iskanunu.com 
Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yayınlanan “Sahte, Kontrollü Şüpheli İşyerleri İle İlgili Yapılacak İşlemler” 2021/27 sayılı Genelge ile özellikle SGK tarafından yapılacak işlemler ve inceleme aşamaları açıklanmıştır.
Ülkemizde sigortalılık kavramının ağırlık bastığı statü, eski SSK ve tabi ki de günümüzde mevcut resmi statüde 4/a sigortalılık kavramını yakından ilgilendiren hususlardan birisi de sigortalıların “Hizmet Cetveli/Dökümü” nde hizmetlerinin geçtiği bazı dönemlerin karşısında “Ş” , “K” ve “S” harflerinin bulunduğu görülmektedir.
Yukarıda sayılan bu üç kod birbirinden farklı anlam taşımakta ve bu koda haiz sigortalılık bildirimleri Sosyal Güvenlik Kurumu’nun denetim ve kontrollü personelleri tarafından inceleme sonucu verilecek kararla geçerlilik kazanacak ya da hizmetler iptal edilecektir.
On binlerce sigortalının emekliliğini etkileyecek bu husus aslında oldukça bıçak sırtı bir konu olmasına rağmen gerek sigortalılar gerekse Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yeterli düzeyde ön plana çıkarılmamıştır.
Bu Kodlar Hizmet Dökümünüzde Var ise Dikkat
Sigortalıların aşağıdaki şekilde hizmetlerinin geçtiği dönemlerde hizmet bildirimine uygulanan kod karşılığında 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu gereği sigortalılara sağlanan bir takım haklardan yararlanılması engellenecek.
Örneğin;
Hizmet Cetvelinde “Sahte işyeri” kodu bulunan sigortalının hastalık geçici iş göremezlik ödeneği alması ve yine yaşlılık aylığı alması engellenecek ve Kurumca bir takım işlemlere tabi tutulacak.
Yine “Sahte İşyeri” kodu bulunan sigortalı bu koda haiz hizmetlerinden dolayı emeklilik için gereken prim gün sayısı ihtiyaç duyulacak şekilde hesaplamaya dahil edilmiş ise ve emekli aylığı yasal faizlerle geri alınacak ve Kurumca işlemlere tabi tutulacak.
Genelgenin bazı önemli maddeleri aşağıda açıklanmıştır.
2021/27 sayılı SGK Genelgesi ile Tanımlamalar ve İşlemler Belirlenmiştir
“Kurumca yapılan incelemeler sonucunda, gerçekte 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştırılmadığı halde, bazı kişilerce sahte işyeri tescili- yaptırılmak suretiyle sahte sigortalı bildiriminde bulunulduğu ve Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılan tespitlere istinaden bu bildirimlerin iptal edilmesine rağmen, aynı kişilerin bu defa aynı veya farklı sosyal güvenlik merkezlerinde farklı bir işyeri dosyası tescil ettirmek suretiyle sahte sigortalı bildiriminde bulunmaya devam ettikleri, ayrıca sahte sigortalı bildirilen kişilerin sağlık yardımlarından da yararlandıkları, geçici iş göremezlik ödeneği, sürekli iş göremezlik geliri veya aylık aldıkları anlaşılmıştır.
Öte yandan sahte işyeri tescil ettiren kişilerin, sağlık provizyonu alamadıklarını tespit ettikleri kişilerin sağlık hizmetlerinden yararlanmalarını sağlamak, yaşlılık aylığına hak kazanma koşulları arasında sayılan eksik prim ödeme gün sayılarını tamamlamak vb. diğer sosyal sigorta haklarından yersiz bir şekilde istifade etmeleri amacıyla talep ettikleri para karşılığında sahte sigortalı bildiriminde bulundukları tespit edilmiştir.
Gerçek dışı hizmet bildirimlerinden kaynaklanan Kurumumuz zararının önlenmesi, sahte hizmetlerle yaşlılık aylığına hak kazananlardan sonradan bu hizmetleri iptal edilerek bakiye hizmet süresiyle aylığa hak kazanamadığı anlaşılanların aylıklarının kesilerek yersiz ödenen aylıklar nedeniyle büyük bir borç yükü altına girmelerinin engellenmesi, bu vakaların artmaması için sahte işyeri tespitlerinin hızlandırılması ve gereksiz emek ve zaman kaybının önüne geçilmesi amacıyla, gerek sahte sigortalı bildiriminde bulunduğu anlaşılan kişilerin aynı fiili yeniden işlemelerinin önüne geçilmesi, gerekse sahte işyerlerinin tespit edilebilmesi için işyeri tescil ve e-bildirge programlarında değişiklikler yapılarak, konuyla ilgili sosyal güvenlik il müdürlüklerimizce/sosyal güvenlik merkezlerimizce yapılacak işlemler muhtelif tarihlerde çıkarılan genel yazılar ve e-posta talimatlar ile açıklanmıştır.
İşyeri tescil ve e-bildirge programlarında yapılan bahse konu değişiklikler ile işyerleri tescil durumları itibariyle;
-Sahte (S),
-Kontrollü (K),
-Şüpheli (Ş)
olmak üzere üç farklı sınıfta tanımlanmaktadır.
Ayrıca;
-“Sahte İşyeri” ve “Kontrollü İşyeri” nden bildirimi yapılan sigortalılar hakkında yersiz olarak hizmet bildirme ve birleştirme yapılmaması ve kendileri ile hak sahiplerine Kurumca kısa ve uzun vadeli sigorta kolları yönünden yardım yapılmaması,
-“Sahte İşyeri”nden bildirimi yapılan sigortalılar hakkında ise tespit tarihinden önce bu nitelikteki bildirimlerin geçersiz sayılması nedeniyle durumlarının güncellenmesi, akabinde, haksız ve yersiz yapılmış olan işlemlerin geri alınması,
açısından SGK Tescil ve Hizmet Dökümü Programında; “Sahte İşyeri”, “Kontrollü İşyeri” ve “Şüpheli İşyeri”nden bildirilen hizmetlerin turuncu renk ve “S”, “K”, “Ş” harfleri ile gösterimi sağlanmıştır.
Bu genelgenin amacı, sahte işyeri ve sahte sigortalılık konularını içeren ve muhtelif zamanlarda çıkarılan genel yazı ve e-postaların gözden geçirilerek, güncel çalışma ve bilgiler ışığında yeniden ele alınarak birleştirilmesini sağlamak ve 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştırılmamasına rağmen Kurumumuza bildirimde bulunulması halinde Kurumumuzca yapılacak iş ve işlemleri açıklamaktır.
Bu bağlamda, sahte sigortalı bildirimlerinin Kuruma verdiği zararın önüne geçilmesi ve sahte sigortalı olarak bildirilen vatandaşların sonradan telafisi mümkün olmayan sonuçlarla karşılaşmalarının önlenmesi amacıyla sahte, kontrollü ve şüpheli işyerleri ile bu işyerlerinden hizmet bildirimi yapılmış kişiler hakkında Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerimizce/Sosyal Güvenlik Merkezlerimizce yapılacak işlemler aşağıda açıklanmıştır.”
Sigortalılar ve işyerleri için oldukça önemli olan bu “Sahte” Kontrollü” ve “Şüpheli” işyeri kodlarına haiz hizmet bildirimi dönemleri detaylarına Genelge’nin tam metninden ulaşabilir ve sorularınızı Datassist’ e iletebilirsiniz.
