İş Arama İzni , işten işveren tarafından bildirim süreleri kullandırılarak çıkartılan veyaistifa ederek bildirim süresi sonunda ayrılacak olan işçiye günde 2 saat olarak verilen serbest zamanı ifade etmektedir. Bu izin 4857 İş Kanunu’nun 27. Maddesinde düzenlenmiştir. İş arama izni yalnızca ihbar sürelerinde çalışan işçiler içindir.
• İşçi ihbar süreleri kullandırılmadan işten çıkarılıyorsa iş arama izni söz konusu olamaz.
• Haklı nedenle yapılan bildirimsiz fesihlerde ihbar süreleri/bildirim süreleri olmadığı için iş arama izni de söz konusu olamaz.
İstifa Eden İşçi İş Arama İzni Kullanabilir mi?
İş arama izni personelin ihbar sürelerini kullanıp kullanmaması ile ilgilidir. Bu izinle ilgili olarak ilgili kanun maddesinde işçinin işten çıkartılması ya da istifa etmesi ile ilgili bir ayrım yapılmamıştır. Dolayısıyla,ihbar süreleri kullanılarak yapılan her çıkışta istifa olması fark etmeksizin işçi iş arama iznine hak kazanmaktadır.
İş Arama İzni Nasıl Hesaplanır? Resmi Günler Dâhil Edilir mi?
İşçi, bildirim süresinin başladığı günden itibaren fesih tarihine kadar her iş günü için iş arama iznini hak eder. Bu izinler için dikkate alınan çalışılan iş günleridir. İşçinin fiilen çalışmadığı günler için iş arama izni verilmez. Bu nedenle işçi hafta tatilinde veya resmi tatilde çalıştırılmış ise bu günler için de iş arama iznini hak etmektedir. Fakat çalışmadığı hafta tatili, resmi tatil, ulusal bayram gibi günler için iş arama izni söz konusu olamaz.
Yeni İş Arama İzni Toplu Kullanılabilir mi?
İşçi, iş arama iznini günde 2 saat olarak değil de toplu bir şekilde kullanmayı talep edebilir. Bu işçinin yasal bir hakkı olduğu için işveren bu talebi kabul etmek zorundadır. Ancak toplu kullanım, yalnızca işten ayrılacağı tarihten önceki günlere denk getirilerek mümkündür. Yani işçi iş arama izinlerini toplu olarak kullanacaksa, bu günleri fesih tarihinden geriye doğru kullanabilmektedir.
Toplu iş arama izni kullanılacaksa bu yazılı olarak işçi tarafından işverene bildirmelidir. Hesaplaması yapılırken ihbar süresinin başladığı tarihten fesih tarihine kadar olan her iş günü için hak edilen 2 saatler toplanarak sonuca ulaşılır.
Toplu Kullanımında İşçinin Çıkış Tarihi Ne Olmalıdır?
İş arama iznini toplu olarak kullanan işçilerin çıkış tarihleri, ihbar süresinin bitimindeki fesih tarihidir. Personel izinlerini toplu kullandığı için son günlerinde işyerinde bulunmamış olsa bile bu günlerin ücreti işçiye ödenmelidir. Örneğin hak ettiği iş arama izni saatleri toplamı 5 işgünü olan bir işçi, toplu izinlerini fesih tarihinden önceki günlere denk getireceğinden hesaplanan ilk fesih tarihinden 5 gün önce iş yerini terk edecektir. Fakat bu 5 iş günü işçinin iş arama izin günleri olduğu için çıkış işlemleri bu günlerin bitiminde yapılmalıdır.
Bu Sürelerde Çalıştırılan İşçiye Ücreti Nasıl Ödenmelidir?
İşçiye iş arama izinlerini kullandırmak istemeyen işveren bu sürelerde işçiyi çalıştıracaksa çalışılan iş arama izin saatlerinin ücretini %100 zamlı olarak işçiye ödemek zorundadır. Yani işçi ihbar süresi içerisinde kullanmadığı her iş arama izni saatleri için yüzde yüz zamlıücret alacaktır. Bunu işçiye ödeyeceği ücrete ilaveten yapar.
İş Bulan İşçi İş Arama İznini Kullanmaya Devam Eder mi?
İş Kanununda iş arama izni ile ilgili olarak işçinin iş bulma durumundan hiç söz edilememektedir. İş bulsun ya da bulmasın ihbar süresinde çalıştırılan işçi her iş günü için iş arama iznini hak eder. İş bulması durumunda iş arama izni kullandırmayı bırakan işverenler, iznin kullanılmadığı saatlerin ücretini işçiye zamlı olarak ödemek zorundadırlar.