iskanunu.com 
BAĞKUR’luya işsizlik maaşı geliyor. BAĞKUR, yani 5510 sayılı Kanuna göre (4/1-b) kapsamındaki çalışan sigortalılara 1 Ocak 2020 tarihi itibariyle “Esnaf Ahilik Sandığı” için prim kesinti yapılmaya başlanacak.
Ahi Evran tarafından kurulan Ahilik, bilinenin aksine yalnızca bir esnaf dayanışma teşkilatı değil. Bu teşkilat bütün çalışma kollarını içine alan üyelerini sadece ekonomik olarak değil, çeşitli meslek dallarında eğiten ve ahlaki disiplinle yetiştiren bir yapı olarak karşımıza çıkıyor. Ahilik teşkilatını kendine has ilkeleri ve özellikleri olan bir kültür olarak nitelendirmek yerinde olacak. Esası yardımlaşma olan bu teşkilat doğruluk, yardımseverlik gibi meziyetleri birleştirerek sosyal düzeninin sağlanmasını amaçlıyor.
Bu düşünceler ile kurulan Esnaf Ahilik Sandığı; özellikle küçük esnaf ve zanaatkarların ekonomik nedenlerle iflas etmesi, iş yerini kapatmak zorunda kalması durumunda, yaşadıkları olumsuz durumların etkisini gidermek ve gelir kayıplarını telafi etmek amacıyla 2017 yılında kurulması için yasal düzenlemeleri yapılmıştı. 2018 Ocak ayından itibaren de prim kesinti yapılmaya başlanacaktı. Fakat yeniden düzenlenerek BAĞKUR’luların işsizlik ödeneği almaları için Ahilik Sandığı’na prim kesintisi yapılması 1 Ocak 2020 tarihine ertelenmişti.
Kimler Ahilik Sandığının Sigortalısı Konumundadır?
- 5510 Sayılı Kanuna göre 4-b’li çalışan sigortalılar (Eski adıyla BAĞKUR’lular)
- Kendi nam ve hesabına bağımsız çalışanlar (4-b’li olarak hizmet akdine bağlı olmaksızın)
İsteğe bağlı sigortalılar, Tarım BAĞKUR’luları, jokey antrenörleri ve muhtarlar bu sigorta kapsamı dışında yer alıyor.
Ahilik Sandığı Sigortasına Devlet de katkı sağlayacak,
Ahilik sandığı sigortalısı aylık brüt prime esas kazançları üzerinden %2 oranında ek prim ödeyecek. %1 oranında da devlet desteği sağlanacaktır. Zorunlu bir sigorta kolu olan Ahilik Sandığı için, en az asgari ücretin brütü üzerinden BAĞKUR primlerine ek olarak %2 oranında kesinti yapılacak. Şu an Bağkur’lular belirlenen brüt asgari ücretin %34,5 oranında ödeme yapıyorlar.
1 Ocak 2020 yılı itibariyle BAĞKUR’lular Ahilik Sandığı kesintisi ile birlikte asgari ücretin % 36,5 oranında prim ödemesi yapacaklar. Primlerini düzenli ödeyenler için %5’lik indirim yapılacak. Böylelikle toplam ödenen oran %31,5 olacak. Ahilik Sandığı için kesilen ödenekten herhangi bir vergi kesintisi yapılmayacak sadece damga vergisi kesilecek.
Ahilik Sandığından Yararlanma Koşulları
Ödenekten yararlanabilmek için sigortalılığın sona ermesinden önce son 120 gün sürekli çalışılmış olması gerekiyor. Sigortalının son 4 aylık prime esas kazançları üzerinden ortalama günlük kazancının %40’ı oranında tutuluyor. Bu hesaplamaya göre Esnaf Ahilik Sandığından, brüt asgari ücretin % 80’ine kadar işsizlik ödeneği alınabilecek.
- 600 gün faaliyeti sürdürerek sandığa primini ödeyenler 180 gün
- 900 gün faaliyeti sürdürerek sandığa primini ödeyenler 240 gün
- 1080 gün faaliyeti sürdürerek sandığa primini ödeyenler 300 gün ödenekten faydalanabilecekler.
Sigortalılığın Sona Ermesi Durumunda Durum Ne Olacak?
Ahilik sandığı için kesilecek primlerden ve fonun idaresinden SGK sorumlu olacak. Sandık sigortalılığın herhangi bir nedenle sona ermesi durumunda, sigortalıdan o tarihe kadar kesilen primler ve devletin katkı tutarı iade edilmeyecek. Esnafın iflas etmesi veya iflas etmeden iş yerini kapatması nedeniyle sandık üyeliği sona eren sigortalıların işsizlik maaşı alabilmesi için 30 gün içinde elektronik ortamda SGK’ya başvuru yapmaları gerekecek. Başvuru sonrasında ödenekten faydalanabilmek için, prim ödeme koşullarını sağlamış olmaları ve ahilik sandığına prim borçlarının bulunmaması gerekiyor.
