iskanunu.com 
İlgili Makaleler
İş Hayatını ve çalışanları yakından ilgilendiren geçici işçi çalıştırma koşullarını düzenleyen “ Özel İstihdam Büroları Yönetmeliği ” 11 Ekim 2016 Salı günü Resmi Gazete ’de yayınlandı. Yönetmeliğin ardından özel istihdam bürolarının işçi – işveren ilişkilerini nasıl değiştireceği konusu yeniden gündemde yerini aldı.
Yönetmelikte, Özel İstihdam Büroları “İş arayanların elverişli oldukları işlere yerleştirilmesine ve çeşitli işler için uygun işçiler bulunmasına aracılık yapmak ve/veya geçici iş ilişkisi kurma faaliyeti yürütmek üzere Kurum tarafından izin verilen gerçek veya tüzel kişiler tarafından kurulan bürolar” olarak ifade edildi.
Geçici İş İlişkisinin Sınırları
Yönetmelikle geçici işçi çalıştırılabilecek alanların da sınırları net olarak çizilmiş oldu. Yönetmeliğe göre işverenin özel istihdam bürosu aracılığı ile aşağıdaki hallerde geçici işçi çalıştırabilecektir:
- a) 4857 sayılı Kanunun 13 üncü maddesinin beşinci fıkrası ile 74 üncü maddesinde belirtilen hâllerde, işçinin askerlik hizmeti hâlinde ve iş sözleşmesinin askıda kaldığı diğer hâllerde,
- b) Mevsimlik tarım işlerinde,
- c) Ev hizmetlerinde,
ç) İşletmenin günlük işlerinden sayılmayan ve aralıklı olarak gördürülen işlerde,
- d) İş sağlığı ve güvenliği bakımından acil olan işlerde veya üretimi önemli ölçüde etkileyen zorlayıcı nedenlerin ortaya çıkması hâlinde,
- e) İşletmenin ortalama mal ve hizmet üretim kapasitesinin geçici iş ilişkisi kurulmasını gerektirecek ölçüde ve öngörülemeyen şekilde artması hâlinde,
- f) Mevsimlik işler hariç dönemsellik arz eden iş artışları hâlinde.
Özel İstihdam Büroları Yönetmeliği Kapsamı
Özel İstihdam Büroları Yönetmeliği’nin iş yaşamını yakından ilgilendiren en dikkat çekici maddeleri aşağıdaki gibidir:
- Geçici işçi çalıştırma sayısı:
Geçici iş ilişkisi ile çalıştırılan işçi sayısı, işyerinde çalıştırılan işçi sayısının dörtte birini geçemez. Ancak, on ve daha az işçi çalıştırılan işyerlerinde beş işçiye kadar geçici iş ilişkisi kurulabilir.
- Tekrar Geçici İş İlişkisi Kurmanın Kuralı:
Geçici işçi çalıştıran işveren, iş sözleşmesi feshedilen işçisini fesih tarihinden itibaren altı ay geçmeden geçici iş ilişkisi kapsamında çalıştıramaz.
- Özel İstihdam Bürosunun Ücret Alması:
Özel istihdam büroları aracılık faaliyetleri kapsamında sadece; profesyonel sporcu, teknik direktör, antrenör, manken, fotomodel ve sanatçı meslek gruplarında yer alanlar ile genel müdür veya bu göreve eş ya da daha üst düzey yönetici pozisyonlarında işe yerleştirilecek kişilerden ücret alabilir.
- Geçici İş İlişkisi Kurulamayacak Haller:
- Toplu işçi çıkarılan işyerlerinde sekiz ay süresince,
- Kamu kurum ve kuruluşlarında,
- Yeraltında maden çıkarılan işyerlerinde,
- Grev ve lokavtın uygulanması sırasında,
özel istihdam bürosu aracılığıyla geçici iş ilişkisi kurulamaz.
Geçici İşçinin Çalışma Koşulları ve İşverenin Sorumlulukları:
- Geçici İşverenin Sorumluluları
Geçici işçi çalıştıran işveren, işyerindeki açık iş pozisyonlarını geçici işçisine bildirmekle yükümlüdür.
Geçici işçiler, geçici iş ilişkisi kapsamında çalıştıkları dönemlerde, işyerindeki sosyal hizmetlerden eşit muamele ilkesince yararlandırır. Geçici işçinin, geçici işçiyi çalıştıran işverenin işyerindeki çalışma süresince temel çalışma koşulları, bu işçilerin aynı işveren tarafından aynı iş için doğrudan istihdamı hâlinde sağlanacak koşulların altında olamaz.
- Geçici Çalışan İşçinin Ücretinin Ödenmemesi Durumu:
İşveren, işyerinde bir ayın üzerinde çalışan geçici işçilerin ücretlerinin ödenip ödenmediğini çalıştığı süre boyunca her ay kontrol etmekle yükümlüdür. Ödenmeyen ücretler mevcut ise, bunlar ödenene kadar özel istihdam bürosunun alacağını ödemeyerek, özel istihdam bürosunun alacağından mahsup etmek kaydıyla geçici işçilerin en çok üç aya kadar olan ücretlerini doğrudan işçilerin banka hesabına yatırır. Ücreti ödenmeyen işçiler ve ödenmeyen ücret tutarları, geçici işçi çalıştıran işveren tarafından il müdürlüğüne veya hizmet merkezine ödeme gününden itibaren on beş gün içinde bildirilir.
- Geçici İşçinin Sorumlulukları:
Geçici işçi, işverenin vermekle yükümlü olduğu İş Sağlığı ve Güvenliği eğitimlerine (6331 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrasında öngörülen eğitimler) katılmakla yükümlüdür.
İşyerine ve işe ilişkin olmak kaydıyla kusuru ile neden olduğu zarardan, geçici işçi çalıştıran işverene karşı sorumludur.
Geçici işçi, geçici işçi çalıştıran işverenden özel istihdam bürosunun hizmet bedeline mahsup edilmek üzere avans veya borç alamaz.
