Fesih Yasağı Yasası Yürürlüğe Girdi

Covid-19 salgını nedeniyle oluşan olumsuzlukların iş hayatına etkisiyle mücadele kapsamında hazırlanan yeni önlemler yasalaştı. Torba yasa; fesih yasağı, ücretsiz izin, devlet desteği gibi işçileri ve işverenleri ilgilendiren çok önemli düzenlemeleri içeriyor.

Günlerdir konuşulan ve mecliste tartışılan 7244 sayılı “Yeni Koronavirüs (Covid-19) Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 17.04.2020 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Kısa Çalışma Ödeneğinde Uygulama Değişikliği

Kısa çalışma ödeneği mevcutta yasamızda olan ve şartlar oluştuğunda her dönem iş yerlerinin yararlanabildiği bir devlet desteğidir. İŞKUR’a kısa çalışma ödeneği başvurusunda bulunan iş yerleri, kurum tarafından talebin uygunluğunun tespiti yapıldıktan sonra onaylanırdı. Fakat yürürlüğe güren bu yeni yasa ile Covid-19 kapsamında yapılan kısa çalışmalar için işverenin beyanı yeterli olacak, uygunluk tespiti yapılması beklenmeden onaylanacak.

İşverene İşçi Çıkarma Engeli

Salgının istihdama etkisini önemli ölçüde azaltmak, işçilerin iş güvencesini sağlamak için bu torba yasa ile fesih yasağı getirdi. Yasak işverenlerin fesih yetkisine uygulanacak.

17 Nisan tarihi itibariyle 3 ay boyunca işverenler işçilerini işten çıkartamayacak. Bunun tek istisnası 4857 sayılı İş Kanunu’nun haklı nedenle derhal fesih nedenlerini düzenleyen 25. Maddesinin II numaralı “II- Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri” başlığı altında düzenlenmiş nedenler. İşveren yalnızca bu nedenlerle işçi çıkarabilir. Bunun dışında işçi çıkarmak yasaklandı.

İşçinin iş sözleşmesini feshetmesinde engel yok.

Ücretsiz İzin Uygulaması Değişti

Fesih yasağı boyunca geçerli olacak düzenlemelerden biri de ücretsiz iznin işverenin yetkisiyle uygulanabilmesi.

Fesih yasağı ile bağlantılı olarak işverene işçiyi kendi kararı ile ücretsiz izne ayırma hakkı verildi. Fesih yasağı olan 3 ay boyunca, işveren işçinin rızasını beklemeden işçiyi ücretsiz izne çıkarabilecek. İşçi bu süreç boyunca, işverenin onu ücretsiz izne çıkarmasını sebep göstererek iş sözleşmesini haklı nedenle feshedemeyecek.

Ücretsiz izinde olup başka yerde çalıştığı tespit edilen işçiler ile çalışanı ücretsiz izinde gösterip çalıştırmaya devam eden işverenler hakkında para cezası uygulanacak.

• Ücretsiz izne ayrılan ve nakdi destekten yararlanan çalışanların fiilen çalıştırıldığının tespiti noktasında, her işçi ve her ay için ayrı ayrı olmak üzere asgari ücret üzerinden idari para cezası uygulanacak.
• Ücretsiz izinli olup, fiilen çalıştırılan ve nakdi destekten yararlanan işçiye ödenen tutarlar işverenden faiziyle geri alınacak.

Ücretsiz izinle ilgili merak edilenlerden biri de, çalışanlara bu süreç için genel sağlık sigortası prim borcu yazılacak mı? Çalışanlar bu süreçte hastane hizmetlerinden nasıl yararlanacak?

Ücret desteği süresince devlet, bu çalışanların genel sağlık sigortası primlerini ödeyecek. Yani bu çalışanlar sağlık hizmetlerinden yararlanmaya devam edecek, süreçten sonra karşılarına GSS borcu çıkmayacak.

İşçilere Yeni Ücret Desteği

Salgın dönemi için konuşulan en önemli destek kısa çalışma yapan iş yerleri için geçerli olan kısa çalışma ödeneğiydi. Kısa çalışma ödeneği için uygun şartları taşıyan iş yerleri başvurularını yaptılar. Kısa çalışma kapsamındaki son 3 yıl içinde en az 450 gün işsizlik sigortası primi ödenmiş, son 60 gün sigortalı çalışmış işçiler, kısa çalışma ödeneği alacak. Bu şartları sağlayamayan işçilerin akıbeti ise bu yasa ile açıklığa kavuştu. Devlet işçilere günlük 39,24 lira ücret desteği verecek.

Yasa ile ücret desteği alacak işçiler:

• İşverenlerin ücretsiz izne ayırdığı işçiler,
• Kısa çalışma ödeneği şartlarını taşımadığı için ödenekten yararlanamayan işçiler,
• 03.2020 tarihinden sonra işten çıkartılan ve işsizlik sigortasından yararlanamayan işçiler

devletten günlük 39,24 lira ücret desteği alacaklar. Bu tutar aylık 1.177,20 lira.

Ücret desteğinde istisna olan grup emekli olup çalışma hayatına devam edenler. Emekli çalışanlar, devletten aynı zamanda emekli aylığı aldığı için ne kısa çalışma ödeneğinden, ne işsizlik ödeneğinden ne de az önce bahsettiğimiz günlük 39,24 liralık ücret desteğinden yararlanamayacak.

7244 sayılı Torba yasanın asıl metnine ulaşmak için tıklayınız.