2017 yılında bizi karşılayacak yeniliklerden biri de hem işverenleri hem de işçileri önemli ölçüde ilgilendiren Bireysel Emeklilik Sistemine otomatik katılım uygulaması. Uygulamanın yürürlüğe girmesinin de yaklaşmasıyla Başbakan konu ile ilgili geçtiğimiz günlerde bir genelge yayınlamıştı. Son günlerde ise en çok merak edilen konu Otomatik Bireysel Emeklilik kapsamına dâhil olacak şirketler için kriterler büyük ölçüde netleşti. Otomatik BES uygulamasına ilk olarak 1000 kişi ve üzeri işçi çalıştıran şirketler dâhil olacak.
Ülke içi tasarrufları arttırarak cari açığın kapanmasına büyük katkı sağlayacak Otomatik BES uygulamasına 01 Ocak 2017 itibariyle geçiliyor. Uygulamanın kimleri kapsayacağı merak konusuyken konuyla ilgili açıklama Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek’ten geldi.
Otomatik Bireysel Emeklilik Sistemi Uygulaması Nedir?
Bireysel Emeklilik Sistemi, katkı payı ödeyen katılımcıların en az 10 yıl sistemde kalarak 56 yaşını doldurduklarında emekli aylığı ya da toplu ödeme alabilecekleri bir özel emeklilik sistemidir. Otomatik BES / Otomatik Bireysel Emeklilik Sistemi ise sisteme çalışanların otomatik olarak katılmalarına imkân veren bir uygulamadır. Otomatik katılım çalışanların ücretlerinden/prime esas kazançlarından %3 oranında kesinti yapılarak uygulanacak. 6740 Sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf Ve Yatırım Sistemi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanununa eklenen ek madde 2 ile yasalaşmış ve 2017 itibariyle yürürlük kazanacaktır.
Çalışanların Hepsinden Otomatik BES Katkı Payı Kesilecek mi?
Çalışanlar için Otomatik Bireysel Emekliliğe katılım şartları;
- T.C. Vatandaşı olmak veya Mavi Kart sahibi olmak;
- 45 yaşını doldurmamış olmak.
Hangi Şirketler Ne Zaman Kapsama Alınacak?
- Özel Sektör: Özel şirketler uygulamaya kademeli olarak dâhil olacak. Eğer çalışan sayıları 1000 kişi veya üzerindeyse 01 Ocak 2017 itibariyle uygulamaya başlamaları gerekmektedir.
Özel Sektör İşyeri Çalışan Sayısı | Başlangıç Tarihi | |
5 – 9 | 01 Ocak 2019 | |
10 – 49 | 01 Temmuz 2018 | |
50 – 99 | 01 Ocak 2018 | |
100 – 249 | 01 Temmuz 2017 | |
250 – 999 | 01 Nisan 2017 | |
1000 kişi ve üzeri | 01 Ocak 2017 |
- Kamu Sektörü: Memurlar uygulamaya dâhil olmak için Nisan ayını bekleyecekler. Nisan ayı itibariyle otomatik olarak ücretlerinden bireysel emeklilik kesintisi yapılmaya başlanacak.
- Mahalli İdareler ve KİT’ler: Mahalli idareler ve Kitler çalışanları için Ocak 2018’dan itibaren Otomatik BES katkı payı uygulamasına geçilecek.
- Bağımsız Çalışanlar: Serbest çalışan mükellefler sisteme otomatik dâhil olamayacaklar.
Devlet Katkısı Tüm Bireysel Emeklilik Ödemeleri İçin Geçerli Olacak Mı?
Otomatik Bireysel Emeklilik Sistemine katılan çalışanlar ücretlerinden kesilen katkı paylarının %25i kadar da devletten ek katkı payı alacaklar. Yani ücretinden otomatik BES için 100 lira kesilen işçinin emeklilik hesabında 125 TL birikecek, 25 TL devlet tarafından birikimlere eklenecek.
Daha önceden sisteme katılmış ve hali hazırda bireysel emekliliği olan ve katkı payı ödemeye devam edenler de devlet katkısı almaya devam edecekler. Hem devam eden bireysel emeklilik hesabı hem de otomatik katıldığı bireysel emeklilik hesabı için katkı payı ödendiği sürece devlet katkısı da ödenecektir.
İşverenlerin Yapması Gerekenler Nelerdir?
İşverenler çalışanlarının bireysel emeklilik sistemine otomatik katılımını sağlayabilmek için bir emeklilik şirketi ile anlaşması gerekiyor. Çalışanların ücretlerinden kesilen bireysel emeklilik katkı payları bu emeklilik şirketi üzerinden emeklilik fonlarında değerlendirilecektir.
İşverenler, çalışanların ücretlerinden otomatik olarak bireysel emeklilik katkı payını kesmekle ve emeklilik şirketine aktarmakla sorumludurlar. Katkı payları zamanında emeklilik şirketine gönderilmezse veya eksik gönderilirse, çalışanın emeklilik hesabında oluşacak para kaybından işveren sorumlu olacaktır. Ayrıca İşverenin otomatik BES uygulamasını Kanunun gerektirdiği gibi uygulamaması sonucu idari para cezasına çarptırılacaktır.
Hükümleri doğru şekilde yerine getirdiği müddetçe işverenin otomatik bireysel emeklilik uygulamasından doğan bir ek maliyeti olmayacaktır. Kesintiler işçinin ücretinden yapılacağı için işverene masraf edilen bir tutar olmayacaktır.
İşveren otomatik bireysel emeklilik ödemeleri devam eden çalışan işten ayrıldığında bunu emeklilik şirketine bildirecek, yeni bir çalışan işe başladığında otomatik olarak sisteme dâhil edecektir.