iskanunu.com 
Türkiye Cumhuriyeti’nde anne adaylarına ve doğum yapmış annelere verilen birçok sosyal ve maddi destek vardır. Bunlardan birisi de doğum parasıdır. Doğum parası, sigortalı olarak çalışan anne adaylarına verilen bir yardımdır. Ancak istisnai durumlarda babaya da verilebilir. Örneğin anne adayı SGK’ya bağlı çalışmıyor ise söz konusu yardımı SGK’lı olması halinde baba da alabilir.
Hesaplaması ise sigortalanın 12 aylık brüt ücreti üzerinden yapılır. Yıllık brüt ücreti, yıllık ödenen prim gün sayısına bölünerek günlük ücreti bulunur. Ardından bu günlük ücretin rapor süresi boyunca olan karşılığını bulmak için 112(gün) ile çarpılır. Elde edilen ücretin 2/3’ü işçiye doğum parası olarak ödenir. Basit bir örnek ile;
Sigortalının aylık brüt ücreti 20.000 TL olsun. Bu durumda kendisinin yıllık brüt ücreti 240.000 TL olacaktır.
240.000 / 360 = 666,66 TL günlük brüt ücret
666,66 x 112 = 74.666,66 TL rapor süresine denk ücret
74.666 /3 x 2 = 49.777,77 TL çalışanın alacağı doğum parası
Ayrıca bilinmesi gereken bir diğer husus ise anne adaylarının bu yardımdan faydalanabilmesi için belirli şartları sağlıyor olması gerekir. Doğumdan önceki bir yıl içinde en az 90 prim günü sigorta ödemesi yapılmış olması gerekli. Şayet anne adayı doğum izni başlamadan önce bu işyerinden ayrılmış ise bu ödemeyi alamaz. Ancak aynı zamanda anne adayı sigortalılık hali devam ederken işyerinde çalışmamalıdır. Şayet rapor süresi olan 112 gün içerisinde iş yerinde çalışıyorsa yine bu yardımdan faydalanamaz.
Dikkat edilmesi gereken bir diğer husus ise sigortalının başvurusunun esas olmasıdır. Yani anne adayı doktordan alacağı raporu işyerine teslim etmediği sürece bu yardımdan faydalanamaz. Başvuru işyeri tarafından yapıldığı için anne adayının doktor raporunu işyerine iletmesi yeterlidir, ayrıca bir işleme gerek bulunmamaktadır.
Söz konusu yardımdan emekli statüsünde çalışan kadınların faydalanması ise ne yazık ki mümkün değildir. Doğum parası alabilmek için uzun vadeli sigorta kollarına tabi olmak gerekir. Ancak emekli statüsünde çalışanlar SGDP (Sosyal Güvenlik Destek Primi) kapsamında, kısa vadeli sigorta kollarına tabii çalışmaktalar. Yani hastalık ve analık halinden kaynaklı herhangi bir imkandan faydalanamazlar. Alabilecekleri tek yardım meslek hastalığı yahut iş kazasından kaynaklı bir ödeme olabilir.
Emekli çalışanlar, doğumdan kaynaklı rapor alarak izin kullanabilir. Ancak söz konusu izin için bir rapor parası alınması mümkün değildir. Haliyle EYT’liler de emekli statüsünde çalıştıkları için onlar da bu yardımdan faydalanamaz.
