildirilen sigortalı sayısı ile sigortalıların çalıştıkları gün sayısı esas alınarak her bir işyeri için ayrı ayrı tespit edilecek.
16 yaşından büyük sigortalılar için belirlenen prime esas kazanç alt sınırının günlük tutarının, tehlikeli sınıftaki işyerleri için “%1,4” , Çok tehlikeli sınıftaki iş işyerleri için ise “%1,6” sı üzerinden sigortalı başına iş sağlığı ve güvenliği hizmet bedeli bulunacak. Bulunan bu bedel aylık prim ve hizmet belgesi ile bildirilen prim ödeme gün sayısı ile çarpılması suretiyle tespit edilecektir.
Bu durumda dokuz sigortalının otuz günden çalıştığı varsayımıyla, 1021,50TL asgari ücret üzerinden (2013 değerleriyle) işverenin faydalanacağı destek;
Tehlikeli sınıftaki bir işyeri için 129,60 TL, Çok tehlikeli sınıftaki bir işyeri için ise 145,80 TL olarak hesaplanacaktır.
Başvuru ve Desteğin Ödenme Şekli
Kapsama giren işverenlerce destekten yararlanmak için Kuruma başvuruda bulunulması gerekiyor. Kuruma yapılacak başvuru ve ödeme ile ilgili uygulamaya ilişkin hususlar Kurum tarafından belirlenecek. Ancak Yönetmeliği göre;
- İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünü, sözleşme yapan ve ödeme kapsamında olan işyerlerinin destekten faydalanacak işyerlerinin tespiti başlığında belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde tespit edilmesini sağlamak amacıyla Kuruma İSG-KATİP’e erişim yetkisi sağlayacak.
- Kurum, kapsama giren işverenlere sağlanan hizmetin bedelini, destek bedellerinin tespiti bölümünde belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde, üçer aylık dönemler halinde hesaplayacak. Dönem sonundaki tutarları takip eden ikinci ayın sonunda işverene ödeyecek.
- Eğer işverenin Kuruma yasal süresi içerisinde ödenmemiş prim ve prime ilişkin borcu varsa, destek tutarları öncelikle bu borca mahsup edilecek.
YÖNETMELİK KAPSAMINDA DESTEKTEN FAYDALANACAK İŞYERLERİ, İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ İLE İLGİLİ DESTEK HİZMETLERİNİ 29.12.2012 TARİHLİ RESMİ GAZETE ’DE YAYINLANAN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HİZMETLERİ YÖNETMELİĞİ UYARINCA ORTAK SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ YETKİ BELGESİ OLAN HİZMET SUNUCULARINDAN ALACAKLAR.
Yaptırımlar
Çalıştırdıkları sigortalıları Kurum’a bildirmedikleri tespit edilen işverenler, tespitin yapıldığı ayı takip eden aydan başlanılarak sağlanan destekten üç yıl süreyle faydalanamayacak ve kayıt dışı çalışanın işe başladığı aydan itibaren yapılan ödemeler Kurumca yasal faizi ile birlikte geri alınacak.
Birden fazla işyeri bulunan işverenlere ait işyerlerinde kayıt dışı çalışanı bulunduğunun tespiti halinde ise; gerek tespitin yapıldığı işyeri için, gerekse diğer işyerleri için kayıt dışı çalışanın işe başladığı aydan itibaren yapılan ödemeler Kurumca yasal faizi ile birlikte geri alınacak ve söz konusu işverenler tespitin yapıldığı ayı takip eden aydan başlayarak destekten üç yıl boyunca yararlanamayacak.
Yönetmeliğin tam metni için bakınız
{fcomment id=1687}