iskanunu.com 
İlgili Makaleler
İşçilerini motive etmek için işverenler zaman zaman farklı ödemeler, ödüller, paketler veya hediyeler verebilmektedir. Bunlardan yeni yıl dönemlerinde en yaygın olanı milli piyango biletidir. Bir hediye olarak genel yaygın uygulamada muhasebe tarafında giderleştirilmesi tercih edilse de bordroya girip girmemesi konusu mutlaka değerlendirilmelidir.
Milli Piyango bileti işçiye menfaat sağlayan ve parayla ölçülebilen bir yardımdır. İşverenin satın alıp işçiye bilet olarak vermesi ise onun niteliğinin değerlendirilmesi açısından önem arz etmektedir. Bordro açışından bakacak olursak nakit olarak değil bilet olarak verilen milli piyango bileti ayni yardımlar şeklinde düşünülebilir. Çünkü konser biletleri, maç biletleri ayni yardımlar kategorisindedir. Bu durumda milli piyango bileti de ayni yardım olarak kabul edilebilir.
Ayni Yardım Nedir?
Ayni yardımlar para şeklinde değil, mal olarak yapılan yardımlardır. Yardımın para yerine mal ile karşılanmasıdır. Nakit olmayan ve ayni yardım olarak nitelendirilebilecek her yardım prime esas kazanca dahil değildir.
SGK Açısından Milli Piyango Bileti
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu madde 80 b ve c bendlerine göre;
“b) Ayni yardımlar ve ölüm, doğum ve evlenme yardımları, görev yollukları, seyyar görev tazminatı, kıdem tazminatı, iş sonu tazminatı veya kıdem tazminatı mahiyetindeki toplu ödeme, keşif ücreti, ihbar ve kasa tazminatları ile Kurumca tutarları yıllar itibarıyla belirlenecek yemek, çocuk ve aile zamları, işverenler tarafından sigortalılar için özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen ve aylık toplamı asgari ücretin % 30’unu geçmeyen özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payları tutarları, prime esas kazanca tabi tutulmaz.
c) (b) bendinde belirtilen istisnalar dışında her ne adla yapılırsa yapılsın tüm ödemeler ile ayni yardım yerine geçmek üzere yapılan nakdi ödemeler prime esas kazanca tabi tutulur. Diğer kanunlardaki prime tabi tutulmaması gerektiğine dair muafiyet ve istisnalar bu Kanunun uygulanmasında dikkate alınmaz.”
Sosyal Sigortalar Kanunununda yapılan ayni yardımlar istisnalar arasında sayılmıştır ve prime esas tutulmamaktadır. Personele verilen milli piyango bileti sigorta primine tabi tutulmaz.
Gelir Vergisi Açısından Milli Piyango Bileti
Konuyu vergi açısından değerlendirdiğimizde ise, Vergi Kanunu açısından işçiye yapılan hangi ödemelerin ücret hangilerinin ücret olmadığının incelenmesi gerekmektedir.
193 sayılı Vergi Kanunu’nun 61. maddesinde ücretin tanımı şu şekilde yapılmıştır:
“Madde 61 – (Değişik: 24/12/1980-2361/43 md.) Ücret, işverene tabi belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez.”
Buradan yola çıkarak söyleyebiliriz ki, milli piyango bileti işçiye verilen para ile temsil edilebilen bir menfaattir. Vergi Kanunu açısından Milli Piyango bileti bir ücrettir. Bu nedenle üzerinden gelir vergisi hesaplanmalıdır.
Bordro Açısından Milli Piyango Bileti
Ayni bir menfaat olduğu için sigorta matrahının dışında kalan Milli Piyango bileti, vergi açısından ücret kabul edildiğinden üzerinden gelir vergisi ödenmesi gerekmektedir. Bu nedenle bordroya dahil edilmelidir.
Bordroda üzerinden ayrıca Damga Vergisi de hesaplanacaktır. Bordroya yansıyacak değeri gelir vergisi ve damga vergisi ile brütleşmiş tutarı olacaktır.
Bilete ikramiye çıkarsa?