İş Göremezlik Rapor Çeşitleri Nelerdir?

İlgili Makaleler

İş Hukukunda Fazla Çalışmanın İspat Yükü

3 hafta önce

İhbar Süresinde Kısmi Uygulama Mümkün Mü?

4 hafta önce

Malulen Emeklilik Koşulları Nelerdir?

21 Mart 2024

İş göremezlik, bir çalışanın mevcut işini yapamaması veya devam edememesi durumudur. İş hayatında çeşitli nedenlerle iş göremezlik durumları ortaya çıkabilir. İş göremezlik raporları, bu durumların belgelendirilmesi amacıyla kullanılır. İş göremezlik rapor çeşitleri;

• İş Kazası Raporu: İş kazaları sonucunda meydana gelen yaralanmalar veya sağlık sorunları durumunda işçiye verilen rapordur. İş kazasının tespit edilmesi ve işçinin iş göremezliğini belgelemek amacıyla düzenlenir.
• Meslek Hastalığı Raporu: Çalışma koşullarından kaynaklanan bir hastalığın işçide ortaya çıkması durumunda verilen rapordur. Meslek hastalığının teşhis edilmesi ve işçinin iş göremezliğini belgelemek için düzenlenir.
• Hastalık Raporu: Çalışanın herhangi bir hastalık veya sağlık sorunu nedeniyle işini yapamaması durumunda verilen rapordur. İşçinin sağlık durumunu ve iş göremezliğini belgelemek amacıyla düzenlenir.
• Analık Raporu: Hamilelik ve doğum sürecindeki kadın çalışanlara verilen rapordur. Doğum öncesi ve doğum sonrası dönemde çalışanın iş göremezliğini belgelemek amacıyla düzenlenir.

İş göremezlik durumunda çalışan, işyeri hekimi, aile hekimi veya başka bir hekimden ilgili raporu almalıdır. Bu raporlar, işverene sunularak çalışanın iş göremezlik durumunu belgelemektedir. Böylece işveren, üretim/hizmet devamlılığını sağlamak için gerekli önlemleri alabilir ve çalışanın mağduriyeti en aza indirilebilir.

Hastalık Raporu ve Uygulamada Bulunan Sınırlamalar

İstirahat raporu, çalışanın iş yapmasını engelleyen hastalık veya meslek hastalığı durumunda işyeri hekimi, aile hekimi veya herhangi bir hekimden alınan sağlık sorunuyla ilgili bir rapordur. Ancak 2016/21 sayılı genelgeyle Sosyal Güvenlik Kurumu, işçilerin rapor sürelerine ve istirahat raporlarına bazı sınırlamalar getirmiştir. Bu genelgeye göre;

• İşyeri hekimi, sigortalıya bir seferde en fazla 2 gün istirahat verebilir.
• Hekim raporu ile bir seferde en fazla 10 gün istirahat verilebilir. Eğer raporda kontrol muayenesi belirtilmişse, bu süre 20 güne kadar uzatılabilir.
• 20 günü aşan istirahat raporlarının sağlık kurulu tarafından verilmesi gerekmektedir.
• Bir takvim yılı içerisinde tek hekim tarafından verilecek ayaktan tedavi istirahat süreleri toplamda 40 günü geçemez. Bu süreyi aşan istirahat raporlarının sağlık kurulları tarafından düzenlenmesi gerekmektedir.
• İstirahat raporunda doktor, rapor sonrasında sigortalının çalışıp çalışamayacağı veya kontrol muayenesi yapılıp yapılmayacağı gibi hususları belirtmelidir.

Bu sınırlamalar, istirahat raporlarının daha kontrollü ve uygun şekilde kullanılmasını amaçlamaktadır. Böylelikle istirahat süreleri daha adil bir şekilde belirlenir ve sağlık sistemine yük getiren istismarları önlemeye yardımcı olunur.

Analık Raporunda Dikkat Edilmesi Gerekenler

Kadın işçilerin, gebelik nedeniyle İş Kanunu kapsamında belirlenen bazı hakları;

• Hamile kadın işçilere doğumdan önce 8 hafta, doğumdan sonra da 8 hafta olmak üzere toplamda 16 hafta analık iş göremezlik raporu hakkı verilir. Çoğul gebelik halinde doğum öncesi süreye 2 hafta daha eklenir.
• Kadın işçi gebelik nedeniyle kullanacağı istirahat iznini doktor raporuyla doğum öncesindeki 8 haftalık süreyi 3 haftaya indirebilir ve kullanılmayan bu süre doğum sonrası iş göremezlik süresine ekleyebilir.
• Eğer kadın işçi doğum tarihinden 3 hafta öncesine (37+0. gün) kadar çalışmaya devam eder ve doktor da bunu uygun görürse, 32. haftasında aldığı rapor bir “Doğum Çalışabilir Raporu” olur. Ancak 37 haftayı doldurduğunda, çalışanın mutlaka “İş Öncesi Göremezlik Raporu” alması gerekmektedir.

Bu haklar, hamile kadın işçilerin sağlık ve doğum sürecini rahatça geçirebilmelerini ve analık dönemlerinde maddi destek sağlanmasını amaçlamaktadır. İşverenler, bu kapsamda gerekli düzenlemeleri yaparak çalışanlarının haklarını koruma altına almalıdır.

İş Kazası Raporu

İş kazası, çalışanın 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda belirtilen durumlardan biriyle bedensel veya zihinsel olarak engelli hale gelmesi durumudur. Örnek olarak, işyerinde meydana gelen bir kaza, işverenin verdiği işi yerine getirirken yaşanan bir kaza gibi durumlar iş kazası olarak kabul edilebilir. Bir olayın iş kazası olarak değerlendirilebilmesi için çalışanın sigortalı olması, bir olayın gerçekleşmesi ve bu olayın çalışanı bedensel veya zihinsel olarak engelli hale getirmesi gerekmektedir.