iskanunu.com 
İlgili Makaleler
Ülkemizde “tehlikeli ve çok tehlikeli işler” sınıfında yer alan ve Bakanlık (Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı) tarafından yayınlanan ve yazımızın sonunda belirteceğimiz bazı meslekler için “Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) Mesleki Yeterlilik Belgesi” olma zorunluluğu getirilmiştir. Belge zorunluluğu olan meslekler ile belgelerin temini aşamalarını açıklamadan önce kısa bir özet olarak mesleki yeterlilik kavramını ele alacağımız Mesleki Yeterlilik Kurumu Kanunu ve Mesleki Yeterlilik Kurumundan bahsedeceğiz.
Mesleki Yeterlilik Kavramı
Ulusal ve uluslararası meslek standartlarını temel alarak, teknik ve meslekî alanlarda ulusal yeterliliklerin esaslarını belirlemek; denetim, ölçme ve değerlendirme, belgelendirme ve sertifikalandırmaya ilişkin faaliyetleri yürütmek için gerekli ulusal yeterlilik sistemini kurmak ve işletmek üzere 07.10.2006 tarihli 26312 sayılı Resmi Gazetede 5544 sayılı Mesleki Yeterlilik Kurumu Kanunu yayımlanmış ve Meslekî Yeterlilik Kurumu kurulmuştur.
Teknik ve meslekî eğitim standartlarının ve bu standartları temel alan yeterliliklerin geliştirilmesi, uygulanması ve bunlara ilişkin yetkilendirme, denetim, ölçme ve değerlendirme, belgelendirme ve sertifikalandırmaya ilişkin kural ve faaliyetler “Ulusal Mesleki Yeterlilik Sistemi” olarak ifade edilmektedir.
Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi(Avrupa Birliği tarafından kabul edilen referans çerçeve) ile uyumlu olacak şekilde tasarlanan; ilk, orta ve yüksek öğretim dahil, meslekî, genel ve akademik eğitim ve öğretim programları ve diğer öğrenme yolları ile kazanılan tüm yeterlilik esaslarını ele alan “Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi” belirlenmiştir.
Türkiye Yeterlilikler Çerçevesinin oluşturulmasına, geliştirilmesine ve güncelliğinin korunmasına ilişkin işlemler Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) tarafından yürütülmektedir.
MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi Zorunluluğu
5544 sayılı Kanun gereğince; tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfa giren ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yayımlanan tebliğlerde belirtilen mesleklerde MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi olmayan kişiler çalıştırılamamaktadır.
Bakanlık tarafından belirlenen mesleklerde çalıştırılacak personeller, Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından ilgili ulusal yeterlikte yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşlarında teorik ve uygulamalı sınavlara girerek başarılı olmaları halinde MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi almaya hak kazanırlar.
Hangi Mesleklerde Belge Zorunluluğu Şartı Getirildi?
Mesleki yeterlilik belgesi alınması zorunlu olan meslekler Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Tebliğleri belirli tarihler aralığıyla Resmi Gazete’ de yayımlanmıştır.
- 25/05/2015 tarihinde Resmî Gazetede Bakanlıkça yayımlanan 2015/1 nolu ilk tebliğde yer alan 40 meslek,
- 24/03/2016 tarihinde Resmî Gazetede Bakanlıkça yayımlanan 2016/1 nolu ikinci tebliğde yer alan 8 meslek,
- 26/09/2017 Resmî Gazetede Bakanlıkça yayımlanan 3. Tebliğde yer alan 33 meslek,
ile toplamda 81 meslek için meslek için, bu mesleklerde mesleki yeterlilik belgesi alma zorunluluğu getirilmiştir.
Mesleki Yeterlilik Belgesi Alınmadığı Takdirde Personel Çalıştırılması
Mesleki yeterlilik belgesi zorunluluğundan bahsedilebilmesi için, MYK tarafından ilgili mesleğin ulusal meslek standardının yayımlanmış olması ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından çıkarılacak tebliğlerde bu mesleğe yer verilmiş olması gerekmektedir.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yayımlanan Tebliğlerde, Tebliğin yayım tarihinden itibaren 12 ay içinde mesleki yeterlilik belgesi almak zorunda olan personellerin, MYK Mesleki Yeterlilik Belgesini almış olması gerekmektedir.
12 aylık sürenin doldurulması ile 6645 sayılı İş Sağlığı Güvenliği Kanunu ile Bazı Kanun ve KHK’larda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunda düzenlenen esaslara göre “MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi” olmayan kişiler çalıştırılamayacak.
MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi Zorunluluğu ne zaman başlayacak?
MYK mesleki yeterlilik belgesi zorunluluğu Resmi Gazetede yayımlanan tebliğler ve anılan meslekler gereği farklılık arz etmektedir.
25/05/2015 tarihinde Resmî Gazetede Bakanlıkça yayımlanan 2015/1 nolu ilk tebliğde yer alan 40 meslekte belge zorunluluğu 26/05/2016 tarihinde başlarken,
24/03/2016 tarihinde Resmi Gazetede Bakanlıkça yayımlanan 2016/1 nolu ikinci tebliğde yer alan 8 meslekte belge zorunluluğu 25/03/2017 tarihinde başlamıştır.
26/09/2017 tarihinde Resmî Gazetede Bakanlıkça yayımlanan 2017/1 nolu son tebliğde yer alan 33 meslekte belge zorunluluğu 26/09/2018 tarihinde başlayacaktır.
Mesleki Yeterlilik Belgesi Nasıl Alınacak?
Bakanlık tarafından ilgili Tebliğlerde belirtilen mesleklerde çalışacak olan personelin yukarıda da değindiğimiz azami süre içerisinde mesleki yeterlilik belgesi alması zorunludur.
5544 sayılı Kanunda “Eğitim Akreditasyon Kurumu” olarak Ulusal meslekî yeterlilikler alanındaki eğitim ve öğretim kurumlarını akredite etmek üzere Meslekî Yeterlilik Kurumu tarafından yetkilendirilen kurum ve kuruluşlar aracılığı ile MYK mesleki yeterlilik belgesi alınmaktadır
Anılan mesleklerde çalıştırılacak olan personeller, Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından ilgili ulusal yeterlikte yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşlarında teorik ve uygulamalı sınavlara girerek başarılı olmaları halinde MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi almaya hak kazanırlar.
Yetkilendirilmiş Belgelendirme Kuruluşlarına MYK Web Portalı üzerinden https://portal.myk.gov.tr/index.php?option=com_kurulus_ara&view=kurulus_ara#&Itemid=322a linkini tıklayarak, her bir Belgelendirme Kuruluşu’nun;
- Yetkilendirme Kodu,
- Ücret ve Tarifesi,
- Yetki Kapsamı,
- Yetkilendirme Kodu, bilgilerine ulaşabilirsiniz.
Sınav ve Belgelendirme Ücretleri İçin Devlet Desteği Var
Tehlikeli ve çok tehlikeli işlerde çalışan mesleki yeterlilik belgesi almak zorunda olan personeller, yukarıda bahsetmiş olduğumuz 5544 sayılı Meslekî Yeterlilik Kurumu Kanunu kapsamında Yetkilendirilmiş Belgelendirme Kuruluşlarının gerçekleştireceği sınavlarda başarılı olan personellerin;
- 12.2017 tarihine kadar belge masrafı ve sınav ücreti,
- 01.2018 tarihinden 31.12.2019 tarihine kadar belge masrafı ile sınav ücretinin yarısı kadar,
İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacaktır. İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacak sınav ücreti, brüt asgari ücretin yarısını geçmemek üzere meslekler itibarıyla Bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulunun kararıyla belirlenmektedir. Fondan karşılanan destekler sınavda başarılı olmak kaydıyla bir kez yararlandırılır.
Anılan Devlet desteğinden sınava katılım sağlayan adaylar bireysel olarak faydalanabileceği gibi işverenler de çalışanları adına ödeme yaptıkları takdirde sınavda başarılı olan çalışanları için destekten yararlanacaktır.
Belirtilen sınavlarda başarısız olan adayların sınav ve belgelendirme ücreti Devlet desteği bulunmamaktadır.
MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi Zorunluluk Şartı Hangi Durumlarda Aranmamaktadır?
3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununa göre ustalık belgesi almış olanlar ile Millî Eğitim Bakanlığına bağlı meslekî ve teknik eğitim okullarından ve üniversitelerin meslekî ve teknik eğitim veren okul ve bölümlerinden mezun olup, diplomalarında veya ustalık belgelerinde belirtilen bölüm, alan ve dallarda çalıştırılanlar için MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi şartı aranmamaktadır.
Kişiler, sahip olduğu diploma ve ustalık belgelerinin hangi MYK Mesleki Yeterlilik Belgesine karşılık geldiğini “Belge Zorunluluğu Kapsamında Diploma ve Ustalık Belgelerine İlişkin Muafiyet Tablosu” aracılığı ile öğrenebilir.
Zorunlu Mesleki Yeterlilik Belgesi Olmadan Personel Çalıştırılmasında İdari Para Cezası
Zorunlu mesleki yeterlilik belgesi ile işçi çalıştıracak işyerlerinin denetimleri Bakanlık İş Müfettişlerince yürütülmektedir. Bakanlık tarafından yayımlanan Tebliğ hükümlerine aykırı davranan işveren veya işveren vekillerine Çalışma ve İş Kurumu il müdürü tarafından her bir çalışan için beş yüz Türk lirası idari para cezası verilir. Tebliğ hükümlerine göre verilen idari para cezaları tebligattan itibaren bir ay içinde ödenir.
2015-1 Nolu Tebliğ için TIKLAYINIZ..
2015-1 Nolu Tebliğde Yer Alan MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi Zorunluluğu Getirilen Meslekler Listesi için TIKLAYINIZ..
2016-1 Nolu Tebliğ için TIKLAYINIZ…
2016-1 Nolu Tebliğde Yer Alan MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi Zorunluluğu Getirilen Meslekler Listesi için TIKLAYINIZ..
2017-1 Nolu Tebliğ için TIKLAYINIZ…
2017-1 Nolu Tebliğde Yer Alan MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi Zorunluluğu Getirilen Meslekler Listesi için TIKLAYINIZ…
5544 sayılı Mesleki Yeterlilik Kurumu Kanunu tam metni için TIKLAYINIZ…
6645 sayılı İş Sağlığı Güvenliği Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun tam metni için TIKLAYINIZ…
Feti SAVRAN
Sosyal Güvenlik Denetmeni
İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Uzmanı
Hukuk Bilirkişisi
